Monday 16 March 2015

Những điều chưa được nói tới, về Trung Tướng Ngô Quang Trưởng

Nhân ngày giỗ đầu sắp tới của cố Trung Tướng Ngô Quang Trưởng, nguyên Tư Lệnh Quân Ðoàn IV rồi Quân Ðoàn I, ông Nguyễn Tường Tâm đã nói chuyện với bà quả phụ Ngô Quang Trưởng
LTS: Trong bài “Nguyễn Cao Kỳ, con người của thời cuộc” của tác giả Bằng Phong Đặng Văn Âu đã tạo ra dư luận sôi nổi, trong đó có những chi tiết đang được nhiều người quan tâm liên quan đến cố Trung Tướng Ngô Quang Trưởng và những cố gắng của Tướng Kỳ trong những ngày cuối cùng của VNCH. Đàn Chim Việt trích đăng lại bài phỏng vấn của ông Nguyễn Tường Tâm với bà quả phụ Ngô Quang Trưởng, đã được đăng trên Người Việt và mạng lưới Trời Nam trước đây để rộng đường dư luận.
Đôi Điều của Trời Nam về bài viết dưới đây của ông Nguyễn Tường Tâm:
'Những điều chưa được nói tới, về Trung Tướng Ngô Quang Trưởng
Nhân ngày giỗ đầu sắp tới của cố Trung Tướng Ngô Quang Trưởng, nguyên Tư Lệnh Quân Ðoàn IV rồi Quân Ðoàn I, ông Nguyễn Tường Tâm đã nói chuyện với bà quả phụ Ngô Quang Trưởng

LTS: Trong bài “Nguyễn Cao Kỳ, con người của thời cuộc” của tác giả Bằng Phong Đặng Văn Âu đã tạo ra dư luận sôi nổi, trong đó có những chi tiết đang được nhiều người quan tâm liên quan đến cố Trung Tướng Ngô Quang Trưởng và những cố gắng của Tướng Kỳ trong những ngày cuối cùng của VNCH. Đàn Chim Việt trích đăng lại bài phỏng vấn của ông Nguyễn Tường Tâm với bà quả phụ Ngô Quang Trưởng, đã được đăng trên Người Việt và mạng lưới Trời Nam trước đây để rộng đường dư luận.

Đôi Điều của Trời Nam về bài viết dưới đây của ông Nguyễn Tường Tâm đăng trên Người Việt:

Bà Nguyễn Tường Nhung (giữa) phu nhân cố Trung Trướng Ngô Quang Trưởng. Ảnh: Báo Viễn Đông

Đầu năm 2004, Tướng Nguyễn Cao Kỳ trở về Việt Nam khuyên nhà cầm quyền Việt Nam hãy thi hành chính sách hòa giải hòa hợp dân tộc một cách nghiêm chỉnh để tạo sự đoàn kết trong nhân dân, một số báo chí, đài phát thanh đã lớn tiếng kết án ông Nguyễn Cao Kỳ làm Tướng mà bỏ quân lính chạy trước trong khi ông kêu gọi Quân Đội cố thủ.  Chúng tôi đã gọi điện thoại đến Trung tướng Ngô Quang Trưởng lên tiếng để nói cho mọi người chính Tướng Kỳ trong giờ phút tuyệt vọng đã bay sang Bộ Tổng Tham Mưu để liên lạc với các Tướng Nguyễn Khoa Nam, Tướng Lê văn Hưng nhằm đích thân Tướng Kỳ về Cần Thơ hợp lực nhau lãnh đạo cuộc chiến đấu bảo vệ Vùng IV Chiến Thuật.  Tiếc thay đường dây điện thoại viễn liên giữa Bộ Tổng Tham Mưu và Vùng IV đã bị cắt đứt nên ước muốn giữ vững Vùng IV Chiến thuật đã không thành.  Tuy nhiên, vì quyết tâm bảo vệ Miền Nam đến hơi thở cuối cùng mà Tướng Kỳ đã “bốc” được Tướng Ngô Quang Trưởng đang bị Tổng thống Nguyễn văn Thiệu nhốt ở Bộ Tổng Tham Mưu ra Hạm đội 7.

Vì Tướng Trưởng là người được quân nhân các cấp Quân Lực VNCH kính trọng, tất nhiên sự lên tiếng nói ra SỰ THẬT thì sẽ khiến cho những luận điệu buộc tội Tướng Kỳ một cách hàm hồ sẽ im đi.  Thế nhưng Tướng Ngô Quang Trưởng đã giữ im lặng, mặc cho ân nhân từng ra tay cứu mình trong giờ phút lâm chung của Đất Nước bị miệng lưỡi tàn ác của bọn rắn rết dập vùi.

