August 25, 2018
Thượng Nghị Sĩ John McCain, anh hùng trong chiến tranh Việt Nam, từng tranh cử tổng thống, đã qua đời vào chiều 25 Tháng Tám, thọ 81 tuổi, sau nhiều năm chiến đấu với bệnh ung thư não. (Hình: AP Photo/Gerald Herbert, File)
PHOENIX, Arizona – “Thượng Nghị Sĩ John Sidney McCain III qua đời vào 4 giờ 28 phút chiều Thứ Bảy, 25 Tháng Tám, 2018. Bên cạnh lúc ông ra đi có vợ Cindy và gia đình của ông. Vào lúc qua đời, ông đã trung thành phục vụ đất nước Hoa Kỳ suốt 60 năm qua.”
Thông cáo từ văn phòng của Thượng Nghị Sĩ John McCain, ứng cử viên tổng thống Mỹ năm 2008, và từng bị giam cầm hơn năm năm ở Hà Nội thời chiến tranh Việt Nam, cho biết như vậy.
Ông John Sidney McCain III chào đời ngày 29 Tháng Tám, 1936, tại một căn cứ hải quân Mỹ ở Panama. Xuất thân từ một gia đình ba đời phục vụ binh chủng hải quân của quân đội Hoa Kỳ, cha và ông nội đều mang hàm Đô Đốc, ông McCain trở thành phi công lái máy bay chiến đấu sau khi tốt nghiệp Học Viện Hải Quân Hoa Kỳ.
Theo USA Today, ông sẽ được tri ân như một chính trị gia lớn của Arizona với sáu nhiệm kỳ thượng nghị sĩ tại Quốc Hội Hoa Kỳ.
Năm 2017, ông bị định bệnh, mắc chứng ung thư óc không thuốc chữa tên “glioblastoma.”
Ông McCain đã hai lần ứng cử tổng thống, nhưng năm 2000, ông bị thua ông George W. Bush lúc bấy giờ là thống đốc Texas, và năm 2008, thua ông Barack Obama lúc còn là thượng nghị sĩ tiểu bang Illinois.
Hai lần thất bại, mất cơ hội vào Tòa Bạch Ốc là những lần đáng nhớ nhất trong sự nghiệp chính trị của ông.
Năm 1982, ông đắc cử dân biểu Quốc Hội Liên Bang. Năm 1987, ông vào thượng viện, thay chỗ ông Barry Goldwater.
Ông McCain tái đắc cử vào những năm 1992, 1998, 2004, 2010 và 2016. Ông trở thành thượng nghị sĩ cao cấp của Arizona năm 1995 và chủ tịch Ủy Ban Vũ Trang (Armed Services Committee) năm 2015, vẫn theo USA Today.
Ngày 24 Tháng Tám, ông John McCain từ chối điều trị bệnh nan y. Rất nhiều giới chức đã gởi lời tỏ ý quan tâm đến sức khỏe ông ngay hôm ấy.
Một người dân đọc cuốn sách mới của Thượng Nghị Sĩ đảng Cộng Hòa John McCain mang tên “The Restless Wave” tại Washington, DC, hôm 10 Tháng Năm, 2018. (Hình: Eric Baradat/AFP/Getty Images)
Thường được gọi là một người lạc lõng (maverick), ông có một tính khí phức tạp và sẽ được nhớ như một chính trị gia hết sức quan trọng từ Arizona trong suốt 50 năm.
Dính líu đến xì-căng-đan “Keating Five” cuối thập niên 1980 và bị Ủy Ban Đạo Đức Thượng Viện coi là không có phán xét chuẩn xác khi cùng bốn thượng nghị sĩ khác hội họp với ông Charles H. Keating Jr. một đại tài phiệt.
Vì vụ này, cuối thập niên 1990, đầu thập niên 2000, ông bị coi là “maverick” khi ông dẫn đầu cuộc cải cách tài chính, cải cách di trú và chống các hãng thuốc lá khổng lồ. Trong cuộc tranh cử năm 2000, ông gọi những người đấu tranh cho tôn giáo là “đại diện của sự bất khoan dung,” một hành động gan dạ đối với người theo đảng Cộng Hòa, báo USA Today viết.
Năm 2015, ông nhiều lần chạm trán với ông Donald Trump.
Ngày 28 Tháng Bảy, 2017, ông cùng hai thượng nghị sĩ Cộng Hòa bỏ lá phiếu quyết định ngăn cản nỗ lực của ông Trump trong việc bãi bỏ Obamacare.
Không như những đảng viên Cộng Hòa khác, ông McCain có bản lãnh để đối đầu với ông Trump.
Có một thời gian đầu thập niên 2000, ông từng có ý định theo đảng Dân Chủ và năm 2004, ứng cử viên Dân Chủ John Kerry muốn ông cùng tranh cử, nhưng sau cùng ông vẫn theo Cộng Hòa, gây sự bực bội cho phe đối kháng.
Thượng Nghị Sĩ John McCain. (Hình: Chip Somodevilla/Getty Images)
Tờ New York Times trích lại lời của Thượng Nghị Sĩ John McCain cho biết, ông không muốn Tổng Thống Donald Trump xuất hiện tại lễ tang mình. Ông muốn Phó Tổng Thống Mike Pence đại diện Tòa Bạch Ốc.
Theo AP, lúc 7 giờ 10 phút tối 25 Tháng Tám (giờ California), Phó Tổng Thống Mike Pence đã gửi lời chia buồn tới gia đình của Thượng Nghị Sĩ Arizona John McCain về sự ra đi của ông.
Tổng Thống Donald Trump chia sẻ trên Twitter: “Tôi xin gửi lời chia buồn và sự kính trọng sâu sắc nhất tới gia đình của Thượng Nghị Sĩ John McCain. Chúng tôi xin dành tình cảm và những lời nguyện cầu cho quý vị.”
