Trong thời gian qua Liên Minh Âu Châu phải nhức đầu về vấn đề khủng hoảng kinh tế Hy Lạp. Bộ trưởng tài chính các nước khu vực sử dụng đồng Euro. Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB), Quỹ Tiền tệ Quốc tế hoàn tất dự thảo thỏa thuận về gói cứu trợ thứ ba trị giá 86 tỷ euro (94 tỷ USD) trong vòng ba năm, trước khi Hy Lạp đến hạn thanh toán 3,4 tỷ euro cho ECB vào ngày 20/8. Vấn đề cứu trợ này tránh cho Hy Lạp bị phá sản, tạm ổn định, đồng Euro không bị mất giá. Trong khi cuộc khủng hoảng kinh tế mới chỉ tạm lắng, nợ Hy Lạp còn đang phải tháo gỡ, thì xảy ra làng sóng di dân, tỵ nạn đến Âu Châu khiến gánh nặng kinh tế – xã hội của khu vực càng gia tăng. (hình người di dân tới nhà ga chính Munich cuối tuần ngày 5-6 và 12-13 tháng 9)
Người di cư có nghề làm việc tại Đức: từ Ba Lan, Thụy Điển hoặc Tây Ban Nha.
Người di cư nghèo từ: Bulgaria và Romania.
Người tỵ nạn chiến tranh từ Syria, Iraq, Afghanistan… và một số người lợi dụng làn sóng đó cũng chạy đến Âu Châu xin tỵ nạn như: Kosovo, Niger, Somalia, Serbia, Albania, Macedonia, Eritrea, Guinea …Dù được công nhận tỵ nạn hay không, họ đến Đức tạm thời để có được: ăn, ở, quần áo, chăm sóc y tế và người độc thân được phát mỗi tháng 143 € tiền mặt, vợ chồng mỗi người 129€, trẻ em tuỳ theo tuổi từ 84€ -92€. Người được tỵ nạn lãnh tiền 346 € hàng tháng. Từ năm 2014 người Romania và Bulgaria di dân đến Đức được hưởng Hartz IV là tiền trợ cấp xã Hội và tiền Kindergeld cho trẻ em (con đầu 188€, thứ hai 194€, thứ ba trở đi 219€, năm 2016 tăng thêm 20€). Dù nước Đức có nền kinh tế mạnh nhất Âu Châu, nhưng xã hội bị xáo trộn vì nhiều người thuộc khối Đông Âu thời cộng sản cũ tới ăn xin, xảy ra những tệ nạn xấu như móc túi, mại dâm…
Nước Đức chấp nhận cứu xét cho những người Syria đang ở Đức xin tỵ nạn chính trị, chính phủ dự trù bỏ ra hàng chục tỷ Euro cho họ định cư, 8 tháng đầu của năm 2015 Đức phải nhận 413.000 người xin tỵ nạn. Đầu tháng 9 Thủ tướng Angela Merkel (CDU) và người đồng cấp Áo Werner Faymann cùng đồng ý những người tỵ nạn bị kẹt tại Budapest ở Hungary được phép đến Áo và Đức không qua thủ tục làm đơn xin nhập cảnh.
Thủ tướng Orban Hungary kêu gọi Áo và Đức đóng cửa biên giới nếu không “vài triệu” người sẽ tiếp tục đến Âu Châu. Ở Afghanistan hàng ngày hơn 1.000 người xin thông hành (Passport) để có thể ra ngoại quốc trên con đường tỵ nạn đến Đức đã hơn 100 ngàn người!