Nay nhân dịp ông Nguyễn Tường Tâm là người bà con của Trung tướng Ngô Quang Trưởng phu nhân viết ra SỰ THẬT qua cuộc phỏng vấn bà chị họ của mình, chúng tôi mạn phép đăng lại SỰ THẬT này để trả SỰ THẬT về cho lịch sử, mặc dù Tướng Nguyễn Cao Kỳ không hề yêu cầu Trời Nam làm công việc này.  Hy vọng rằng trong tương lai, những vị làm công tác truyền thông nên có một lương tâm trong sáng đủ để làm tròn chức năng của một ngành gọi là hướng dẫn công luận.

Và  đây là lời giới thiệu của Người Việt.

LTS Báo Người Việt: Nhân ngày giỗ đầu sắp tới của cố Trung Tướng Ngô Quang Trưởng, nguyên Tư Lệnh Quân Ðoàn IV rồi Quân Ðoàn I, ông Nguyễn Tường Tâm đã nói chuyện với bà quả phụ Ngô Quang Trưởng về một vài điều chưa hề được đề cập về vị tướng lãnh nổi tiếng là liêm khiết, kỷ luật và trọng danh dự này. Những đoạn trích ở đầu bài phỏng vấn là thủ bút của Tướng Creighton Abrams, tư lệnh Lực Lượng Mỹ tại Việt Nam và Tướng Schwarzkopf, tư lệnh mặt trận trên chiến trường Vùng Vịnh lần thứ nhất gởi cho Tướng Trưởng bày tỏ sự ngưỡng mộ của họ.

“Gen. Truong was capable of commanding an American division.”

Gen. Creighton Abrams

“Dear General Trưởng, … You are one of my greatest teachers. Many of the strategies that I use everyday on this battlefield in Middle East are things that you taught me so well 25 years ago…”

Gen. Schwarzkopf

Bà Ngô Quang Trưởng là chị họ tôi. Một vài bạn bè báo chí ngỏ ý muốn phỏng vấn bà Ngô Quang Trưởng, tôi thấy bà chị họ tôi rất ngại “được báo chí phỏng vấn” cho nên với những câu hỏi của bạn bè báo chí, tôi thực hiện cuộc phỏng vấn giùm bạn bè cho tiện. Ngoài ra, tôi cũng tổng hợp những lần nói chuyện bình thường giữa hai chị em với lần phỏng vấn thu băng mới nhất để câu chuyện đủ chi tiết hơn.

Hỏi: Chị cho biết anh rời Việt Nam hôm nào?

Trả lời: Anh rời Việt Nam thì chị không nhớ ngày mấy, nhưng hình như ngày cuối cùng.

Hỏi: Ðến đảo Guam bao nhiêu lâu sau chị gặp lại anh?

Trả lời: Bây giờ nói về thời gian thì chị không nhớ là bao lâu, thế nhưng không lâu lắm. Hôm đang ở đảo Guam thì thấy một số các vị tướng lên, trong đó có Tướng Lâm Quang Thi, tư lệnh phó của anh và Ðại Tá Bầu mà không thấy anh thì chị cũng lo. Một hôm đang ngồi trong phòng ăn của trại tị nạn thấy Tướng Kỳ bước vào. Thấy chị, ông Kỳ vừa cười vừa nói, “Này bà, bà phải trả tôi 300 đô la nhá, tại vì tôi đem ông chồng bà đi.” Ông Kỳ thuật tiếp, “Trong lúc Bộ Tổng Tham Mưu người ta đi hết rồi, khi tôi ghé lại thì thấy ông ấy còn đang ngồi nhìn bản đồ và hút thuốc, tôi rủ ông ấy đi xuống ông Nam (Ghi chú của Nguyễn Tường Tâm – tức là Tướng Nguyễn Khoa Nam, tư lệnh Vùng IV) để hợp tác với ông Nam ở dưới đó, thì ông Trưởng ra máy bay đi với tôi.” Chị rất là vui khi nghe thấy tin đó. Nhưng mà tự nhiên mình lại giật mình hỏi lại, thế sao Thiếu tướng ở đây mà nhà tôi đâu? Tướng Kỳ cho biết khi tới hạm đội thì ông ấy đi trước. Vì vậy chị lúc nào cũng thấy cám ơn Tướng Kỳ, nhờ ông ấy mà gia đình chị không bị phân ly như nhiều gia đình khác. Kể cũng may. Nếu lúc đó ông Kỳ liên lạc được với Tướng Nam và xuống với Tướng Nam thì có lẽ chết chùm hết.” Sau đó thì anh cũng tới. Vài năm sau, có một lần gặp lại Tướng Kỳ, Tướng Kỳ vẫn nói đùa như trước và nhắc lại, đòi chị trả 300 đô la tiền công ông ấy đưa anh ra đi, và chị vẫn thấy cám ơn Tướng Kỳ.

Hỏi: Ðến đảo Guam bao nhiêu lâu thì chị đi ra ngoài?

Trả lời: Ở trong trại bao lâu, chị không còn nhớ nữa, nhưng không lâu lắm.

Hỏi: Ai bảo lãnh gia đình chị ra?

