Theo BBC Vietnamese
Một bức tượng của Stalin “được” Hội đồng thành phố quê nhà Gori (Gruzia) đưa từ Quảng trường trung tâm về “cất” trong một nhà kho.
Alistair Cooke, qua đời năm 2004 ở tuổi 95, là một trong những nhà báo được yêu mến nhất của Anh quốc. Khi ông qua đời, quyền tổng giám đốc BBC khi đó, Mark Byford, mô tả ông Cooke là “một trong những phát thanh viên vĩ đại nhất trong lịch sử đài BBC.”
Xin giới thiệu trích đoạn một lá thư của Alistair Cooke, phát thanh ngày 20-6-2003, với tựa đề “Bạo chúa điên loạn và độc ác nhất”, tìm hiểu vì sao nhiều người Mỹ, Anh vẫn miễn cưỡng khi lên án Stalin, người đứng đầu Liên Xô từ thập niên 1920 đến 1953.
Một là hiện đại hóa công nghiệp và hai là buộc mọi người nông dân, lớn hay nhỏ, giàu hay lụn bại, phải nộp tài sản cho sở hữu tập thể.
Mọi nông trại sẽ bị quốc hữu hóa và đảng – những người Bolshevik ở Moscow thông qua các lãnh đạo vùng – sẽ biến từng người nông dân thành một kẻ tôi tớ có hợp đồng, cày sâu cuốc bẫm để rồi vụ thu hoạch sẽ được phân phát theo sự trung thành của anh với đảng.
Ngay từ đầu, đây là một vấn đề tính cách cho Stalin.
Từ hồi thanh niên, ông ta đã điên loạn. Từ những ngày đầu trong đảng, mắt ông đã láo liên, tai vểnh lên, mọi giác quan đều được huy động để tìm kiếm kẻ bội phản.
Điều này có nghĩa là trong một nhà máy, một người không đúng giờ giấc, một người không biết dùng máy móc mới, bất kì ai để máy hỏng đều bị xem là kẻ phản bội và bị bắn.
Kế hoạch tập thể hóa gặp phải một trở ngại to lớn – hơn 70% của cái gọi là dân vô sản là người nông dân, mà đa số không hề muốn giao nông trại cho cán bộ địa phương.
Ukraina là khu vực rất trù phú, là vựa lúa mì cho một nửa dân số Liên Xô. Những người nông dân cứng cỏi, độc lập ở đây đã nổi loạn chống tập thể hóa.
Stalin biết rõ phải làm gì – không thương lượng, không thỏa hiệp – ông ta đơn giản ra lệnh cho quân đội thu giữ lương thực và hạt giống của nông dân.
1933 là năm đầu tiên đánh dấu chiến thắng của Stalin trong việc thi hành kế hoạch tập thể hóa.
Trong năm đó, 4.2 triệu người Ukraina chết đói, 1.7 triệu người khác bị đầy đến các trại và bị bỏ mặc, để mùa đông giết chết họ.
Không một nhà báo phương Tây nào tôi biết có bài về Ukraina để gửi cho báo của họ.
Chúng ta quả thực có đọc về những phiên xử công khai các phóng viên, đảng viên, trí thức, những người bị nói là đã âm mưu chống đảng. Chắc chắn một số chống đảng, nhưng toàn bộ họ đã bị thanh toán.
Tại London, nhà văn Bernard Shaw bình luận: “Stalin đã đúng, ông bị kẻ thù bao vây.”
Stalin chắc hẳn hết sức tán đồng, ông ta bị nỗi lo ngại ám sát ám ảnh.
Tại Yalta, trong khi Roosevelt có hai vệ sĩ và Churchill một thám tử, Stalin sống và di chuyển cùng cả một sư đoàn lính và vệ sĩ Nga.
Ông ta ngủ vào ban ngày – ban ngày là lúc rủi ro nếu anh để lộ mình.
