Trong mấy chục năm qua, thực tế đấu tranh tại các nước dân chủ đã cho ta cảm nhận được một bài học rằng : triệt tiêu chế độ cộng sản bằng vũ khí “kinh tế” là hữu hiệu nhất.
Việc thế giới tự do mở rộng vòng tay để đón nhận Trung Quốc vào sân chơi của mình đã khiến cho Trung Quốc kiếm được một số vàng lớn, chất vào kho, rôi dùng số vàng đó cải thiện bộ máy hành chính, tăng cường công an và quân đội làm cho họ gắn bó hơn với chế độ độc tài. Thực tế này không ai có thể phủ nhận.
Cho nên có thể nói là chính sách thân thiện, mời gọi các nước độc tài vào sân chơi chung, để từ đó dân chủ xảy ra, là một ước vọng viển vông, không bao giờ đạt tới. Nhất là đối với nạn độc tài cộng sàn.
Đối với cộng sản, càng kiếm được nhiều tiền thì chế độ độc tài của họ càng khoẻ ra. Bài thuốc hũu hiệu nhất để triệt tiêu bệnh độc tài này là phải chặn hết các ngà đường trong quan hệ làm ăn của họ với thế giới dân chủ, dồn họ và một góc nhỏ để họ ̣không còn phương cách nào kiếm ra nhiểu tiền nuôi dưỡng bộ máy đàn áp thì mới có thể đưa họ vào tình trạng sụp đổ được.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đang cho thi hành một sách lược ít thấy áp dụng trong lịch sử Hoa Kỳ. Ông không hứa hẹn giúp đỡ gì cho nhân quyền và dân chủ ở những nước độc tài, mà ông chỉ bình tĩnh dùng vũ khí kinh tế để buộc các nước làm ăn song phẳng như một cách chơi vừa văn minh vừa đúng cách.
Đúng cách có nghĩa là muốn tồn tại trong sân chơi họ phải làm những việc chân chính phù hợp với những quy định làm ăn chung, phù hợp với những giá trị nhân quyền phổ quát của thế giới. Đây là cơ sở để các chế độ độc tài nhìn nhận ra vấn đề và dân chúng trong những nước độc tài đổi mới có những bước tiến bộ trưởng thành.
Đối với nhận định của TT Trump thì làm ăn sòng phẳng là biện pháp hữu hiệu nhất để nước Mỹ chống bị mất cắp trên mọi phương diện, để sức mạnh của Mỹ được củng cố và nền kinh tế của Mỹ được thịnh vượng không ai bì kịp. Với đầu óc một doanh nhân thành đạt, từ ngày lên cầm quyền, ông tin rằng đối với các chế độ độc tài phương thức trừng trị nói trên là đúng và nhất quyết đem ra thử nghiệm.
Suy nghĩ thực dụng đã giúp ông tìm ra đúng cách đấu tranh chống độc tài và ông đang lấy lại cho nước Mỹ vị thế “vĩ đại như xưa”. Với cách nhìn chính xác này của một vị tổng thống có tâm cốt ghét cộng sản, nhân dân toàn thế giới cũng tin tưởng rằng đó không phải là một giấc mơ mà là một thực tế đang xuất hiện.
Ồng Trump đã chuẩn bị gì cho cuộc chiến tranh thương mại toàn cầu
Trong năm cầm quyền đầu tiên TT Trump thường lên tiếng đe dọa hoạt động thương mại bất công của tất cả các nước khác nhưng chưa làm gì nhiều để biến những lời đe dọa đó thành hành động.
Tuy nhiên ông không thể kéo dài vô tận những lời hứa “nước Mỹ trên hết” như đã cam kết trong khi tranh cử. Đầu năm 2018 ông nhất quyết bảo vệ và khôi phục lại những việc làm mà nước Mỹ đã đánh mất. Quan điểm này được Wilbur Ross (Bộ Trưởng Thương Mại) Robert Lighthizer (Giám Đốc Hội Đồng Thương Mại Quốc Gia) và Peter Navarro (tác giả cuốn sách nổi tiếng Chết dưới Tay Tàu Cộng) chia sẻ.
Họ đều đồng ý rằng thâm hụt thương mại song phương quá lớn giữa Mỹ với các nước như Trung Cộng, Nhật Bản, Đức, Mexico là bằng chứng cho thắy Hoa Kỳ đang bị các đối thủ cạnh tranh lường gạt. Và nếu tổng thống Trump có thể tìm được cách giảm bớt hoặc loại bỏ những thâm hụt đó thì có thể tạo ra công ăn việc làm với thu nhập cao cho công nhân Mỹ. Trước những lời cố vấn thực tế và tâm tình đó Trump bắt tay vào việc.