Trả lời: Khi đến trại chị không đi tìm ai bảo lãnh. Một hôm ông Ðại Tá Sauvageot đến liên lạc, lúc đó đã có anh ở đó. (Ðại Tá Sauvageot là người trước đây làm phụ tá cho Tướng Fulcet sang Việt Nam thảo luận vấn đề phóng thích tù cải tạo cho đi Mỹ – ghi chú của Nguyễn Tường Tâm). Ðại Tá Sauvageot cho anh biết là Trung Tướng Cushman cho lệnh đại tá tới đón gia đình anh chị về ở với ông bà trung tướng ở trường Chỉ Huy Tham Mưu Leavenworth. Trung Tướng Cushman lúc đó đang làm chỉ huy trưởng trường này. Ðại Tá Sauvageot tới đón gia đình anh chị bằng xe hơi. Hồi ở Việt Nam lúc anh làm tư lệnh Vùng IV thì Tướng Cushman là cố vấn. Nhà của Tướng Cushman trong trường Leavenworth thật lớn. Ông bà ấy ở nửa căn còn cho gia đình anh chị ở nửa căn.

Hỏi: Trong thời gian ở nhà ông bà Cushman, ông bà giúp đỡ anh chị những gì?

Trả lời: Ngoài việc giúp ăn ở trong nhà, Tướng Cushman không giúp đỡ tiền bạc gì. Tướng Cushman có đề nghị cho anh làm một việc gì đó ở trường Leavenworth chị không rõ nhưng việc không thành. Lúc đó cũng không biết làm gì nên Tướng Cushman bảo anh đi học nghề nông. Một đại úy Mỹ cho mượn chiếc xe Honda. Anh và cháu Diệp (con trai Tướng Trưởng – ghi chú của Nguyễn Tường Tâm) hàng ngày chở nhau đi học nghề ở một cái nông trại. Chị rời nhà ông Cushman, sang tiểu bang Virginia trước. Anh và cháu Diệp còn ở đó. Nhưng thời gian ngắn sau thì anh có việc gì đó ở Washington D.C. mỗi tháng được $1.000,00 (một ngàn) đô. Tới khi có việc viết sách cho Bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ thì anh sang ở hẳn tiểu bang Virginia (kế cận thủ đô Washington D.C.).

Hỏi: Khi tới Mỹ anh chị có bao nhiêu tiền?

Trả lời: Có hơn $1.300,00 (một ngàn ba trăm đô). Ðúng ra khi tới trại chị có $1,400 đô, nhưng tiêu mất vài chục đô ở trong trại rồi. Lúc ở nhà Trung Tướng Cushman, một hôm Tướng Cushman bảo anh chị có bao nhiêu tiền thì đưa ông ấy mở tài khoản trong ngân hàng cho. Chị đưa hết số tiền đó cho Tướng Cushman. Có điều buồn cười là khi nghe chị cho Tướng Cushman biết như vậy, anh tròn mắt ngạc nhiên nhìn chị. Sau đó anh hỏi chị là: “Tiền ở đâu mà em có nhiều thế?!” Chị cho biết đó là tiền sau mỗi chuyến công du nhà nước cho một ít để tiêu vặt thì chị không tiêu và không mua sắm gì mà để dành; vì khi đi công du mọi chuyện có người lo hết rồi đâu phải chi tiêu gì. Tới lúc rời nhà Tướng Cushman chuyển tới ở tiểu bang Virginia, Tướng Cushman trao lại cho chị cuốn sổ ngân hàng thì chị thấy trong tài khoản đã có hơn 5.000 đô la (năm ngàn). Số trên 3.500 đô thêm ra là tiền mấy vị tướng Mỹ trong đó có cả Tướng Stiwell góp nhau tặng. Không có tiền của ông Cushman.

Hỏi: Các tướng lãnh Mỹ đối với anh như thế nào?

Trả lời: Họ rất là tốt, sốt sắng. Ngoài Tướng Cushman, lúc sang Virgina thì Tướng Coxy cũng thăm hỏi và mang những vật dụng trong nhà tới cho. Lúc đó anh chị thuê một căn apartment hai phòng ngủ giá hơn 180 đô/1 tháng. Cái vui nhất là hai ông tướng 3 sao mỗi ông một đầu khiêng cái thảm trải trong apartment cho mình là Tướng Coxy và 1 tướng nữa chị quên tên rồi. Còn cái bàn thờ hiện đang dùng trong nhà là của Tướng Stiwell tặng. Ông Stiwell cho một người nào đó mang tới. Bây giờ cái bàn đó để thờ Phật. Ðại Tướng 4 sao Stiwell trước kia làm tư lệnh lực lượng Hoa Kỳ tại Việt Nam và tư lệnh lực lượng Hoa Kỳ tại Ðại Hàn. Hồi ở Việt Nam đã có lần ông ấy lấy máy bay đưa anh chị đi Thái Lan chơi. Nhưng lần đó mới tới Thái Lan được một ngày thì có một trận đánh nào đó ở miền Trung khiến anh và Tướng Stiwell phải trở về, chỉ có chị ở lại thêm vài ngày nữa rồi trở về sau. Một hôm không biết hôm đó là Thanksgiving hay lễ gì mà thấy ông ấy khệ nệ xách trái cây và một con gà tây tới tặng. Lúc đó mới sang Mỹ nên thấy một ông tướng nhiều quyền uy mà phải tự làm như thế thay vì sai thuộc cấp thì chị lấy làm ngạc nhiên lắm. Nhưng sau này sang lâu rồi mới biết ở xứ này là xứ dân chủ nên chuyện đó rất là thường tình. Sau này cũng có mấy lần Tướng Stiwell mời anh chị tới nhà ăn cơm, chị ngạc nhiên thấy hai ông bà ấy dọn cơm và rồi đích thân ông ấy trộn món cesear salad. Trong đó ông ấy đập trứng lấy lòng đỏ trộn với salad.

