Suốt tuần
lễ đầu tháng 2, song song với những bản tin tường trình liên tục về thế vận hội
mùa đông Sochi tổ chức tại Nga, nơi mà 113 tuyển thủ Nhật Bản mong là “sẽ” làm
nên lịch sử: tối thiểu cũng phải hơn 10
huy chương mà “đa số” là huy chương vàng, nhưng cuối cùng vẫn không thể, chỉ
được 8 trong đó chỉ có 1 vàng, 4 bạc, 3 đồng, thì truyền thông Nhật cũng nhắc
đi nhắc lại một loạt tin tức thuộc loại “đã” vượt “quá xa” lịch sử: một “quả lừa
vĩ đại” ròng rã suốt 18 năm của….
Beethoven thời đại
Mamoru Samuragochi
Theo
trang web của “người” và sự quảng cáo rầm rộ của giới truyền thông nặng ký thì “người”
có năng khiếu đặc biệt khác thường, say mê những giòng nhạc cổ điển khô khan từ
lúc còn “tấm bé”, được mẹ dạy piano khi mới bốn tuổi và đã chơi không vấp váp những
tấu khúc của Beethoven và Bach từ năm lên 10. Năm 18 tuổi, người rời Hiroshima “thượng
kinh”,
tự học nhạc lý, có khả năng soạn nhạc, hòa âm, rành cách sử dụng và phối hợp
các nhạc khí. “Người” tâm sự: tôi không
thích soạn nhạc theo kiểu hiện tại nên không muốn vào đại học âm nhạc, tôi đã
dành thời giờ vừa đi làm lao động vừa tiếp tục viết nhạc theo ý của mình. Công việc
sau cùng của “người” là phụ trách phần nhạc nền cho phim ảnh trẻ em, game điện
tử.
Đến năm 1996, khi được 35 cái xuân xanh thì tai bị “điếc”, “người” phải đi học khóa “hội thoại bằng tay”, muốn nói chuyện với ai phải qua thông dịch, được thành phố Yokohama công nhận và cấp “chứng minh thư điếc…. cấp 2” (cấp cao nhất, xe điện có chạy ngay trên đầu thì cũng chẳng nghe được gì). Tuy “điếc”, nhưng “người” vẫn có những tấu khúc để đời nhờ vào thiên khiếu trời cho mà chỉ “người” mới có: "Tôi đi tìm những “âm cảm chính xác” trong vùng tối ….của âm thanh”.
Chứng minh thư điếc cấp 2
Nhạc của “người” được các dàn oschetra danh tiếng sử dụng trong những lần…. lễ lớn, “người” được mời đi khắp nơi dù chỉ…. ngồi cho có mặt, khi dàn nhạc hòa tấu xong thì “người” đứng dậy…. chào khán giả bằng lời tâm sự: “Trời ơi, tôi rất muốn nghe các tấu khúc của tôi” khiến ai nấy đều rưng rưng cảm động vì xót thương cho một nhạc sĩ khuyết tật không nghe được những gì do chính mình viết ra..
Thuận buồm xuôi gió suốt 17 năm, đến năm thứ 18 thì thuyền gặp….. bão to gió lớn khiến
“Beethoven thời đại” bị lật tẩy:
Ông Niigaki
Takaashi - tuyển thủ trượt băng Takahashi Daisuke
Đánh
hơi thấy được sắp bị lật tẩy, “người” ra tay trước đỡ được phần nào hay phần
đó, ngày 5/2, xuyên qua luật sư “người” đã gởi đến báo chí lời thú tội: tấu khúc “Bản
Giao hưởng Hiroshima Số 1” và “Tấu khúc cho vỹ cầm” do một người khác viết chứ không phải
tôi, vì người đó không thể ra mặt được nên chỉ có tên tôi. Tôi thành thật xin lỗi
đã làm mất niềm tin nơi quí vị”.
Trong khi dư luận đang bàng hoàng khi nghe lời thú nhận này thì ngày 6 tháng 2, trước hàng trăm ký giả báo chí, truyền hình, một giáo sư âm nhạc tên Niigaki Takaashi (43 tuổi) đã họp báo công bố tất cả về “cú lừa lịch sử” này.