Giám đốc điều hành của đảng CSU trong quốc hội, ông Max Straubinger đề nghị trả những người nầy trở nguyên quán. “Không phải ở khắp mọi nơi ở Syria đang chiến tranh”. Straubinger chỉ trích chủ tịch đảng SPD Sigmar Gabriel, trong cuộc phỏng vấn của đài ZDF ngày 8.9.2015 đã nói rằng “Đức sẽ nhận nửa triệu người tỵ nạn mỗi năm trong một vài năm tới có thể nhiều hơn.”. Các chính trị gia CSU gọi nó là “một sai lầm quyết đoán”. Thống đốc tiểu bang Bayern ông Horst Seehofer (chủ tịch CSU) phê bình chính sách tỵ nạn của Thủ tướng Merkel là một “sai lầm”. Yêu cầu của Thủ tướng Angela Merkel định vị rõ ràng trong vấn đề người tỵ nạn. Thị trưởng München Dieter Reiter (SPD): cho biết từ ngày 31 tháng 8, hơn 60.000 người tỵ nạn, di dân tới nhà ga chính München. Những ngày cuối tuần, hơn 1000 tình nguyện viên tham gia giúp đở, phân phối thức ăn, nước, chuối, táo …. Quần áo cho những người mới đến. Chính quyền địa phương không thể tìm đủ chỗ chứa! nhiều người đến trong đêm phải ngủ lại ở nhà ga dù thời tiết vào thu đã lạnh! Chỉ hơn 2 tuần “mở cửa biên giới” lên đến trình trạng báo động dòng người di dân, tỵ nạn tràn ngập München/ Munich.
Hungary kiểm soát biên giới có hàng rào từ 14/9. Dù cảnh sát Đức Áo đều kiểm soát biên giới nhưng hàng ngày có hơn 1 ngàn người chạy trốn vào được tiểu bang Bayern và nhà ga München. Còn hàng ngàn người ở nhà ga Salzburg Áo muốn đến Đức đang bị ngăn chận lại. Vì München quá tải chính quyền phải phân phối số người đi đến các tiểu bang khác. Chuyến tàu lửa chở 500 người đến Berlin trên đường tàu bị kéo thắng đứng lại, một số người bỏ trốn muốn ở lại Bayern!
Từ trưa thứ Bảy ngày 19.9 khai mạc lễ Hội Bier Tháng Mười (Oktoberfest) trong 2 tuần lễ hơn 6 triệu du khách tới tham dự, vấn đề anh ninh kiểm soát rất nghiêm, không thể để người nhập cư tới trong thời gian nầy. Nếu có đều bị bắt giữ.
Đảng CSU hỗ trợ đường lối cứng rắn của thủ tướng Viktor Orban của Hungary. Công dân các quốc gia ngoài biên giới Âu Châu theo Hiệp uớc Schengen người nào muốn vào một quốc gia nào của Âu Châu phải có Visa, phải ghi danh tại quốc gia đến đầu tiên, giấy tờ hợp lệ có thể đi đến các nước trong Liên Hiệp Âu Châu.
Luật lệ trong hiệp ước Schengen về biên giới mở ngỏ theo thỏa thuận đạt được năm 1995, và khởi sự bãi bỏ việc kiểm soát biên giới giữa các thành viên và cho phép khác nước ngoài du hành trong khắp khu vực “không có biên giới” mà chỉ cần có một giấy phép thị thực. Đức nhất thời đình chỉ hiệp ước Schengen, cảnh sát đã bắt đầu tiến hành các cuộc tuần tra tại những giao điểm với Áo các quôc gia lân cận với Ba Lan, Cộng hòa Czech, Pháp, Thuỵ Sĩ. Cộng Hòa Czech cho biết sẽ gia tăng kiểm soát biên giới tiếp giáp với Áo. Buộc phải làm như vậy để hạn chế luồng người tỵ nạn, di dân đến từ Syria, Afghanistan, Eritrea và các nước khác, chạy trốn bạo lực và nghèo đói. Thống đốc tiểu bang Bayern / Bavaria ông Horst Seehofer nói trong cuộc họp báo: “Việc kiểm soát biên giới đang hết sức cần thiết, là một giải pháp toàn diện để thiết lập trật tự..” Dòng người di dân, tỵ nạn chỉ mượn đường qua Áo để đến Đức, Đan Mạch, Thuỵ Điển. Họ không muốn ở lại Hungary hay Áo, thân phận đi tỵ nạn mà còn kén chọn nơi đến. Người Đức cũng như e ngại bọn IS khủng bố lợi dụng người theo Hồi Giáo đến nhập cư gây nên một số dư luận đáng chú ý và lo ngại. Các tiểu bang cũng từ chối không còn chỗ để nhận thêm người. Người nhập cư tăng một triệu người làm sao có thể giải quyết chỗ ở để họ có thể “an cư lạc nghiệp”. Hội nhập tốt vào xã hội Tây phương? về văn hóa, ngôn ngữ, tôn giáo phải xây bao nhiều đền thờ cho họ cầu nguyện mỗi ngày 5 lần?