Hỏi: Nghe nói sau khi di tản Vùng I và Vùng II, có vài vị tướng và sĩ quan cao cấp bị giam giữ ở Tổng Tham Mưu, nếu đúng như vậy thì theo chị ai ra lệnh giam giữ và trong số các tướng bị giam giữ có anh không?

Trả lời: Trong vụ di tản Ðà Nẵng, sau khi Sài Gòn biết anh ở trên chiến hạm hải quân, đã ra lệnh cho trực thăng bốc anh về thẳng Sài Gòn nhưng anh từ chối và đòi đi cùng với thủy quân lục chiến cho tới khi tất cả các anh em đều cùng được về miền Nam luôn. Anh sợ rằng nếu anh đi trước thì anh em TQLC không được Bộ Tổng Tham Mưu đưa về thẳng Sài Gòn. Nghe anh kể lại, sau khi chạy ở Ðà Nẵng vào thì Trung Tướng Ðôn (bộ trưởng quốc phòng) ra lệnh bắt nhốt Tướng Phú tư lệnh Vùng II. Còn thuộc Vùng I thì bị bắt giữ gồm có Tướng Khánh, tư lệnh sư đoàn I không quân, Tướng Thi, tư lệnh phó quân đoàn và mấy ông nữa trong đó hình như có cả Ðại Tá Xuân, tỉnh trưởng Quảng Tín. (Ghi chú của Nguyễn Tường Tâm – Tại San Jose, chính Trung Tướng Lâm Quang Thi cũng có lần kể với tôi và mấy người nữa chuyện ông bị giam giữ này). Các vị đó bị giữ ở Bộ Tổng Tham Mưu, còn anh thì không bị đả động gì, nhưng anh tự nguyện vào ở cùng với mấy ông đó.

Hỏi: Sau đó anh được giao chức vụ gì?

Trả lời: Sau đó anh được giao một chức gì đó ở Tổng Tham Mưu mà chị không rõ. Còn Ðại Úy Hóa, tùy viên của anh từ hồi ở Vùng I vẫn tiếp tục làm tùy viên cho anh. Ðại Úy Hóa cho biết anh vẫn được giao một chiếc trực thăng để đi tới các đơn vị. Viên phi công lái trực thăng cho anh vẫn là Ðại Úy Kim lái cho anh từ hồi ở Vùng I. Nói tóm lại, anh cũng có chức.

© Nguyễn Tường Tâm (thực hiện)

Người Việt'
Bà Nguyễn Tường Nhung (giữa) phu nhân cố Trung Trướng Ngô Quang Trưởng. Ảnh: Báo Viễn Đông


