Đến Ames, Iowa, hôm thứ Bẩy 12 tháng Chín ứng cử viên tổng thống Donald Trump không nhìn thấy tấm biểu ngữ “Mr. Hate, Leave My State," (Ông Ghét, Xéo Khỏi Tiểu Bang Của Tôi); Trump không thấy, mà nếu thấy, ông cũng không quan tâm đến sự chống đối đơn lẻ, rụt rè đó; ông được đám đông đón tiếp ồn ào, thân mật như họ chào đón một tài tử hay một danh ca.
Một thanh niên thét lên, “Donald, you rock!”; Trump không cười đáp ứng, không quan tâm, vẫn thản nhiên đi giữa dàn cận vệ; một người khác bảo ông, "tôi đội nón giống ông đây nè," cái nón có khẩu hiệu ứng cử của Trump make America great again! Một sinh viên hãnh diện bảo bạn, "Ổng mới vừa siết tay tao!"
Trump đi giữa đám cận vệ
Trong đám đông đi vào sân vận động còn có 3 ứng cử viên Cộng Hoà nữa, nhưng không ai nhìn thấy họ, không ai quan tâm đến họ. Thái độ của quần chúng đối xử khác biệt giữa 3 chính khách nhà nghề và ứng cử viên tay mơ Trump rõ rệt đến mức phũ phàng.
Nhiều đảng viên Cộng Hoà tại Iowa coi việc Trump đắc cử là điều đương nhiên, không còn nghi ngờ gì nữa: chỉ sau 2 tháng vận động, ông đang là ứng cử viên không đối thủ; một bà so sánh, "ông ta giống như thằng bad boy mà cô sinh viên gặp trong những tháng hè vui chơi, trước khi trở lại băng ghế nhà trường." Ý bà muốn so sánh sự say mê của quần chúng đối với Trump là một thứ lửa rơm bùng cháy rất lớn, rất nhanh, nhưng chỉ trong một thoáng ngắn rồi tắt ngúm. Hết rơm là hết lửa.
Giờ này lửa rơm đang bùng cháy, Trump đang ngự trị trên tột đỉnh, đang được xếp vào địa vị cao nhất trong mọi bảng thăm dò cử tri. Đứng trên sân khấu ông cao ngạo tuyên bố, "không ai ngóc lên được." Một tân sinh viên khẳng định, "chắc chắn tôi sẽ bầu cho Donald."
Chưa nói gì cả, chỉ cần xuất hiện, Trump cũng đã làm không khí nhộn hẳn lên; quần chúng hò hét, “Don-ald! Don-ald!”; nhiều khẩu hiệu viết, "Trump sẽ giải phóng người Mỹ"; mọi người tin chắc như vậy, không ai thắc mắc hỏi xem Trump giải phóng họ ra khỏi tù ngục nào, hay ra khỏi sự kềm chế của ai. Trump thuyết phục công dân Hoa Kỳ -những người đang sống tự do nhất thế giới- là họ cần được giải phóng. Ông nói không đúng, nhưng họ vẫn thích nghe.
Theo chương trình vận động tranh cử, ứng cử viên Scott Walker, thống đốc Wisconsin, trịnh trọng lên diễn đàn vào lúc 2 rưỡi trưa trong tiếng vỗ tay đơn lẻ của nhúm cổ động viên; đám đông không để ý đến ông ta, không nghe những lời hứa hẹn quen thuộc trên những đôi môi trơn mỡ của các chính khách chuyên nghiệp. Họ quay cả về Trump, mặc dù ông chưa nói gì.
Theo kết quả thăm dò ngay tại chỗ của Quinnipiac University poll, Walker chỉ được 3% cử tri có mặt ủng hộ; Trump được 27%, đứng thứ nhì sau Trump, là Ben Carson, một bác sĩ giải phẫu người Mỹ Đen, với 21%. Ngoài 2 ứng cử viên này 15 người còn lại không ai đạt đến mức 2 con số (từ 10% đổ lên).
Ông Peter Brown, phó giám đốc Quinnipiac Poll nhận định, "Cuộc tranh cử lần này không giống những lần trước -quần chúng chọn những nhân vật Cộng Hoà chưa bao giờ trực tiếp liên quan đến chính quyền ra lãnh đạo chính quyền. Ba người-ông Trump, bác sĩ Carson và bà Carly Fiorina đang được quá nửa tổng số cử tri Cộng Hoà tuyển chọn."
Bộ 3 Trump, Carson, Fiorina đang dẫn đầu các ứng cử viên Cộng Hoà
Nhận định về lập trường của Trump, hôm thứ Ba 9/15, phó tổng thống Joe Biden nói với một số quan khách tại tư gia là Trump "khai thác khía cạnh thấp thỏi của con người;" và đánh giá Trump là hiện thân của sự thù ghét chưa từng thấy từ thế kỷ thứ 19.
