Nguyễn Hùng
bbcvietnamese.com
Việt Nam ém nhẹm tin Tướng Giáp qua đời trong nhiều giờ
Đại Tướng Võ Nguyên Giáp, huyền thoại có tiếng vang quốc tế cuối cùng của Việt Nam, trút hơi thở cuối cùng vào lúc 6:09 phút chiều ngày 4/10/2013 sau hàng trăm ngày nằm ở Bệnh viện Quân y 108.
Các nguồn tin báo trực tiếp cho BBC và qua Facebook dưới dạng bình luận trong khoảng từ 6:30-7:30 tối cùng ngày và trong vòng một tiếng sau đó một loạt các nhà báo đã đưa tin trên trang cá nhân của họ trên mạng xã hội với ít nhất 15 triệu người sử dụng.
Hai văn phòng của BBC Tiếng Việt ở cả Bangkok và London đã gọi điện thoại liên tục trong một tiếng sau đó để cuối cùng có thể xác nhận tin qua gia đình và qua Tướng Nguyễn Trọng Vĩnh, người được thư ký của Tướng Giáp thông báo.
Một loạt các hãng tin quốc tế cũng đưa tin trong khoảng từ 20:00 trở đi.
Tuy nhiên Đảng đã để vị Tướng huyền thoại sống thêm một ngày.
Nói là Đảng để vì các cơ quan truyền thông quan trọng của Đảng, trong đó có Đài Truyền hình, Đài Tiếng nói, Thông Tấn xã, báo Nhân Dân và Quân đội Nhân Dân cũng biết tin này sớm, và không ít người trong số họ cũng muốn đăng, nhưng không được phép.
Có người làm trong báo Đảng đã đưa ảnh của vị Đại Tướng lên Facebook cá nhân để tỏ lòng kính trọng và cũng để bày tỏ thái độ với những người quản lý báo chí.
Trong khi đó những tờ báo và trang tin ở vòng ngoài như VnExpress đã đưa tin gần như cùng lúc với BBC.
Một lãnh đạo của trang tin này viết trên Facebook sau khi báo chạy tin: "Ngày ấy cha mình mất, mình đã cố gắng báo tin nhanh nhất có thể được cho mọi người. Bổn phận."
'Bổn phận'
Câu hỏi đặt ra là tại sao Đảng Cộng sản lại không thấy cái "bổn phận" đó?
Câu hỏi này có vẻ ngớ ngẩn vì người thọ ngoài 90 đã là hiếm và trên 100 còn hiếm hơn.
Cứ cho là người ta chỉ nghĩ tới khả năng vị Tướng sẽ ra đi vào một ngày nào đó từ khi ông 93 tuổi, thì tới nay họ đã có gần 10 năm để chuẩn bị.
Các lãnh đạo hiện thời đã có thể chuẩn bị mọi chi tiết kín kẽ cho một điều tất yếu.
Nhưng dường như điều này không xảy ra, hoặc người ta không muốn làm theo những gì đã hoạch định sẵn.
"Cuối cùng hàng triệu người Việt Nam vẫn tin là Đại Tướng còn sống khi họ thức dậy trong ngày 5/10."
Cuối cùng hàng triệu người Việt Nam vẫn tin là Đại Tướng còn sống khi họ thức dậy trong ngày 5/10.
Nhiều cơ quan truyền thông Việt Nam đã bị những đối thủ cạnh tranh quốc tế hạ gục ngay trên sân nhà.
Ít nhiều điều này cũng lý giải chuyện vì sao Tướng Giáp sẽ là huyền thoại có tiếng vang quốc tế cuối cùng của Việt Nam trong nhiều năm tới đây.
Những khai quốc công thần tầm cỡ Hồ Chí Minh và Võ Nguyên Giáp, bất chấp những ý kiến trái chiều, có những tố chất thiếu vắng ở các nhà lãnh đạo lớp sau này.
Xin đơn cử một chuyện rất đơn giản.
