THƯ GỬI BẠN TA của Bùi Bảo Trúc
Các bài viết hàng tuần của Nhà Báo Bùi Bảo Trúc trong mục Thư Gửi Bạn Ta
MỘT ĐÒN NHU ĐẠO
Một buổi tối sau một
ngày làm việc với rất nhiều "sì trét" như lối nói nghe thấy rất nhiều ở trong
nước ngày nay, tôi đi ăn ở một tiệm ăn quen. Tiệm lúc ấy đang đông khách, tôi và
người bạn được đưa tới ngồi ở một bàn gần góc tiệm. Nhưng vừa kéo ghế ngồi xuống
thì tôi đã thấy ngay là không ổn, bữa tối có nhiều phần sẽ không yên lành. Cách
bàn của chúng tôi một bàn khác có 5 hay 7 khách người lớn và thêm vào đó là 3
thiếu niên. Những thiếu niên này chừng 8 hay 9 tuổi, rất ồn ào. Chuyện ồn ào là
chuyện rất thường trong các tiệm ăn mà những thành phần gây ồn ào lại không phải
là các thiếu niên như trong tiệm ăn tối hôm ấy. Thường là những người lớn. Không
hiểu những người này tại sao không biết điều chỉnh cái volume to nhỏ của
họ như trong các máy khuyếch âm. Lúc nào những cái ampli ấy cũng được mở
to hết cỡ như những chương trình tiếp vận cải lương hồi trước hào phóng cho cả
xóm nghe. Trong những lần được nghe chuyện miễn phí như thế, nhiều người trong
chúng ta thường chỉ biết cố gắng chịu đựng cho qua cơn... cơ cực, ăn cho nhanh
rồi về nhà đau khổ tiếp. Quyền của chúng ta, quyền được bình an cho xong bữa ăn
như ông Trời cũng tránh không ra đòn trong lúc đang dùng bữa.
Ông Trời đã nương tay
với chúng ta biết bao nhiêu lần trong khi nhiều, rất nhiều, người khác chung
quanh chúng ta thì lại không nhẹ nhàng với chúng ta bao giờ cả.
Người lớn nhiều người
như vậy đó. Còn 3 đứa trẻ trong tiệm ăn hôm ấy cũng không một chút nhẹ tay với
đám khách chút nào. Ba đứa gồm 2 trai và một gái, không phải chỉ to tiếng cười
đùa la thét, mà còn nhẩy lên nhẩy xuống, coi góc tiệm như chỗ chơi đùa của chúng.
Tôi quay sang ngó những người lớn ngồi ở bàn. Chắc họ cũng thấy khuôn mặt khó
chịu của tôi mà tôi phải tập luyện nhiều năm mới có được. Tôi nhìn họ. Họ nhìn
tôi. Như thế là có "eye contact", không có ai né ai hết. Lũ trẻ vẫn tự
nhiên đùa nghịch như ở nhà của chúng. Chúng tôi đọc menu và gọi mấy món
cho bữa tối. Lũ trẻ thì vẫn "business as usual", vẫn bình thản ồn ào. Tôi
nghĩ chắc những người lớn dùng bữa cũng sắp xong nên cố chịu đựng thêm ít phút
nữa, cả bàn sẽ ra về, và "bình an dưới thế" sẽ đến với "người thiện tâm".
Nhưng khi nhà hàng
đem thức ăn đến bàn chúng tôi thì "bình an dưới thế" vẫn chưa chịu đến. Chúng
tôi bắt đầu ăn. Tiếng la hét, tiếng cười nói rất lớn vẫn làm xao động cả một góc
tiệm ăn. Tôi và người bạn muốn nói với nhau vài ba chuyện mà cũng không được.
Tiếng ba đứa bé vẫn ào ào lấn sang, át giọng chúng tôi. Chúng vẫn nhẩy lên nhẩy
xuống như đang ở nhà hay đang ở sân chơi. Ngồi chịu đựng thêm một lúc thì tôi
thấy sự chịu đựng của tôi cũng chỉ có hạn. Tôi quyết định phải làm một cài gì
thay vì "suffer in silence" như các nhà quí phái Ăng Lê, để "carry on",
đau đớn chịu đựng để và chịu trận một cách theo kiểu các "British gentlemen".
Tôi muốn cứu vãn bữa ăn tối của chúng tôi, không thể ngồi tiếp để "keep calm
and have a cup of tea" như tôi đã học được của người Anh mấy chục năm trước.