Đầu năm 2004, Tướng Nguyễn Cao Kỳ trở về Việt Nam khuyên nhà cầm quyền Việt Nam hãy thi hành chính sách hòa giải hòa hợp dân tộc một cách nghiêm chỉnh để tạo sự đoàn kết trong nhân dân, một số báo chí, đài phát thanh đã lớn tiếng kết án ông Nguyễn Cao Kỳ làm Tướng mà bỏ quân lính chạy trước trong khi ông kêu gọi Quân Đội cố thủ. Chúng tôi đã gọi điện thoại đến Trung tướng Ngô Quang Trưởng lên tiếng để nói cho mọi người chính Tướng Kỳ trong giờ phút tuyệt vọng đã bay sang Bộ Tổng Tham Mưu để liên lạc với các Tướng Nguyễn Khoa Nam, Tướng Lê văn Hưng nhằm đích thân Tướng Kỳ về Cần Thơ hợp lực nhau lãnh đạo cuộc chiến đấu bảo vệ Vùng IV Chiến Thuật. Tiếc thay đường dây điện thoại viễn liên giữa Bộ Tổng Tham Mưu và Vùng IV đã bị cắt đứt nên ước muốn giữ vững Vùng IV Chiến thuật đã không thành. Tuy nhiên, vì quyết tâm bảo vệ Miền Nam đến hơi thở cuối cùng mà Tướng Kỳ đã “bốc” được Tướng Ngô Quang Trưởng đang bị Tổng thống Nguyễn văn Thiệu nhốt ở Bộ Tổng Tham Mưu ra Hạm đội 7.
Vì Tướng Trưởng là người được quân nhân các cấp Quân Lực VNCH kính trọng, tất nhiên sự lên tiếng nói ra SỰ THẬT thì sẽ khiến cho những luận điệu buộc tội Tướng Kỳ một cách hàm hồ sẽ im đi. Thế nhưng Tướng Ngô Quang Trưởng đã giữ im lặng, mặc cho ân nhân từng ra tay cứu mình trong giờ phút lâm chung của Đất Nước bị miệng lưỡi tàn ác của bọn rắn rết dập vùi.
Nay nhân dịp ông Nguyễn Tường Tâm là người bà con của Trung tướng Ngô Quang Trưởng phu nhân viết ra SỰ THẬT qua cuộc phỏng vấn bà chị họ của mình, chúng tôi mạn phép đăng lại SỰ THẬT này để trả SỰ THẬT về cho lịch sử, mặc dù Tướng Nguyễn Cao Kỳ không hề yêu cầu Trời Nam làm công việc này. Hy vọng rằng trong tương lai, những vị làm công tác truyền thông nên có một lương tâm trong sáng đủ để làm tròn chức năng của một ngành gọi là hướng dẫn công luận.
Và đây là lời giới thiệu của Người Việt.
LTS Báo Người Việt: Nhân ngày giỗ đầu sắp tới của cố Trung Tướng Ngô Quang Trưởng, nguyên Tư Lệnh Quân Ðoàn IV rồi Quân Ðoàn I, ông Nguyễn Tường Tâm đã nói chuyện với bà quả phụ Ngô Quang Trưởng về một vài điều chưa hề được đề cập về vị tướng lãnh nổi tiếng là liêm khiết, kỷ luật và trọng danh dự này. Những đoạn trích ở đầu bài phỏng vấn là thủ bút của Tướng Creighton Abrams, tư lệnh Lực Lượng Mỹ tại Việt Nam và Tướng Schwarzkopf, tư lệnh mặt trận trên chiến trường Vùng Vịnh lần thứ nhất gởi cho Tướng Trưởng bày tỏ sự ngưỡng mộ của họ.
“Gen. Truong was capable of commanding an American division.”
Gen. Creighton Abrams
“Dear General Trưởng, … You are one of my greatest teachers. Many of the strategies that I use everyday on this battlefield in Middle East are things that you taught me so well 25 years ago…”
Gen. Schwarzkopf
Bà Ngô Quang Trưởng là chị họ tôi. Một vài bạn bè báo chí ngỏ ý muốn phỏng vấn bà Ngô Quang Trưởng, tôi thấy bà chị họ tôi rất ngại “được báo chí phỏng vấn” cho nên với những câu hỏi của bạn bè báo chí, tôi thực hiện cuộc phỏng vấn giùm bạn bè cho tiện. Ngoài ra, tôi cũng tổng hợp những lần nói chuyện bình thường giữa hai chị em với lần phỏng vấn thu băng mới nhất để câu chuyện đủ chi tiết hơn.
Hỏi: Chị cho biết anh rời Việt Nam hôm nào?
Trả lời: Anh rời Việt Nam thì chị không nhớ ngày mấy, nhưng hình như ngày cuối cùng.
Hỏi: Ðến đảo Guam bao nhiêu lâu sau chị gặp lại anh?
Trả lời: Bây giờ nói về thời gian thì chị không nhớ là bao lâu, thế nhưng không lâu lắm. Hôm đang ở đảo Guam thì thấy một số các vị tướng lên, trong đó có Tướng Lâm Quang Thi, tư lệnh phó của anh và Ðại Tá Bầu mà không thấy anh thì chị cũng lo. Một hôm đang ngồi trong phòng ăn của trại tị nạn thấy Tướng Kỳ bước vào. Thấy chị, ông Kỳ vừa cười vừa nói, “Này bà, bà phải trả tôi 300 đô la nhá, tại vì tôi đem ông chồng bà đi.” Ông Kỳ thuật tiếp, “Trong lúc Bộ Tổng Tham Mưu người ta đi hết rồi, khi tôi ghé lại thì thấy ông ấy còn đang ngồi nhìn bản đồ và hút thuốc, tôi rủ ông ấy đi xuống ông Nam (Ghi chú của Nguyễn Tường Tâm – tức là Tướng Nguyễn Khoa Nam, tư lệnh Vùng IV) để hợp tác với ông Nam ở dưới đó, thì ông Trưởng ra máy bay đi với tôi.” Chị rất là vui khi nghe thấy tin đó. Nhưng mà tự nhiên mình lại giật mình hỏi lại, thế sao Thiếu tướng ở đây mà nhà tôi đâu? Tướng Kỳ cho biết khi tới hạm đội thì ông ấy đi trước. Vì vậy chị lúc nào cũng thấy cám ơn Tướng Kỳ, nhờ ông ấy mà gia đình chị không bị phân ly như nhiều gia đình khác. Kể cũng may. Nếu lúc đó ông Kỳ liên lạc được với Tướng Nam và xuống với Tướng Nam thì có lẽ chết chùm hết.” Sau đó thì anh cũng tới. Vài năm sau, có một lần gặp lại Tướng Kỳ, Tướng Kỳ vẫn nói đùa như trước và nhắc lại, đòi chị trả 300 đô la tiền công ông ấy đưa anh ra đi, và chị vẫn thấy cám ơn Tướng Kỳ.
Hỏi: Ðến đảo Guam bao nhiêu lâu thì chị đi ra ngoài?
Trả lời: Ở trong trại bao lâu, chị không còn nhớ nữa, nhưng không lâu lắm.
Hỏi: Ai bảo lãnh gia đình chị ra?
Trả lời: Khi đến trại chị không đi tìm ai bảo lãnh. Một hôm ông Ðại Tá Sauvageot đến liên lạc, lúc đó đã có anh ở đó. (Ðại Tá Sauvageot là người trước đây làm phụ tá cho Tướng Fulcet sang Việt Nam thảo luận vấn đề phóng thích tù cải tạo cho đi Mỹ – ghi chú của Nguyễn Tường Tâm). Ðại Tá Sauvageot cho anh biết là Trung Tướng Cushman cho lệnh đại tá tới đón gia đình anh chị về ở với ông bà trung tướng ở trường Chỉ Huy Tham Mưu Leavenworth. Trung Tướng Cushman lúc đó đang làm chỉ huy trưởng trường này. Ðại Tá Sauvageot tới đón gia đình anh chị bằng xe hơi. Hồi ở Việt Nam lúc anh làm tư lệnh Vùng IV thì Tướng Cushman là cố vấn. Nhà của Tướng Cushman trong trường Leavenworth thật lớn. Ông bà ấy ở nửa căn còn cho gia đình anh chị ở nửa căn.