Trong chuyến thăm mới đây tới Pháp, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã bị kênh truyền hình BấmCanal+ của nước này chế nhạo vì đề nghị kéo rèm che nắng, kéo tay Thủ tướng Pháp để báo là ông không hiểu gì vì chưa có lời dịch trong tai nghe và nhất là vì phát âm tên của người tương nhiệm thành Dăng Mắc Ê Rô (Jean-Marc Ayrault).
Nói vậy cũng không khác gì người nước ngoài đọc chệch tên Thủ tướng Dũng thành 'Rụng'.
Điều này gần như không bao giờ có thể xảy ra với một số lãnh đạo của nhà nước Việt Nam non trẻ cách đây hơn nửa thế kỷ.
'Vững như bàn thạch'
Nhà báo Hoa Kỳ Tim Karr nói Tướng Giáp đáng ra có thể làm nhiều hơn để Việt Nam phát triển
Trở lại chuyện liên quan tới Tướng Giáp, những ý kiến đóng góp của Tướng Giáp trong 10 năm trở lại đây trên thực tế cũng không có sức nặng đối với những người cầm quyền, nổi bật là chuyện ông không tán thành việc khai thác bauxite ở Tây Nguyên.
Nhưng một số phóng viên nước ngoài, trong đó có nhà báo Tim Karr của Hoa Kỳ, cũng nói Tướng Giáp đã không sử dụng "vị trí vững như bàn thạch trong lịch sử Việt Nam" để làm nhiều hơn nữa nhằm thúc đẩy sự phát triển của Việt Nam.
Tướng Giáp qua đời khi Việt Nam chỉ còn hai năm nữa là đã thống nhất được 40 năm.
Nhưng chuyện Việt Nam 'sánh vai với các cường quốc năm châu' được nói tới cách đây gần 70 năm vẫn chưa có dấu hiệu sẽ sớm thành hiện thực.
Nhà thơ cách mạng của Việt Nam Tố Hữu đưa vào thơ những dòng: "Người ta lớn bởi vì ngươi quỳ xuống."
Chuyện Đảng ép các báo để Tướng Giáp sống thêm nhiều tiếng là hành động bắt giới truyền thông "quỳ xuống" trước truyền thông quốc tế.
Và tương tự, nhiều người dân có lẽ cũng đang bị bắt "quỳ" khi mà vị thế của Việt Nam đang còn bấp bênh trong khu vực và quốc tế sau 27 năm Đổi Mới.
CHẾT RỒI MÀ HỒN VẪN CHƯA YÊN
Nguyễn T Bình
Tuy “máy móc” còn rất tốt, nhưng vào đề bài viết này, xin cho tôi được dài dòng chút đỉnh lấy chớn. Tôi dân Sài Gòn chính hiệu có cầu chứng “gọi cha mẹ là ba má”, không bao giờ dám xưng “bố mày” với các em hoặc với bất cứ ai – như thói quen sau 1975 của không ít người mình ngoài Bắc.
Má tôi, một người mẹ VN bình thường, suốt đời tần tảo nuôi con, tính tình nhân hậu, ngay thẳng, công tâm, công bằng, rất thương con cái, trong suốt bao năm đất nước nồi da xáo thịt, má tôi tìm đủ mọi cách bảo vệ tới cùng các núm ruột của mình – nghĩa là trong mắt nhìn của những người nhân danh “giải phóng dân tộc”, má tôi không thuộc diện “Mẹ Việt Nam Anh Hùng” chỉ có tiếng mà không có miếng, hòa bình rồi sống quạnh hiu đơn chiếc hoài nhớ từng núm ruột của mình giờ chỉ là những tấm bằng “liệt sĩ” bất động trong khói hương “lá vàng khóc lá còn xanh” thật bi thãm.