Tôi không thể có một "cuppa" để chịu đau khổ (suffer in silence)
trong im lặng được. Sức người có hạn.
Tôi đứng dậy, bước
tới bàn của mấy thiếu niên nọ, và nói (hơi lớn một chút): "Hey kids! Be quiet
will you?"
Lũ trẻ im ngay. Cả
một góc tiệm không còn một tiếng động nào. Tôi trở lại bàn và tiếp tục bữa tối.
"Bình an dưới thế" đã
đến với "người thiện tâm (?)". Khoảng ít phút sau, tôi thấy những người khách ở
bàn đó ra về. Tôi biết cả bàn đi ngang qua bàn chúng tôi. Tự nhiên tôi tưởng
tượng những người ấy có thể ghé lại bàn của chúng tôi và... cho tôi một trận. Có
thể lắm chứ. Họ có thể rất bực bội về chuyện tôi to tiếng với mấy đứa nhỏ. Họ
thấy bị xúc phạm khi tôi lớn tiếng la mắng, dậy dỗ con của họ, việc mà họ nghĩ
chỉ có họ mới có quyền làm. Họ đi qua bàn chúng tôi ngồi, ra quầy trả tiền. Tôi
nghĩ như thế là xong chuyện. Không có gì rắc rối như tôi đã nghĩ. Như thế là
xong một bữa tối. Tôi nói lên được sự bực bội của tôi. Gia đình của mấy đứa bé
bị tôi... cho một trận đáng đời. Tưởng như thế là hết chuyện.
Nhưng bỗng một người
đàn ông tuổi trạc ngoài bốn mươi tiến đến bàn chúng tôi. Ông chào tôi, gọi tôi
bằng "chú", xin lỗi về chuyện ồn ào của mấy đứa nhỏ làm phiền tôi trong bữa ăn.
Tôi cầm tay, vỗ vai ông nói với ông là không có chi. Tôi xin lỗi đã (hơi) lớn
tiếng với lũ nhỏ trước mặt ông. Tôi nghĩ đáng lẽ ông đã gây sự với tôi, cự nự
việc tôi la mắng các con của ông. Nếu thế, chắc chắn tôi đã phải đôi ba lời phải
quấy với ông. Nhưng việc đó bỗng trở thành không cần thiết. Tôi thấy hơi ngượng
trước mấy câu nói của ông. Chúng tôi ngồi ăn tiếp mặc dù tôi bắt đầu thấy tiếc
về sự to tiếng của tôi. Đúng lúc ấy thì một người đàn ông khác, cũng từ cái bàn
ấy đến bàn của chúng tôi và cũng nói đôi ba lời giống hệt như người đàn ông
trước đó. Và tôi cũng đứng dậy, nói với ông là tôi tiếc là đã (hơi) lớn tiếng
với mấy đứa nhỏ.
Tôi ngồi xuống tiếp
tục bữa tối, lòng nhẹ nhàng hẳn. Những người trong cái bàn ấy đi về. Những bực
bội tan biến hết. Bữa tối bình yên trở lại cho "người thiện tâm".
Ít phút sau, ông chủ
nhà hàng lại bàn chúng tôi và cho biết những người khách đó đã "mời" chúng tôi
và đã trả tiền cho bữa tối của chúng tôi!
Tôi thấy nghẹn ở cổ.
Những lời xin lỗi của hai người đàn ông ấy đã quá đủ, đã làm cho người đàn ông
đáng tuổi cha chú của hai ông ân hận biết bao nhiêu về cái thái độ to tiếng đó.
Hai ông không cần phải giáng thêm một đòn khác mà người đàn ông này không cách
chi đỡ được.
Trong nhu đạo, tôi là
người ra đòn. Đối phương đã không trả đòn, chỉ né nên đòn của tôi chỉ đánh vào
thinh không. Một bàn tay làm sao vỗ thành tiếng.
Quê cùng mình và xấu
hổ hết sức. Tôi không hỏi để biết tên hai ông để cám ơn hai ông. Nhu đạo là nhu
thắng cương. Tôi ra đòn, hai ông dùng nhu khiến tôi thua liểng xiểng nhớ đời.
Bài học thật khủng khiếp.
Thì ra vẫn còn nhiều
người tử tế chung quanh chúng ta.