Mời quí
vị theo dõi bản tóm tắt tổng hợp phần của cuộc họp báo và phần trình bày của
ông Niigaki với tờ Shukan Bunshun số ra ngày 13/2 dưới dạng hỏi đáp:
Hỏi: Xin
cho biết lý do ông công bố những sự thật?
Đáp: Khi nghe tin tuyển thủ trượt băng nghệ thuật
Takahashi Daisuke chọn bản “Violin no tame no Sonanechi” (Tấu khúc cho Vĩ cầm) làm
nhạc nền cho phần thi đấu của mình tại Thế Vận Hội Mùa Đông Sochi. Sau nhiều cân nhắc, tôi quyết định công bố và
xin lỗi mọi người vì tôi cũng là tòng phạm. Dù tuyển thủ Takahashi có bị shock
khi nghe sự thật này còn hơn mai này khi đổ bể, thế giới sẽ lên án về sự lừa bịp
của Nhật Bản. Tôi
muốn tuyển thủ Takahashi biết trước
và chọn cho mình thái độ biểu diễn.
Hỏi: Ông
gặp Samuragochi trong trường hợp nào?
Đáp: 18 năm trước (1996) qua một người bạn, tôi gặp Samuragochi lúc đó đang phụ trách phần nhạc nền cho các phim truyện, game điện tử. Samuragochi ngỏ ý muốn tôi giúp trong công việc này, tôi nhận lời với tư cách là một ghost writer (người viết lại thành bản nhạc theo chỉ thị của nhạc sĩ chánh). Là một người viết “mướn”, tôi không thắc mắc gì về cách quảng bá hay sử dụng những bản nhạc dù chính tay tôi viết, vì cứ xong 1 “công việc” thì tiền trao cháo múc, hoàn toàn sòng phẳng.
Hỏi: ông đã viết cho ông này bao nhiêu bài và thù lao thế nào?
Đáp: Khoảng hơn 21 bài và thù lao trên dưới 7 triệu yen (70,000 mỹ kim)
Hỏi: Hai
ông gặp nhau “bàn bạc” ra sao?
Đáp: Chúng tôi gặp nhau trao đổi về “đơn đặt hàng” rất bí mật, không bao giờ có người thứ ba hiện diện.
Hỏi: Ủa ông Samuragochi điếc mà?
Đáp: Từ lúc gặp ông ấy cho tới nay, không bao giờ tôi nghĩ là ông ấy điếc cả.
Hỏi: Ông có thể cho biết cụ thể?
Đáp: Sau khi soạn xong những đoản
khúc ông ấy nhờ, tôi thu lại bằng tiếng piano và cho ông ấy nghe để ông ấy cho
ý kiến.
Hỏi: Thế là ông ấy “giả dạng” điếc à?
Đáp: Đúng thế.
Hỏi:
Trong những lần xuất hiện trên TV, ông ấy thường có những cử chỉ như điếc thật,
có phải ông ta đóng kịch không?
Đáp: Tôi nghĩ là như vậy
Hỏi: Năm
2006, ông này có soạn rồi gửi một tấu khúc đến dàn nhạc của một trường trung học.
Ông có biết không?
Đáp: Tôi biết, vì tôi viết tấu
khúc này.
Hỏi: Ông cho biết cụ thể hơn.
Đáp: Ông ấy nói có một cố vấn của một dàn nhạc trường trung học đệ nhị cấp liên lạc, và muốn là có một tấu khúc cho trường và ông ấy nhờ tôi.
Hỏi: Ông ấy có đưa ra một lời yêu cầu nào về tấu khúc không?
Đáp: Không, tự tôi viết sau khi chính
tôi liên lạc với người trách nhiệm dàn nhạc của trường.
Hỏi: Ông
có biết gì về tấu khúc nổi tiếng “Bản Giao hưởng Hiroshima Số 1” được giới thiệu
năm 2008 không?
