Các tin mới nhận cho thấy tình hình tuy còn phức tạp vì Trung Cộng (TC) vẫn còn duy trì và tăng cường họat động quân sự, nhưng đã có nhiều triển vọng về Biển Đông và Biển Hoa Đông vì Bắc Hàn đã xuống nước, Cộng Sản Việt Nam (CSVN) vẫn cương quyết giữ lập trường, và Hoa Kỳ vẫn gia tăng họat động tại hai vùng biển này để bảo vệ quyền lưu thông hàng hải của Mỹ và các nước trong vùng.
CSVN: Sáng ngày 14 tháng 10, 2015, theo VOA và RFI, Hà Nội lên tiếng phản đối mãnh liệt việc TC xây hai ngọn hải đăng trên Trường Sa (TS), là vi phạm chủ quyền của VN, rằng TS và Hoàng Sa (HS) là thuộc VN không thể tranh cãi được và lịch sử đã chứng minh. Một tin khác cho biết CSVN đang có dự án xây một phi cảng quốc tế tại Long Thành và đang kêu gọi vốn lên đến 1.7 tỷ USD. Phi cảng này sẽ thay thế phi trường Tân Sơn Nhất, và sẽ đem lại một mối lợi khổng lồ cho CSVN. Một công ty về phi cảng của Pháp đã mua 20% cổ phần dự án này.
Bắc Hàn: Bình Nhưỡng tuyên bố sẽ thử loại hỏa tiễn liên lục địa có đầu đạn hạt nhân. Ngay sau đó vị tướng tư lệnh về không gian của Hoa Kỳ đã tuyên bố rằng nếu Bắc Hàn cho thử hỏa tiễn có hướng bay đến Mỹ thì hai việc sẽ xẩy ra: thứ nhất, hỏa tiễn này sẽ bị bắn tan trên đường bay trước khi tới đích, và thứ hai, chỉ 24 giờ sau thì Bắc Hàn (BH) sẽ trở thành bình địa. Tin VOA hôm nay 14-10 cho biết Kim Jong Un đã ra lệnh ngưng ngay việc thử hỏa tiễn này. Được biết bộ tư lệnh không gian của Mỹ có hai căn cứ tại Nhật và Hawaii. Ngoài ra một cuộc họp giữa TC và BH đã diễn ra để cố hàn gắn những rạn nứt giữa hai nước, trong dịp này nhân vật số hai của TC đã khuyến cáo BH chớ nên khiêu khích và đối đầu với Hoa Kỳ.
Hoa Kỳ: Theo RFI, lần đầu tiên trong lịch sử, Thượng Viện Hoa Kỳ đã chấp thuận viện trợ cho một nước Cộng Sản là CSVN, nằm trong 4 nước mà Mỹ sẽ viện trợ tổng cộng gần nửa tỷ USD về vũ khí là Phi, Mã Lai, Indonesia, và CSVN. Số tiền viện trợ lúc đầu là $25 triệu USD đã lên đến $115 triệu để CSVN có khả năng tự vệ. Mỹ sẽ đóng vai trò tích cực tại hai vùng biển Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương, bằng cách tập trận và tuần duyên cùng với các hạm đội của Nhật và Ấn Độ. Theo VOA, hôm 14-10, tư lệnh hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ tuyên bố HQ Hoa Kỳ sẽ tiếp tục tuần tiễu tại Biển Đông, sẽ đưa các tầu chiến đến sát các đảo TS và HS, và HK sẽ giữ quyền lưu thông trên hai vùng biển này, và không chấp nhận việc TC đòi chiếm Biển Đông là vùng biển riêng của mình. Ngoài ra, Bộ Trưởng Quốc Phòng Mỹ Aston Carter tuyên bố Hoa Kỳ bác bỏ hoàn tòan chủ quyền TC trên TS, HS và Biển Đông. HQ Mỹ sẽ vào sát các đảo cát bồi tại TS và HS mà TC đang chiếm. Và Mỹ có toàn quyền tuần tiễu trên khắp các mặt biển kể cả Biển Đông và Hoa Đông, vì HK có nhiệm vụ phải đáp ứng sự kêu gọi của các đồng minh của Mỹ trong vùng tranh chấp.
Phạm Gia Đại