Hỏi: Trong thời gian ở nhà ông bà Cushman, ông bà giúp đỡ anh chị những gì?
Trả lời: Ngoài việc giúp ăn ở trong nhà, Tướng Cushman không giúp đỡ tiền bạc gì. Tướng Cushman có đề nghị cho anh làm một việc gì đó ở trường Leavenworth chị không rõ nhưng việc không thành. Lúc đó cũng không biết làm gì nên Tướng Cushman bảo anh đi học nghề nông. Một đại úy Mỹ cho mượn chiếc xe Honda. Anh và cháu Diệp (con trai Tướng Trưởng – ghi chú của Nguyễn Tường Tâm) hàng ngày chở nhau đi học nghề ở một cái nông trại. Chị rời nhà ông Cushman, sang tiểu bang Virginia trước. Anh và cháu Diệp còn ở đó. Nhưng thời gian ngắn sau thì anh có việc gì đó ở Washington D.C. mỗi tháng được $1.000,00 (một ngàn) đô. Tới khi có việc viết sách cho Bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ thì anh sang ở hẳn tiểu bang Virginia (kế cận thủ đô Washington D.C.).
Hỏi: Khi tới Mỹ anh chị có bao nhiêu tiền?
Trả lời: Có hơn $1.300,00 (một ngàn ba trăm đô). Ðúng ra khi tới trại chị có $1,400 đô, nhưng tiêu mất vài chục đô ở trong trại rồi. Lúc ở nhà Trung Tướng Cushman, một hôm Tướng Cushman bảo anh chị có bao nhiêu tiền thì đưa ông ấy mở tài khoản trong ngân hàng cho. Chị đưa hết số tiền đó cho Tướng Cushman. Có điều buồn cười là khi nghe chị cho Tướng Cushman biết như vậy, anh tròn mắt ngạc nhiên nhìn chị. Sau đó anh hỏi chị là: “Tiền ở đâu mà em có nhiều thế?!” Chị cho biết đó là tiền sau mỗi chuyến công du nhà nước cho một ít để tiêu vặt thì chị không tiêu và không mua sắm gì mà để dành; vì khi đi công du mọi chuyện có người lo hết rồi đâu phải chi tiêu gì. Tới lúc rời nhà Tướng Cushman chuyển tới ở tiểu bang Virginia, Tướng Cushman trao lại cho chị cuốn sổ ngân hàng thì chị thấy trong tài khoản đã có hơn 5.000 đô la (năm ngàn). Số trên 3.500 đô thêm ra là tiền mấy vị tướng Mỹ trong đó có cả Tướng Stiwell góp nhau tặng. Không có tiền của ông Cushman.
Hỏi: Các tướng lãnh Mỹ đối với anh như thế nào?
Trả lời: Họ rất là tốt, sốt sắng. Ngoài Tướng Cushman, lúc sang Virgina thì Tướng Coxy cũng thăm hỏi và mang những vật dụng trong nhà tới cho. Lúc đó anh chị thuê một căn apartment hai phòng ngủ giá hơn 180 đô/1 tháng. Cái vui nhất là hai ông tướng 3 sao mỗi ông một đầu khiêng cái thảm trải trong apartment cho mình là Tướng Coxy và 1 tướng nữa chị quên tên rồi. Còn cái bàn thờ hiện đang dùng trong nhà là của Tướng Stiwell tặng. Ông Stiwell cho một người nào đó mang tới. Bây giờ cái bàn đó để thờ Phật. Ðại Tướng 4 sao Stiwell trước kia làm tư lệnh lực lượng Hoa Kỳ tại Việt Nam và tư lệnh lực lượng Hoa Kỳ tại Ðại Hàn. Hồi ở Việt Nam đã có lần ông ấy lấy máy bay đưa anh chị đi Thái Lan chơi. Nhưng lần đó mới tới Thái Lan được một ngày thì có một trận đánh nào đó ở miền Trung khiến anh và Tướng Stiwell phải trở về, chỉ có chị ở lại thêm vài ngày nữa rồi trở về sau. Một hôm không biết hôm đó là Thanksgiving hay lễ gì mà thấy ông ấy khệ nệ xách trái cây và một con gà tây tới tặng. Lúc đó mới sang Mỹ nên thấy một ông tướng nhiều quyền uy mà phải tự làm như thế thay vì sai thuộc cấp thì chị lấy làm ngạc nhiên lắm. Nhưng sau này sang lâu rồi mới biết ở xứ này là xứ dân chủ nên chuyện đó rất là thường tình. Sau này cũng có mấy lần Tướng Stiwell mời anh chị tới nhà ăn cơm, chị ngạc nhiên thấy hai ông bà ấy dọn cơm và rồi đích thân ông ấy trộn món cesear salad. Trong đó ông ấy đập trứng lấy lòng đỏ trộn với salad.
Hỏi: Nghe nói sau khi di tản Vùng I và Vùng II, có vài vị tướng và sĩ quan cao cấp bị giam giữ ở Tổng Tham Mưu, nếu đúng như vậy thì theo chị ai ra lệnh giam giữ và trong số các tướng bị giam giữ có anh không?
Trả lời: Trong vụ di tản Ðà Nẵng, sau khi Sài Gòn biết anh ở trên chiến hạm hải quân, đã ra lệnh cho trực thăng bốc anh về thẳng Sài Gòn nhưng anh từ chối và đòi đi cùng với thủy quân lục chiến cho tới khi tất cả các anh em đều cùng được về miền Nam luôn. Anh sợ rằng nếu anh đi trước thì anh em TQLC không được Bộ Tổng Tham Mưu đưa về thẳng Sài Gòn. Nghe anh kể lại, sau khi chạy ở Ðà Nẵng vào thì Trung Tướng Ðôn (bộ trưởng quốc phòng) ra lệnh bắt nhốt Tướng Phú tư lệnh Vùng II. Còn thuộc Vùng I thì bị bắt giữ gồm có Tướng Khánh, tư lệnh sư đoàn I không quân, Tướng Thi, tư lệnh phó quân đoàn và mấy ông nữa trong đó hình như có cả Ðại Tá Xuân, tỉnh trưởng Quảng Tín. (Ghi chú của Nguyễn Tường Tâm – Tại San Jose, chính Trung Tướng Lâm Quang Thi cũng có lần kể với tôi và mấy người nữa chuyện ông bị giam giữ này). Các vị đó bị giữ ở Bộ Tổng Tham Mưu, còn anh thì không bị đả động gì, nhưng anh tự nguyện vào ở cùng với mấy ông đó.
Hỏi: Sau đó anh được giao chức vụ gì?
Trả lời: Sau đó anh được giao một chức gì đó ở Tổng Tham Mưu mà chị không rõ. Còn Ðại Úy Hóa, tùy viên của anh từ hồi ở Vùng I vẫn tiếp tục làm tùy viên cho anh. Ðại Úy Hóa cho biết anh vẫn được giao một chiếc trực thăng để đi tới các đơn vị. Viên phi công lái trực thăng cho anh vẫn là Ðại Úy Kim lái cho anh từ hồi ở Vùng I. Nói tóm lại, anh cũng có chức.
© Nguyễn Tường Tâm (thực hiện)