Đáp: Năm 2003, ông ấy đưa tôi một “bản thiết kế” nhờ tôi viết một tấu khúc giao hưởng lúc đó có tên “Gendai Tenrei” (Hiện đại điển lễ). Hoàn thành xong, rồi chả thấy ông ấy nhắc nhở gì đến nữa, đùng một cái thì thấy năm 2008 tấu khúc này đã xuất hiện với cái tên“Bản Giao hưởng Hiroshima Số 1”. Sau đó lại trở thành khúc nhạc tưởng niệm dưới tên gọi "Bản giao hưởng của Hy vọng" trong chương trình của đài NHK khi ông ta viếng thăm vùng Tohoku bị sóng thần tàn phá hồi năm 2011.
Bản thiết kế
Hỏi: Tháng
1 năm nay, ông này có hứa là sẽ hoàn thành một tấu khúc tưởng niệm 3 năm ngày động
đất (11/3/2014) theo “đơn đặt hàng” của thị xã Motomiya tỉnh Fukushima, ông có
biết chuyện này không?
Đáp: Lần đầu tiên tôi mới nghe
chuyện này.
Hỏi:
Ngoài ông ra có một ghost writer nào khác không?
Đáp: Tôi nghĩ là không vì tất cả
các tác khúc mà ông ấy công bố đều do tôi viết.
Hỏi:
Trình độ nhạc lý của ông này ra sao?
Đáp: Ông này không viết nhạc lý được và trình độ piano thì thuộc loại….. “sơ bộ”.
Hỏi: Có
bao giờ ông ngăn cản ông này không nên làm như thế nữa không?
Đáp: Từ tháng 5 năm ngoái, tôi
đã khuyến cáo rất nhiều lần với ông ta là nên ngưng “trò lừa dối” này. Lần cuối
cùng là ngày 15/12 năm ngoái, tôi gặp ông ấy tại nhà riêng ở Yokohama và nói là
tôi xin chấm dứt vai trò ghost writer, nhưng ông này không bằng lòng. Vài ngày
sau tôi nhận được mail: “nếu ông không tiếp tục giúp, tôi và vợ tôi sẽ…. tự sát”.
Hỏi: Ông nghĩ thế nào về những tài chánh mà ông này có được sau khi công bố những “đại tác khúc”? Ông có dự định đòi lại bản quyền không?
Đáp: Ông ấy nhờ, tôi làm và nhận
tiền đầy đủ, tôi không liên quan hay bất mãn gì về vấn đề tác quyền hay tiền bạc
gì cả.
Hỏi: Ông
có điều gì nói với ông này không?
Đáp: Ông này đã phá vỡ niềm mơ ước của rất nhiều người. Chuyện chúng tôi gặp nhau và “làm việc” với nhau quả là một điều sai lầm
---------------------
Vài ngày
sau 12/2, qua luật sư, “Beethoven dỏm” đã viết một bức thư tay dài 8 trang gửi
đến báo chí. Hắn thú nhận hầu hết những gì ông Niigaki nói là đúng sự thật, và xin
lỗi mọi người vì sự lừa bịp của mình. Chỉ có một điều hắn “không đồng ý” với
ông Niigaki là chuyện “điếc”. Hắn viết: “Tôi
bị điếc thật….. tuy nhiên từ 3 năm trước tai tôi đã từ từ nghe lại được”
Về chuyện “điếc” thì các bác sĩ chuyên môn cho biết: xác suất từ việc mất thính lực hoàn toàn rồi hồi phục trở lại hầu như không có nếu không qua một cuộc giải phẫu, nhưng chả nghe thấy hắn nói gì về giải phẫu hay giải phiếc gì cả.
Cuối
cùng trong lá thư hắn viết: Tôi thề với
trời đất tất cả những gì tôi nói là sự thật và xin có dịp chính thức gặp gỡ để
xin lỗi quí vị trong một ngày gần đây.”.
Không biết “một ngày gần đây” hay “một ngày rất xa”, chắc là chả ai tin lời thề này. Đây chỉ cách nói cho qua cơn bỉ cực để đợi tiếp… nhưng cơn bