Hoa Kỳ hôm 24/5 đã điều động 1.500 binh sĩ đến Trung Đông, một nỗ lực nhằm tăng cường phòng thủ chống lại Iran trong khi cáo buộc Vệ binh Cách mạng của nước này chịu trách nhiệm trực tiếp về các vụ tấn công tàu chở dầu trong tháng.
Chính quyền của Tổng thống Donald Trump cũng viện dẫn mối đe dọa từ Iran để tuyên bố tình trạng khẩn cấp liên quan đến an ninh quốc gia để xúc tiến việc bán vũ khí trị giá hàng tỉ đôla cho Ả-rập Xê út, Liên hiệp Các Tiểu vương quốc Ả-rập và các quốc gia khác mà không có sự chấp thuận của Quốc hội.
Đây là những hành động mới nhất của chính quyền Trump trong khi họ nêu bật điều mà họ coi là mối đe dọa tấn công tiềm tàng của Iran, và theo sau các quyết định tăng tốc triển khai một nhóm tàu sân bay tấn công cũng như điều các máy bay ném bom và phi đạn Patriot bổ sung đến Trung Đông.
Những hành động này, bị Iran lên án là leo thang, diễn ra trong bối cảnh liên lạc trực tiếp giữa Mỹ và Iran đình trệ, làm dấy lên lo ngại về nguy cơ ngày càng lớn một xung đột vô tình xảy ra.
Tuy nhiên ông Trump mô tả các vụ điều động mới nhất là mang tính phòng thủ về bản chất. 1.500 binh sĩ bao gồm nhân viên vận hành các hệ thống phòng thủ phi đạn, do thám trên không để phát hiện các mối đe dọa và các kĩ sư giúp củng cố phòng thủ. Cũng có một phi đội máy bay chiến đấu được điều đi.
Sự triển khai này tương đối nhỏ so với khoảng 70.000 binh lính Mỹ hiện đang đóng quân trên một khu vực trải dài từ Ai Cập đến Afghanistan. Ngoài ra, khoảng 600 trong số 1.500 binh lính “mới” đã có mặt ở Trung Đông để vận hành các phi đạn Patriot, nhưng nhiệm vụ của họ sẽ được kéo dài.
Đồng thời, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ thông báo với Quốc hội rằng họ sẽ xúc tiến 22 hợp đồng bán vũ khí trị giá khoảng 8 tỉ đôla, các trợ lí Quốc hội cho biết. Bước đi này gạt phăng một tiền lệ từ lâu là Quốc hội duyệt xét các thương vụ như vậy.
Một số nhà lập pháp và trợ lí Quốc hội đã cảnh báo hồi đầu tuần này rằng ông Trump, bực bội với việc Quốc hội ghim lại những thương vụ vũ khí như một thỏa thuận lớn bán đạn dẫn hướng chính xác của công ty Raytheon cho Ả-rập Xê út, đang xem xét sử dụng kẽ hở này để xúc tiến.
Diễn đàn Facebook
Mỹ bán thêm vũ khí cho Ả Rập Xê Út, dù Quốc Hội chống đối
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo tại Washington, ngày 19/04/2019.REUTERS/Joshua RobertsHôm qua, 24/05/2019, chính quyền tổng thống Donald Trump thông báo bán thêm vũ khí cho Ả Rập Xê Út và Liên hiệp Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập, viện lý do giúp các nước này chống lại mối đe dọa Iran.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết chính phủ sẽ sử dụng thủ tục khẩn cấp để khai thông bế tắc cho các hợp đồng vũ khí trị giá hàng tỷ đô la bán cho hai nước nói trên, mặc dù Quốc Hội Hoa Kỳ ngày càng bất bình với thái độ của chính quyền Riyad.
Từ San Francisco, thông tín viên Eric de Salve tường trình:
« Các hợp đồng vũ khí bán cho Ả Rập Xê Út và Liên hiệp Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập có tổng trị giá hơn 7 tỷ đôla. Phần lớn là đạn dược, trong đó có một số loại rất tinh vi, được điều khiển rất chính xác.
Tại Hoa Kỳ, chính phủ có thể bán vũ khí cho nước ngoài nếu Quốc Hội không chống điều này trong vòng 90 ngày. Thế mà các nghị sĩ Mỹ đã bày tỏ thái độ chống đối của họ, nhất là trong tháng 4 vừa qua, với việc thông qua một nghị quyết yêu cầu chính phủ ngưng trợ giúp quân sự cho Ả Rập Xê Út do nước này can thiệp quân sự vào Yemen. Nghị quyết đã bị tổng thống Trump dùng quyền phủ quyết để bác bỏ.
Lần này, chính quyền Trump sử dụng một điều luật cho phép là trong trường hợp khẩn cấp đối với an ninh quốc gia, chính phủ không cần sự cho phép của Quốc Hội. Theo ngoại trưởng Pompeo, sự “xâm lược” của Iran thật sự đe dọa các lợi ích của Hoa Kỳ trong khu vực và những hợp đồng vũ khí này sẽ giúp “các đồng minh” của Mỹ tự vệ trước mối đe dọa Iran.
Với thủ tục nói trên, các hợp đồng vũ khí sẽ được khai thông trong những ngày tới, nhưng điều này khiến các nghị sĩ Mỹ phẫn nộ. Bên phía Cộng Hòa, thượng nghị sĩ đầy thế lực Lindsay Graham, bình thường vẫn ủng hộ tổng thống Trump, hôm thứ năm vừa qua (23/05) tuyên bố là không thể nào tiếp tục làm ăn với Ả Rập Xê Út như trước đây, do khủng hoảng nhân đạo ở Yemen, và cũng do sự liên can của hoàng thái tử Ả Rập Xê Út Mohammed ben Salmane trong vụ sát hại nhà báo đối lập Jamal Khashoggi tháng 10/2018.
Còn các nghị sĩ Dân Chủ đã đồng thanh phản đối : “Không thể chấp nhận được”. Phe đối lập lên án một sự “lạm quyền” và “một tiền lệ nguy hiểm”, đồng thời cáo buộc chính quyền Riyad đã phạm những tội ác chống nhân loại ở Yemen ».
Hoa Kỳ hôm qua cũng đã loan báo triển khai thêm 1.500 quân đến vùng Trung Đông, với lý do vẫn có những lời đe dọa đối với lực lượng Mỹ trong khu vực, từ những cấp cao nhất của chính phủ Iran. Teheran đã ngay lập tức xem hành động của Mỹ là một “mối đe dọa” đối với hòa bình và an ninh quốc tế.