TƯỚNG NGÔ QUANG TRƯỞNG LÀ MỘT
BẬC THẦY VĨ ĐẠI CỦA TÔI
(Đại Tướng H. Norman Schwarzkopf)
Nguyễn Tường Tâm
Trong lịch sử Việt Nam, tôi chưa từng nghe một tướng lãnh cao cấp ngoại quốc nào tôn một vị tướng Việt Nam làm bậc thầy, mà lại là một trong mấy bậc thầy vĩ đại nhất (my greatest teachers).
Thế mà Đại Tướng lừng danh Hoa Kỳ, H. Norman Schwarzkopf, người đã đạt một chiến thắng to lớn (great victory) trong cuộc chiến Trung Đông năm 1991, đẩy lui mấy trăm ngàn quân của Sadam Hussein ra khỏi Kuwait khi Hussein xâm lăng quốc gia này, đã tôn vinh Tướng Trưởng như vậy.
Đại Tướng Schwarzkopf đã bày tỏ như vậy trong hai lá thư cá nhân chứng tỏ ông không vì ngoại giao, mà hết sức thực lòng.
Có lẽ quân dân Miền Nam chưa ai được thấy hai lá thư riêng của Đại Tướng H. Norman Schwarzkopf gửi Cựu Trung Tướng Ngô Quang Trưởng. Và qua hai lá thư cá nhân này, người miền Bắc cũng có thể hình dung được một phần mối quan hệ đồng minh giữa Quân Lực Hoa Kỳ và Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa của miền Nam. Không biết mối quan hệ đồng minh này giống hay khác với quan hệ đồng minh giữa Quân Đội Liên Sô và Quân Đội Trung Hoa với Quân Đội Nhân Dân Việt Nam của Miền Bắc?
Lá thư thứ nhất.
Hình Cờ của Tướng 4 sao
Tư Lệnh Bộ Tư Lệnh Miền Trung Hoa Kỳ
Cuộc Hành Quân Bão Sa Mạc (Operation Desert Storm). Quân Bưu New York 09852
Ngày 26-2-1991
Kính Thưa Tướng Trưởng,
Cám ơn ngài đã gửi tôi một lá thư ngắn. Nó khiến tôi rất hãnh diện rằng ngài hãnh diện về tôi bởi vì ngài là một trong các bậc thầy vĩ đại của tôi (my greatest teachers.)
Nhiều chiến lược tôi áp dụng hàng ngày trên chiến trường này tại Trung Đông là những điều ngài đã dậy tôi quá hay 25 năm trước, khi chúng ta là bạn chiến đấu tại Việt Nam…những ngày mà ngài và tôi cùng chiến đấu cho lý tưởng Tự Do. Tôi hy vọng khi trận chiến này kết thúc (ghi chú của người dịch: trận chiến Bão Sa Mạc) chúng ta sẽ có dịp gặp nhau.
Kính,
H. Norman Schwarzkopf
Tướng, Quân Lực Hoa Kỳ