Ông thức dậy vào đầu giờ tối, ngồi xuống, nhấp ly vodka đầu tiên, và bắt đầu cái mà tôi từng gọi là chữ ký hoàng hôn – tức là lệnh hành quyết: hôm nay, một anh rể; ngày mai đốt sáu ngôi làng; ngày hôm sau nữa, nhờ vào chỉ điểm của một đại sứ rằng hai sĩ quan Nga có âm mưu phản loạn, Stalin ra lệnh bắn luôn 2000 sĩ quan từ cấp tá trở lên vào lúc rạng sáng.
Không lâu sau khi Thế chiến Hai bắt đầu, các văn phòng nước ngoài bắt đầu tính toán xem Stalin đã giết bao nhiêu người. Không kể số thương vong vì trận mạc.
Người Anh đoán chừng bảy, tám triệu.
Những người theo quan điểm tự do tiến bộ ở cả Anh và Mỹ miễn cưỡng, không muốn tin rằng ông ta đã hành quyết người vô tội, mà chỉ là những phần tử chống đảng nguy hiểm thực sự.
Bộ Ngoại giao Mỹ, quá lo ngại về chủ nghĩa Cộng sản, đoán là có 20 triệu người.
Cho mãi đến khi chủ nghĩa Cộng sản sụp đổ năm 1991, người Nga mở kho tài liệu. Con số đúng của Kremlin là 27 triệu.
Vì sao những người Anh, Mỹ bình thường, có học thức, đàng hoàng lại có chung quan điểm về hai kẻ độc tài?
Hitler được xem là kẻ điên loạn và quái vật, Stalin là một lãnh đạo rất nghiêm khắc và có lẽ hơi tàn nhẫn trong đối xử với kẻ phản loạn, nhưng không đến mức là kẻ diệt chủng tàn ác như Hitler.
Quan điểm này có ở những người theo quan điểm tự do tiến bộ, đàng hoàng trong thập niên 1930, 40, 50 và nhiều người còn giữ nguyên nó cho mãi đến sự sụp đổ của Liên Xô.
Tôi tin rằng có hai lý do – đặc biệt trong và sau Thế chiến Hai – khiến Stalin có vẻ như là một nhà kỷ luật khắt khe đáng sợ hơn là kẻ điên loạn và độc ác nhất trong các bạo chúa.
Tầm mức các tội ác của Stalin, khi ấy mới là tin đồn, quá kinh khủng khiến con người không tin nổi.
Nhưng trên hết, tôi nghĩ, đó là chiến thắng tuyên truyền về một sự cai trị tuyệt đối mà chỉ có thể phá vỡ khi lãnh tụ qua đời đột ngột.
Mọi bộ phim, tấm ảnh về tình hình các nơi đều chỉ được công bố sau khi đã chịu kiểm duyệt.
Mọi thứ phải được ngăn chặn – mọi hình ảnh của trại lao động khổ sai, phòng tra tấn, đội hành quyết, ngay cả hình ảnh về đời sống khổ cực hàng ngày của nhân dân, dòng người xếp hàng mua bánh mì, xà phòng, mọi thứ ngoại trừ những trang trại mẫu dựng lên để khoe với khách nước ngoài.
Tổng kết lại, có thể nói thế này: có thính giả nào lại chưa thấy cả trăm lần những bộ xương người ở Dachau, Buchenwald, Auschwitz?
Nhưng bạn đã thấy một tấm hình nào chụp cảnh những viên đại tá nằm chết trên mặt đất, hình những ngôi làng đỏ lửa và các tử thi bốc khói, hình vụ hành quyết một viên tướng, một con rể, hình của bất kì người nào trong 27 triệu người chết?
Kết quả là chúng ta nhìn thấy Hitler với viễn kiến điên rồ, thành thật của y về chủng tộc hoàn hảo.
So với Stalin – kẻ điên của thế kỷ – Hitler chỉ là một hướng đạo sinh loạn trí.