Má tôi không biết đọc không biết viết, lúc làm căn cước chỉ biết lăn dấu tay. Nhưng rất ưa nghe radio, coi TV và đặc biệt là nghe được, nói được tiếng Pháp đúng giọng Parisien. Hể ai thắc mắc thì má tôi trả lời gọn “nhờ phong kiến thực dân đế quốc nó dạy”. Sau 30/4/ 1975 má tôi buồn nhiều, già nhanh, tóc bạc trắng, lưng còng sâu hơn. Một phần cũng vì người ta công bố anh hai tôi chỉ bị tập trung học tập cải tạo 10 ngày thôi, nhưng thực tế anh bị học tới đúng 17 năm, ngày anh được thả ra thì má tôi đã qua đời, gặp lại nhau việc đầu tiên anh kêu tôi “em ngồi xuống ghế để cho anh hai lạy em một lạy vì em đã chịu đại tang má với tư cách con trưởng nam thay anh, anh tư, anh năm”. Tôi khóc. Anh hai khóc. Cả nhà khóc. Nhưng nhìn di ảnh má tôi trên bàn thờ, tôi thấy rỏ má tôi đang cười mãn nguyện.
Vì lẽ, má tôi chỉ biết dạy dỗ con cái theo đạo lý truyền thống thường tình của dân tộc, không biết dạy con theo “đạo đức cách mạng” để rồi 10 đứa hết tối thiểu 5 đứa trở nên hung dữ, hiễm độc, tỉnh bơ tự xưng “bố mày”với các em, “chúng ông”, “bọn tao” với người nhiều tuổi hơn.
Trước lúc tắt hơi vĩnh biệt cuộc đời, không hiểu sao má tôi trở nên tỉnh táo lạ lùng khi gọi các con đến căn dặn “anh chị em bây phải hết lòng thương nhau, chín bỏ làm mười, hết chiến tranh rồi nhưng thời cuộc còn nhiểu nhương lắm, phải cố giữ cho được ngôi nhà chung này, đừng hỏa thiêu má vì má rất ghét chiến tranh nên sợ lữa, không được nhận tiền điếu của bá tánh, bởi mọi nợ nần trần gian má đã trả xong, má biết mắc nợ gì cũng khổ, má không muốn làm cho tụi con bị mắc nợ”. Dặn dò chu đáo đâu đó xong má tôi ra đi. Hơn 23 năm đã trôi qua, tôi luôn ghi lòng tạc dạ lời má căn dặn trước lúc đi xa. Đối với tôi, má là “tổng tư lệnh tối cao” duy nhất trong suốt cuộc hành trình làm người.
Bởi vậy, hôm nay ngày 8/10/ 2013, theo dõi nhiều nguồn thông tin, cũng như nhiều động thái xã hội diễn ra xung quanh, tôi càng thấm thía lời má căn dặn “hết chiến tranh rồi nhưng thời cuộc còn nhiểu nhương lắm”. Đúng là vậy. Sau cái chết của ông Võ Nguyên Giáp, tôi đã viết hai bài tạm gọi là “bình luận” với cái nhìn khách quan tối đa đăng trên trang mạng điện tử. Tôi tưởng vậy đủ rồi.
Nhưng vì ông Giáp tắt thở vào chiều ngày 4/10 nhưng phải chờ tới chiều ngày 13/10 thân xác ông mới thật sự được về với đất mẹ – đây có lẽ cũng là một “đặc ân” dành riêng cho “cán bộ lãnh đạo cấp cao”, vì theo qui định hiện hành của nhà nước CHXCNVN, nhà dân nào có đám tang để quá 3 ngày đêm coi như vi phạm, bị xử phạt hành chính. Do vậy, tình trạng nhiểu nhương, nhiểu sự xung quanh cái chết của ông Giáp vẫn cứ tiếp diễn, khiến nhiều người có chút ăn học, biết phép lịch sự đã không cười, không muốn cười và không dám cười trong không khí của bất cứ đám tang ai, nhưng đã buộc phải cười, không thể không cười.
Thật là khổ cho ông Giáp, chết rồi mà hồn vẫn chưa yên bởi đảng, chiến hữu, đồng hương, con cái. Đối với bất kỳ cái chết nào tôi đều mong sao “chết là hết”, “chết là về”, “chết là được giải thoát”.
