Bác sĩ NGuyễn dan Quế, nhà bất đồng chính kiến nổi tiếng tại Việt Nam
Photo courtesy of vietnamhumanrightsdefenders.net
Photo courtesy of vietnamhumanrightsdefenders.net
00:00/00:00
Giải thưởng nhân quyền Gwangju năm nay được trao cho bác sĩ Nguyễn Đan Quế, nhà bất đồng chính kiến nổi tiếng tại Việt Nam do hoạt động kiên trì vì nền dân chủ tại Việt Nam suốt mấy chục năm qua.
Chính quyền Hà Nội lên tiếng yêu cầu phía Hàn Quốc rút lại giải thưởng; tuy nhiên ban tổ chức giải thưởng Gwangju vào ngày 18 tháng 5 vừa qua vẫn trao giải cho bác sĩ Nguyễn Đan Quế. Ông cho Gia Minh của đài Á Châu Tự Do biết:
Ngày 18 tháng 5 giải thưởng đã được trao với sự vắng mặt của tôi, nghĩa là chiếc ghế để trống. Tôi có gửi sang một video phát biểu về hiện trạng nhân quyền tại Việt Nam. Tôi cũng gửi cho họ một số hình ảnh về hoạt động đấu tranh cho nhân quyền tại Việt Nam.
Bác sĩ Nguyễn Đan Quế: Tôi thấy nó có sức động viên mạnh. Trong cuộc tranh đấu cho dân chủ- nhân quyền tại Việt Nam, nhiều người thấy rằng hiện nay lực lượng các người trẻ rất giỏi Internet, ứng phó như một lực lượng phản ứng nhanh đang tham gia rất đông mặc dầu sự đàn áp là ghê gớm.
Tinh thần 18 tháng 5 ở Gwangju thì quí vị đã biết: một tinh thần rất bốc lửa chiến đấu và mặc dù bị chính quyền Chun Doo-hwann đàn áp rất mạnh nhưng tình thần đó đã hướng dẫn cho nước Đại Hàn đi đến thịnh vượng như ngày hôm nay. Tôi thấy tinh thần đó đang khích lệ anh em trẻ rất nhiều tại Việt Nam. Đó là một dấu ấn.
Một điều nữa là trong tất cả các giải mà tôi được trước đây, chỉ có một giải này là là tôi nhận được khi tôi ở ngoài nhà tù, còn tất cả những giải khác đều trong nhà tù. Đặc biệt nữa giải này là lần đầu tiên do các anh em hoạt động ở trong nước đề cử, mà cụ thể cụ thể là Hội Phụ nữ Nhân quyền Việt Nam đề cử; còn tất cả những giải khác đều do Tây Phương đề cử.
Giải thường này có tầm vóc Á châu, tầm vóc Đông Nam Á thôi; nhưng đó là giải mà tôi yêu thích vì những đặc điểm mà tôi vừa nói.
Còn đối với phong trào thì tôi thấy nó có sức động viên mạnh mẽ ở thời điểm sôi động này.
Vai trò của giới trẻ
Gia Minh: Như bác sĩ nói hiện nay có rất nhiều bạn trẻ có tinh thần dấn thân, họ có tiếp xúc với bác sĩ và khi tiếp xúc như thế ông truyền đạt những kinh nghiệm gì cho họ?
Bác sĩ Nguyễn Đan Quế: Rất nhiều anh em đến thăm tôi không phải bây giờ mà từ trước, mặc dù khi tôi ra khỏi tù tôi bị quản thúc tại gia rất mạnh mẽ.
Tôi ủng hộ tất cả các phong trào của sinh viên, của giới trẻ, của các giáo sư đại học. Nói chung giới trẻ giỏi Internet phải là động lực, lực lượng phản ứng nhanh để đưa đến một thay đổi quyết định vào một thời điểm sắp tới.
- Bác sĩ Nguyễn Đan Quế
Tổng quát tôi có thể nói đối với những anh em trẻ viết blog thì tôi khuyến cáo nên tiến đến thành lập một mạng lưới của những người viết blog. Thế rồi Hội Phụ nữ Việt Nam đến thăm tôi, dân oan… đông lắm.