Những hành động cụ thể mà Trump đã thực hiện là gì ? Cho đến nay ông đã rút nước Mỹ ra khỏi TPP và mở ra những cuộc đàm phán với Canada và Mexico để cập nhật Hiệp Định Tự Do Thương Mại Bắc Mỹ. Tuy nhiên đây chỉ là một việc nhỏ.
Trong thời gian tiếp the, nghĩa là vào giữa năm 2018, ông sẽ biến lời nói thành hành động trên hai mặt trận chính. Trung Quốc sẽ được Trump coi là nước trục lợi lớn nhất. Trump sẽ khới động những bước đi nhằm chống những việc bán phá giá của Bấc Kinh, đặc biệt là thép. Bên cạnh đó cũng có những cuộc tấn công trên diện rộng nhằm chống lại những vụ vi phạm quyền sở hữu trí tuệ.
Mặt trân thứ hai của Trump là Tổ Chức Thương Mại Thế Giới WTO. Đại diện thương mại Mỹ Robert Lighthizer đã công khai mô tả hệ thống giải quyết tranh chấp của WTO là không có lợi cho nước Mỹ.
Thêm vào đó Mỹ cũng sẽ khởi động sáng kiến mới trong việc ký kết các thỏa thuận thương mại song phương, cách tiếp cận mà Trump đã nêu rõ trong Hội Nghị Thượng Đỉnh APEC ở Đà Nẵng. Vì Mỹ vẫn là thị trường quan trọng đối với các nước xuất khẩu nên sáng kiến đó sẽ tạo đượcc nhiều ảnh hưởng.
Rút Mỹ ra khỏi TPP cũng là một bước đi đúng hướng. TPP mà không có Hoa Kỳ thì dù Nhật Bản có quan tâm tái lập dưới hình thức nào đi nữa cũng không thể tránh khỏ những khó khăn trong tương lai.
Nước Mỹ đang thay đổi mạnh mẽ
Bước vào Nhà Trắng với cam kết thay đổi bộ mặt chính trị của nước Mỹ, sau hơn một năm. TT Trump không những chỉ thay đổi nước Mỹ mà còn thay đối toàn thế giới. Ông đã để lại dấu ấn cá nhân khá đậm nét sau một thời gan cầm quyền chưa dài lắm.
Trump lên cầm quyền, môi trường kinh doanh tại Mỹ tương đối được giải phóng. Năm 2017 thị trường chứng khoán của Mỹ tăng trưởng kỷ lục . GDP đạt tới mức cao nhất trong ba năm qua (3-4 %) và tỷ lệ thất nghiệp cũng giảm xuống mức thấp nhất kể từ năm 2000.
Ngày 22/2/2017 TT Trump đã ký ban hành luật cải cách thuế mà theo ông thì là đạo luật gỉảm thuế lớn nhất từ thời TT Reagan. Mục tiêu của đạo luật này là nhằm khuyến khích các công ty đa quốc gia Mỹ, thay vì ra nước ngoài đầu tư, sẽ đầu tư trong nước để tạo công ăn việc làm cho dân chúng.
Ngay từ ngày lên nắm quyền cai trị nước Mỹ TT Trump liên tục điều chỉnh chính sách của Mỹ, giảm bớt cam kết đa phương, thúc đẩy quan hệ song phương, không chỉ về kinh tế thương mại mà còn về hàng loạt những vấn đề gai góc như mọi người đã biết. TT Trump cũng đã cắt giảm đóng góp tài chính cho Liên Hệp Quốc và cho nhiều tổ chức quốc tế khác.
Tính cho đến ngày hôm nay, thời gian mà ông Trump lên cầm quyền mới chỉ vẻn vẹn có 18 tháng. Vậy mà ông đã thành công về nhiều mặt. Các quyết định nới lỏng điều kiện kinh doanh và luật cải cách thuế đã giúp cho kinh tế Mỹ tăng trưởng rõ nét, không ai có thể phủ nhận
Đối với các vấn đề nóng bỏng trong đó có hồ sơ Bắc Triều Tiên thì hồ sơ này đã được giải quyết ôn hoà và thuận lợi. Nước Mỹ với chủ nghĩa “thực dụng có nguyên tắc” của Trump đang thay đổi mạnh mẽ.
Chính vì thế mà năm 2018 có thể coi là năm nước Mỹ đang bước vào một thời kỳ sáng sủa chưa từng thấy. Nhiều bóng đen của dĩ vãng đã bị TT. Trump xua tan và dập tắt .
NGUYỄN CAO QUYỀN