Thậm chí tôi quan niệm, người già mà “bất đắc kỳ tử” hoặc “đột tử” là phước đức ông bà để lại nên mới được “tàn mà không tạ”, không làm phiền hà người xung quanh. Ông Giáp không được vậy. Có lẽ vì ông là đại tướng, suốt hàng chục năm trường thống lỉnh ba quân tướng sĩ “quyết tử cho tổ quốc quyết sinh”, do vậy, dù muốn hay không và dù cho các đồng chí, chiến hữu, chiến binh của ông đã và đang ra sức biện minh ông là “vị tướng của hòa bình, tràn trề nhân từ, bác ái” cách mấy đi nữa thì nhắc tới ông đương nhiên là nhắc tới chiến tranh. Không có chiến tranh làm sao có đại tướng Võ Nguyên Giáp ? Mà chiến tranh là gì, nếu đó không phải là máu đổ lệ rơi, chết chóc tan thương, đổ nát hoang tàn, khăn tang trắng xóa đất trời ? Việc đại tướng Võ Nguyên Giáp có cầm quân tấn công theo chiến thuật “hải nhân” (biển người) của Mao Trạch Đông hay không, thiết nghĩ tự ông biết rỏ hơn ai hết và có lẽ trong 1559 ngày đêm nằm liệt giường tại khoa A11 bệnh viện quân đội cao cấp 108 giữa lòng thủ đô Hà Nội ông đã “thành khẩn kiểm điểm” với chính lương tâm mình.
Nhưng luật nhân quả thiệt là ghê gớm, không ngoại trừ bất kỳ ai. Đã là tướng thông thường ít đeo súng hoặc chỉ đeo súng chứ hiếm khi cầm súng, bóp cò. Nhưng “xác cha máu mẹ” của ba quân ngã xuống, chảy ra bao nhiêu, nhiều hay ít, tướng phải trực tiếp chịu trách nhiệm trước tiên, hàng đầu. Huống chi ai cũng biết chiến tranh và hòa bình là hai trạng thái đối nghịch nhau tuyệt đối, xét mọi mặt. Báo chí lề đảng mấy ngày nay cho rằng ông Giáp là “tướng của hòa bình” theo lập luận giống như lập luận của ông TBT 2 năm Lê Khả Phiêu trong bài phát biểu khi tiếp chính thức Tổng thống Bill Clinton vào năm 2001, rằng “Việt Nam đâu có mang quân đánh nước Mỹ đâu, nhưng Mỹ đã mang quân đánh Việt Nam, do vậy Việt Nam buộc phải đánh lại” (đăng nguyên văn trên báo Tuổi Trẻ TpHCM, tôi nhớ đại ý như vậy). Đúng là thượng tướng Lê Khả Phiêu, TBT 2 năm của đảng. Trong thực tế không có “tướng hòa bình”, chỉ có “tướng bàn giấy” mà ngày nay hay gọi là “tướng phòng lạnh”. Bao năm đề cao liên tục sự tích hàng vạn người tự nguyện “quyết tử cho tổ quốc quyết sinh” dưới sự “chỉ huy tài ba” của đại tướng Võ Nguyên Giáp, nay lại cho rằng tướng Giáp là “vị tướng của hòa bình” cầm bằng còn hơn tố ông Giáp trước sau chỉ là “tướng bàn giấy”. Đúng là “độc thoại” miết quen tật không thể nào nhận ra cái dỡ, cái bậy, cái sai và thậm chí cả cái ngu của bản thân. Chả trách trong dân chúng gần đây xuất hiện câu “ngu mà nguy hiễm” !
Trên đất nước VN bao năm qua có nhiều điều phi lý, nhưng có 1 điều phi lý dường như ít ai chú ý. Đó là, bất kỳ cấp lãnh đạo nào mở miệng ra đều nói đất nước mình còn nghèo, nhân dân mình còn nhiều người khổ, đảng và nhà nước, chính phủ, chính quyền, cấp ủy các cấp luôn nổ lực lo cho người dân.Nói miết mấy chục năm như vậy có nghĩa là – như lời một lảo nông ở tỉnh Đồng Tháp đã phát biểu “tụi nó đéo làm được tích sự gì cho dân cho nước, chỉ toàn tham ăn cố xực, kéo bè kết phái vinh thân phì gia”. Thế nhưng, mỗi khi có “đồng chí cấp cao” nào lìa đời là y như rằng báo chí lề đảng đăng bài kể lể toàn là thành tích trên cả bình thường. Chưa nói không ít trường hợp định kỳ căn cứ theo ngày sinh hoặc ngày chết được đảng tổ chức hội thảo “khoa học” “tìm hiểu thân thế sự nghiệp”, kết quả ứng dụng đâu không thấy, chỉ thấy tiền dân đóng thuế bị coi như tiền chùa, xài thoải mái. Chắc chắn ông Giáp, đại tướng Võ Nguyên Giáp cũng sẽ được đảng tổ chức hội thảo “khoa học” “tìm hiểu thân thế sự nghiệp”trong một ngày không xa.