Tại Munich còn thiếu nhà xã hội cho dân bản xứ, nhà tư nhân nếu người không có việc làm, chủ nhà không cho thuê mướn, nhà cho thuê khoảng 70 m2 mỗi tháng phải trả 1300€, nhà mới xây bán mỗi m2 trên 6000€! Các thành phố bên phần đất Đông Đức cũ nhà còn bỏ trống vì phần lớn bỏ sang phiá Tây đi làm sau khi dẹp bức tường ngăn cách, những người địa phương bên đó còn kỳ thị, biểu tình chống người tỵ nạn không phải dễ ở, có nhà nhưng không tìm được việc làm cũng là một vấn đề! Trong khi Đức thất nghiệp 2,8 triệu người, muốn nuôi 1 triệu người tỵ nạn, di dân “Hồi Giáo” phải tăng thuế thì đụng quyền lợi của người dân không thể tránh được việc chống đối trong thời gian tới! Hiện nay các nhóm cực hữu Nazi Đức (Pegida, NPD…) từng biểu tình phản đối, nén bom xăng đốt các chung cư tỵ nạn.
Bộ trưởng Nội vụ liên bang Thomas de Maiziere nói rằng người tỵ nạn ‘không thể lựa chọn’ nước định cư và kêu gọi các quốc gia EU khác hành động nhiều hơn. Hiệp ước Dublin vẫn còn giá trị, nghĩa là di dân phải xin tỵ nạn tại nước EU đầu tiên mà họ đến. Cảnh sát Hungary đã đóng cửa tự do đi lại qua biên giới Serbia tại Röszke. Hungary làm xong hàng rào dài 175km cao 4 m để ngăn chận kẻ nhập cư lậu, áp dụng luật gắt gao kể từ ngày 14.9 người nào vượt rào sẽ bị bắt bỏ tù trước khi bị trục xuất. Chính thức thông báo “những con đường chính thức và hợp pháp để nhập cảnh vào Hungary và từ đây đến EU vẫn tồn tại. Do vậy chúng tôi yêu cầu tất cả người nhập cư phải tuân thủ luật pháp quốc tế và Âu châu “.
Khủng khoảng trước làn sóng di cư và tỵ nạn đến Âu Châu, gây nhiều bất đồng với các quốc gia trong Khối Liên Hiệp Âu Châu, một số nhà lãnh đạo Âu Châu đổ lỗi cho Đức mở cửa đón nhận người ty nạn, di dân ở Syria và những nơi khác vào. Thủ tướng Angela Merkel trong cuộc họp báo nói rằng “vấn đề này chỉ có thể giải quyết được nếu chúng ta cùng hành động. Đây là trách nhiệm của toàn bộ EU. Đức chỉ nhận người tỵ nạn chính trị”. Hungary, Cộng hòa Séc, Ba Lan và lovakia đã bác bỏ một kế hoạch của EU nhằm phân phối 160.000 người di dân cho tất cả các nước trong khối. Nếu có bắt buộc thì họ chỉ nhận một thiểu số nhưng không phải là những người theo đạo Hồi! Anh Quốc chỉ nhận 2000 người mỗi năm! (hình bên cạnh 2 tên độc tài Baschar Al- Assad và Putin)
Muốn giảm làn sóng người di dân, tỵ nạn phải chấm dứt chiến tranh Trung Đông. Mỹ và Nga phải chịu trách nhiệm đó và thế giới phải cứu trợ cho các nước nghèo đói tại Châu Phi. Tin tức về người di dân và tỵ nạn thay đổi từng ngày, Phái đoàn các nước họp hội liên tục tìm mọi giải pháp tốt đẹp hợp với lòng nhân đạo của các quốc gia ở Âu Châu.
Nguyễn Quý Đại