Nhận xét của Biden sẽ gợi cho quần chúng nghĩ đến nhà độc tài Adolf Hitler, và nhớ đến cái gốc Đức của Trump. Ông nội Trump -ông Friedrich Trump- là người Đức, di cư vào Hoa Kỳ năm 1885, làm thợ hớt tóc trong 6 năm, vào quốc tịch năm 1892, và Anh ngữ hoá cái first name Friedrich thành Frederick.
Đức quốc đang có thái độ rất đẹp -bao dung người tị nạn Syria- nhưng trước đó, người Đức đã nổi tiếng là kỳ thị; Hitler khích động công dân Đức tin tưởng họ thuộc giòng giống siêu việt nhất trong nhân loại, để từ quan điểm này ông gây ra cuộc Thế Chiến II, xua quân đội Đức chiếm gần trọn vẹn Tây Âu.
Trump đặc biệt thù ghét người Mễ; ông gọi những người người Mễ di dân lậu vào Mỹ là "bọn hiếp dâm", và chủ trương xây một trường thành dọc theo biên giới Mỹ-Mễ. Biden bảo người Mễ đừng quan tâm quá đáng đến "bức thông điệp bệnh hoạn" mà Trump đang gửi đi.
Ông lập đi, lập lại là "chuyện đó sẽ không xẩy ra;" người Mỹ sẽ không tàn nhẫn đến mức trục xuất cả những đứa trẻ sinh ra trên đất Mỹ phải theo cha mẹ chúng ra khỏi lãnh thổ Hoa Kỳ.
Một ngày trước ngày Biden hứa hẹn với người Mễ là Hoa Kỳ sẽ không xua đuổi toàn bộ 12 triệu cư dân bất hợp pháp ra khỏi lãnh thổ Mỹ, Trump xuống thăm bảo tàng viện Chiến Hạm Iowa tại Los Angeles.
Để vận động khối quân nhân và cựu quân nhân ủng hộ ông, Trump nói, "Hoa Kỳ đang trọng đãi người di dân bất hợp pháp hơn những cựu quân nhân, trọng đãi hơn rất nhiều." Ông còn hứa hẹn, "Chúng ta sẽ làm cho quân đội chúng ta thật vĩ đại, thật hùng mạnh, và thật tuyệt vời."
Trong lúc ông đẩy mạnh lập trường chống di dân bất hợp pháp trên diễn đàn của chiến hạm Iowa, thì vài trăm cư dân Los Angeles biểu tình với khẩu hiệu STOP THE HATE (chấm dứt ghét bỏ).
Khẩu hiệu "chấm dứt ghét bỏ" tại Los Angeles, và biểu ngữ "Ông Ghét, Xéo Khỏi Tiểu Bang Của Tôi" tại Iowa vẫn còn là những chống đối đơn lẻ, rụt rè, nhưng đó cũng là chỉ dấu báo hiệu đám cháy lửa rơm sắp bị dập tắt như một hiện tượng nhất thời và ngắn hạn.
Nhưng đừng quên là thái độ của quần chúng ồ ạt hoan nghênh Trump chỉ là triệu chứng của căn bệnh thất vọng; họ mất cảm tình, mất tín nhiệm đối với các chính khách đang cầm quyền, và những chính khách đang ứng cử vào chức vụ tổng thống.
Bộ ba Trump, Carson, Fiorina đang dẫn đầu 17 ứng cử viên Cộng Hoà không phải vì cử tri tin tưởng họ tài giỏi hơn 14 ứng cử viên kia, mà chỉ vì họ chưa tham chính.
Ứng cử viên Cộng Hoà tranh chức tổng thống
Không vị chính khách nào thắc mắc nêu lên câu hỏi, "tham chính thì tội lệ gì mà bị cử tri chán ghét?" Họ không thắc mắc, không hỏi vì chính họ đã biết và đang cất kín câu trả lời trong trương mục ngân hàng: vị nào cũng có vài chục triệu mỹ kim trong quỹ tranh cử do 5, 7 nhà tỉ phú tài trợ.
Quần chúng không muốn bầu cả một bầy "thái thượng hoàng" chỉ vì bầu một vị tổng thống; họ bầy tỏ thái độ chán ghét chính khách bằng cách hoan hô "ông Ghét".
--
Thưa quý vị độc giả,
Tôi hy vọng được quý vị đánh giá bài BÌNH LUẬN THỜI SỰ này là đã trình bầy tương đối trung thực và đầy đủ một góc cạnh của THỜI SỰ, và người viết đủ tế nhị để nhường độc giả phần quan trọng nhất trong việc BÌNH LUẬN "đúng" hay "sai".
Được như vậy, tôi kính mời quý vị đọc tuyển tập BÌNH LUẬN THỜI SỰ gồm 73 bài bình luận tôi viết và in thành sách, dầy 540 trang, bìa cứng, giấy vàng, giá $30.
sách, xin quý vị viết chi phiếu cho tôi (Nguyễn Đạt Thịnh), và gửi về địa chỉ:
515 Crestwater Ct.
Houston, TX 77082
USA
Chân thành cảm ơn quý vị
Nguyễn Đạt Thịnh