Trước mắt, không ít người vừa đọc báo lề đảng vừa đọc báo lề dân đang bàn tán “ông Giáp được các đồng chí mình ca tụng là thiên tài quân sự, nghĩa là bộ óc của ông phải thần sầu quỷ khốc, nhìn xa trông rộng, tính toán chắc cú, đánh trận nào thắng trận đó, đánh chắc thắng chắc”. Vậy, xin hỏi vì sao ông đã không sắp xếp ổn thỏa trước trong gia đình, cũng như đối với đảng ta về chuyện hậu sự của ông, trong khi ai cũng biết ông lìa đời chẳng phải do “đột tử”, mà ngược lại ông có tới 1559 ngày đêm chờ đợi cái chết trong sự minh mẫn, tỉnh táo cao độ như báo chí lề đảng mấy năm qua đưa tin ? Có phải vì ông cũng giống như nhiều đồng chí mình quen sống được đảng, nhà nước “bao cấp” tận răng, còn người dân nhăn răng mặc kệ tụi bây ?
Bởi vậy, ông vừa tắt thở, có kẻ xưng danh trí thức vô cùng kính trọng “cụ Giáp” nhào ra “cầm đèn chạy trước ô tô” gào thét trên mạng đòi đảng, nhà nước, chính phủ ta phải tổ chức quốc tang, tổ chức quốc tang cho “cụ Giáp”. Trong khi các “bình luận gia vĩa hè” ở phương Nam ngay từ đầu đã nhìn thấu qua miền Trung tới tận miền Bắc mà phán đoán rằng “chắc chắn là quốc tang, bởi chế độ được lập nên chủ yếu từ hai chiến thắng quân sự Điện Biên Phủ 1954 và Chiến dịch Hồ Chí Minh mùa xuân 1975, trong đó công lao đại tướng Giáp đứng hàng đầu, vấn đề chờ xem tiếp là nội tình gia đình và nội bộ các chiến hữu, đồng hương của tướng Giáp”
Quả các “bình luận gia vĩa hè” phương Nam tuy không khoa bảng nhưng đầy kinh nghiệm thực tiển. Có lẽ, cho dù bị xỉ mạ là “ngụy” dài dài suốt 38 năm qua, nhưng không ai thuộc diện “oải nhân” hoặc “oải nhân khán trường” (muốn biết nghĩa xin xem Từ Điển Tiếng Việt, NXB Hồng Đức, trang 1264). Ông Giáp lìa đời ở tuổi đại thọ, không để lại di chúc. Thế là cái chết của ông trở nên nhiểu sự, không phải từ những cuộc bình luận đương nhiên phải có đối với một người đã được xác định thuộc về đám đông(hiện nay quen gọi là người của công chúng), mà nó đã đến từ trong gia đình và trong các chiến hữu, đàn em, đàn cháu đồng hương đồng khói Quảng Bình của ông. Nói cụ thể, gia đình ông Giáp muốn được an táng ông tại Vũng Chùa – đảo Yến, thuộc xã Quảng Đông, huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình. Nhưng chiến hữu, đồng hương cùng xã “cha sinh mẹ đẻ” An Thủy, huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình với ông lại muốn an táng ông tại xã này “để bà con hàng ngày hương khói, trăm năm tưởng nhớ, ngàn năm nhớ tưởng” !!?