Alistair Cooke
Thơ Tố Hữu về Stalin:
Nhà thơ TH còn là cựu Phó Thủ Tướng, Ủy viên BCT TW, Khai quốc Công Thần của VNDCCH, …Câu nói nổi trội…”bom nguyên tử của Trung quốc là bom đạo đức”…
Đời đời nhớ Ông
Bữa trước mẹ cho con xem ảnh
Ông Stalin bên cạnh nhi đồngA o Ông trắng giữa mây hồngMắt Ông hiền hậu, miệng Ông mỉm cườiStalin! Stalin!Yêu biết mấy, nghe con tập nóiTiếng đầu lòng con gọi Stalin!Hôm qua loa gọi ngoài đồngTiếng loa xé ruột xé lòng biết baoLàng trên xóm dưới xôn xaoLàm sao, Ông đã… làm sao, mất rồi!Ông Stalin ơi, Ông Stalin ơi!Hỡi ơi, Ông mất! Đất trời có không?Thương cha, thương mẹ, thương chồngThương mình thương một, thương Ông thương mườiYêu con yêu nước yêu nòiYêu bao nhiêu lại yêu Người bấy nhiêu!Ngày xưa khô héo quạnh hiuCó người mới có ít nhiều vui tươi
Ông Stalin bên cạnh nhi đồngA o Ông trắng giữa mây hồngMắt Ông hiền hậu, miệng Ông mỉm cườiStalin! Stalin!Yêu biết mấy, nghe con tập nóiTiếng đầu lòng con gọi Stalin!Hôm qua loa gọi ngoài đồngTiếng loa xé ruột xé lòng biết baoLàng trên xóm dưới xôn xaoLàm sao, Ông đã… làm sao, mất rồi!Ông Stalin ơi, Ông Stalin ơi!Hỡi ơi, Ông mất! Đất trời có không?Thương cha, thương mẹ, thương chồngThương mình thương một, thương Ông thương mườiYêu con yêu nước yêu nòiYêu bao nhiêu lại yêu Người bấy nhiêu!Ngày xưa khô héo quạnh hiuCó người mới có ít nhiều vui tươi
Ngày xưa đói rách tơi bời
Có người mới có được nồi cơm no
Ngày xưa cùm kẹp dày vò
Có người mới có tự do tháng ngày
Ngày mai dân có ruộng cày
Ngày mai độc lập ơn này nhớ ai
Ơn này nhớ để hai vai
Ngày xưa cùm kẹp dày vò
Có người mới có tự do tháng ngày
Ngày mai dân có ruộng cày
Ngày mai độc lập ơn này nhớ ai
Ơn này nhớ để hai vai
Một vai ơn Bác (Hồ) một vai ơn Người
Con còn bé dại con ơi
Mai sau con nhé trọn đời nhớ Ông! Thương Ông mẹ nguyện trong lòngYêu làng, yêu nước, yêu chồng, yêu conÔng dù đã khuất không cònChân Ông còn mãi dấu son trên đườngTrên đường quê sáng tinh sươngHôm nay nghi ngút khói hương xóm làngNgàn tay trắng những băng tangNối liền khúc ruột nhớ thương đời đời
Mai sau con nhé trọn đời nhớ Ông! Thương Ông mẹ nguyện trong lòngYêu làng, yêu nước, yêu chồng, yêu conÔng dù đã khuất không cònChân Ông còn mãi dấu son trên đườngTrên đường quê sáng tinh sươngHôm nay nghi ngút khói hương xóm làngNgàn tay trắng những băng tangNối liền khúc ruột nhớ thương đời đời
(Tố Hữu, 5-1953)
PS: Từ một BCA:
GNA còn thiếu bài thơ Cổ Động Phong Trào Cải Cách Ruộng Đất của ông Tố-Hữu nữa.
Giết giết nữa bàn tay không phút nghỉ
Cho ruộng đồng mau tốt, thuế mau xong
Cho Đảng bền lâu cùng rập bước chung lòng
Thờ Mao Chủ Tịch, thờ Xít Ta Lin bất diệt
Cho ruộng đồng mau tốt, thuế mau xong
Cho Đảng bền lâu cùng rập bước chung lòng
Thờ Mao Chủ Tịch, thờ Xít Ta Lin bất diệt
(Trích Trăm hoa đua nở trên đất Bắc trang 37)