Thế thì khi một hướng đi ngày càng rõ nét mà tôi nghĩ nó đang rõ nét cho đường lối mới ra đời, thì tất cả mọi người dân, tất cả giới trẻ trong đó có các xã hội dân sự, trong đó có công đoàn độc lập.
Đường lối mới đó đánh thẳng vào khả năng tham mưu của bộ chính trị đảng cộng sản Việt Nam sẽ đưa đến thay đổi dứt khoát tại Việt Nam.
Gia Minh: Cám ơn Bác sĩ Nguyễn Đan Quế.
Những bạn trẻ tôi có khuyến cáo hai điểm: điểm thứ nhất là phải bỏ hẳn tinh thần ‘trọng nam, khinh nữ’. thứ hai tôi nói với các chị em rằng phụ nữ chiếm trên 50% dân số thế giới; đương nhiên các hoạt động của họ trong xã hội, trong kinh tế, trong chính quyền, trong xã hội dân sự… thì dần dần chúng ta phải tiến đến con số tương đương chứ không thể nào như hiện tại được.
Tôi nói phải tham gia vào cuộc đấu tranh dân chủ ngay từ thời điểm bắt đầu này; ít nữa khi một chính quyền mới ra đời thì vai trò của phụ nữ sẽ rất mạnh.
Đối với các anh em tù nhân lương tâm thì từ trong tù cho đến khi ra ngoài tôi cũng khuyến cáo các anh em tù nhân phải ngồi lại với nhau, họp lại mặc dù thuộc các tổ chức khác nhau. Khi anh em ra (tù) thì phải có một hội và ngày hôm nay đã có hội đó - Hội Cựu Tù nhân Lương tâm ra đời năm 2014.
Hiện bây giờ trong tình hình rất sôi động này, các anh em sinh viên họ đang phản ứng trong các đại học, không chịu các luật lệ của chính quyền, không chịu sự đàn áp của những cán bộ giáo dục. Hiện họ tiếp xúc với tôi và yêu cầu ủng hộ việc thành lập (dù hiện nay tên chưa có) tổng hội sinh viên hay hình thức liên đoàn sinh viên tại khắp các tỉnh trên toàn quốc, thì tôi đồng ý khuyến khích thành lập. Tôi ủng hộ ý kiến đó để cho anh em làm. Nói chung các anh em trẻ muốn có một nền giáo dục nhân bản hơn, đàng hoàng hơn chứ không thể nào như thế này được nữa.
Nay có một số giáo viên, một số giáo sư đại học đang tại chức có tiếp xúc với tôi cũng không chịu chuyện đó nữa.
Tôi ủng hộ tất cả các phong trào của sinh viên, của giới trẻ, của các giáo sư đại học. Nói chung giới trẻ giỏi Internet phải là động lực, lực lượng phản ứng nhanh để đưa đến một thay đổi quyết định vào một thời điểm sắp tới.
Gia Minh: Có ý kiến nói hiện có nhiều xã hội dân sự hình thành nhưng không thống nhất, không đoàn kết được với nhau; ông là người hoạt động lâu năm và tiếp xúc nhiều thì thấy nhận định đó thế nào?
Bác sĩ Nguyễn Đan Quế: Vấn đề như thế này: đây là cuộc chiến đấu xuất phát do phản ứng của người dân.
Tôi nói rõ thế này: sau năm 1975 nhân dân hai miền Nam Bắc hòa làm một hình thành một cuộc chiến đấu mới chứ không phải cuộc chiến đấu cũ quốc- cộng nữa đâu; đánh thẳng vào bộ chính trị đảng cộng sản Việt Nam, đánh thẳng vào khả năng tham mưu từ sức mạnh quần chúng từ dưới lên… đối với đảng cộng sản Việt Nam về đường lối, về những sai lầm kinh tế xuất phát từ chủ nghĩa Mác- Lê nin.
Đây là một cuộc chiến đấu toàn dân, toàn diện, cài răng lược, không còn chiến tuyến cũ nữa và bất bạo động. Thế thì một thời gian dài, rất dài mấy chục năm rất gian khổ, bị đàn áp. Nay các xã hội dân sự ra đời được rồi, cứ để ra đời đi, cùng một mục đích, cùng một mục tiêu tranh đấu cho quyền lợi tập thể của mình, rồi tình hình sẽ còn biến nữa.