Đọc trên mạng nội dung phản đối, tranh chấp của các chiến hữu, đồng hương ông Giáp xung quanh địa điểm an táng ông, bà con cô bác phương Nam không muốn cười cũng phải cười. Mấy cha nội này toàn là văn nhân thi sĩ tỏ ra vô cùng “thần tượng” ông Giáp, nhưng vô tình hay hữu ý đã làm giãm giá trị, tính chất quốc tang mà chính các cha nội này đã mong muốn được đảng, nhà nước, chính phủ dành cho ông Giáp. Rỏ ràng thêm một lần nữa có thể nói đại tướng Võ Nguyên Giáp đã chết rồi mà hồn vẫn chưa yên. Sống bị khổ vì đồng chí. Chết bị khổ vì đồng hương. Có phải bởi ông Giáp là đại tướng nên nghiệp chướng quá nặng, quá nhiều chăng ? Cuối cùng, sáng nay báo chí lề đảng đưa tin gia đình tướng Giáp và Ban lễ tang nhà nước thống nhất an táng ông tại Vũng Chùa- đảo Yến, xã Quảng Đông, huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình vào ngày 13/10/2013 – ngày Thủ tướng TQ Lý Khắc Cường thăm Việt Nam nhằm mục đích “thắt chặt mối quan hệ hợp tác toàn diện,đối tác chiến lược giữa hai nước XHCN anh em TQ – VN” !!?
Coi mòi làm lãnh đạo, tướng lĩnh cấp cao ở Việt Nam tưởng dễ mà khó. Bởi chế độ toàn trị, chỉ khoái “độc thoại”, không ưa “đối thoại” đẻ ra quá nhiều “oải nhân” và “oải nhân khán trường”. Các văn nhân trí thức chiến hữu đồng hương Quảng Bình với ông Giáp chắc chắn rất khoái bất cứ ai đề cao ông là “đại tướng của toàn dân”. Thế mà chỉ vì cái chỗ ông yên giấc ngàn thu cũng quyết liệt sử dụng chữ nghĩa nhân danh “ý nguyện lòng dân” để tranh chấp với chính vợ con thân nhân ruột thịt của ông – những người xét về đạo lý và pháp lý có toàn quyền quyết định an táng chồng, cha, ông của mình ở đâu và đương nhiên họ phải chịu trách nhiệm đối với quyết định của họ. Huống chi thực tế đã cho thấy ông Giáp suốt đời tận trung với đảng, tận trung đến hơi thở cuối cùng, vậy thì nếu đảng chủ động quyết định hậu sự cho ông không cần hỏi ý kiến ai, cụ thể chôn ông ở đâu chẳng hạn, là điều dễ hiểu, nếu không nói cũng hợp ý ông Giáp. Cho rằng ông Giáp là “đại tướng của toàn dân”, nhưng toàn dân không dành, không tranh chấp, tại sao một số cá nhân lại xúm nhau dành ? Đúng là quái đản. Cùng là Quảng Bình với nhau, chỉ khác huyện thôi, mà đao to búa lớn kịch chiến đến vậy chỉ vì chút tên tuổi của người vừa khuất, liệu đối với chuyện quốc gia đại sự thì sao nhỉ ? Đã mạnh dạn đặt vấn đề nếu chôn ông Giáp ở Hà Nội thì “chúng tôi không phản đối”. Vậy, tại sao “chúng tôi không mạnh dạn đề xuất với đảng để ông Giáp nằm cạnh cụ Hồ luôn một thể cho thầy trò mãi mãi bên nhau không bị ai chia lìa” ? Không biết nghệ sĩ lừng danh Văn Hường năm xưa chuyên ca cổ bài “Đắc Kỷ Ho Gà” còn hay mất, nếu còn xin anh ráng lấy sức già giả giọng Đắc Kỷ nhõng nhẻo với Trụ Vương trong câu “xí lắc léo thiếp không còn mong chi sống nữa” ở đoạn Đắc Kỷ đòi ăn trái tim của một vị tướng tài , nhưng Trụ Vương không chịu, thế là Đắc kỷ làm mình làm mẫy – để cho mọi người nghe chơi anh Văn Hường!