Ghi chú: Cuộc Hành Quân Bão Sa Mạc (Operation Desert Storm) chính là một tên gọi khác của Cuộc chiến Vùng Vịnh (The Persian Gulf War) và cũng thường được gọi một cách vắn tắt là chiến tranh Vùng Vịnh (the Gulf War). Đây là cuộc chiến tranh được Liên Hiệp Quốc cho phép và do lực lượng liên quân (coalition force) của 34 quốc gia, lãnh đạo bởi Anh và Hoa Kỳ chống lại cuộc xâm lăng Kuwait của Iraq. Cuộc chiến này khởi bắt đầu ngày mùng 2/ 8/1990 và kết thúc ngày 28/2/1991 sau khi đầy lui được toàn bộ Lực Lượng Vệ Binh Cộng Hòa Iraq ra khỏi Kuwait. Đại Tướng Hoa Kỳ Schwarzkopf là Tư Lệnh toàn thể lực lượng quân sự liên quân này.

Lá thư thứ hai.
Hình Cờ của Tướng 4 sao
Ngày 8-11-1994
Kính thưa Tướng Trưởng,
Tôi biết rằng ngày 18-11 ngài dự định về hưu khỏi Công ty RAILINC (1). Là một trong những người ngưỡng mộ ngài nhiều năm trước, điều đó khiến tôi hết sức vui và xin gửi tới ngài lời chúc mừng nồng nhiệt.
Khi còn trẻ, ngài đã dậy tôi nhiều điều khi chúng ta cùng chiến đấu chống lại kẻ thù chung tại quê hương Việt Nam yêu dấu của ngài. Tôi đủ may mắn để có thể xử dụng những bài học đó vào những năm sau để đạt một chiến thắng to lớn chống một chế độ bất nhân khác (ruthless regime). Tôi sẽ mang nợ ngài mãi mãi vì ngài là một tấm gương sáng chói (splendid example) cho tôi về thế nào là một người quân nhân thực sự đáng-kính trong sự phục vụ tổ quốc vô vị lợi. Trong ngày đặc biệt này, không chỉ ngày hôm nay mà tôi sẽ luôn luôn nhớ tới ngài.

Kính,
H. Norman Schwarzkopf
Tướng hồi hưu, Quân Lực Hoa Kỳ
Ghi chú: Công ty RAILINC chuyên cung cấp các dịch vụ tin học (IT and information services) cho kỹ nghệ hỏa xa Bắc Mỹ (Mỹ và Canada).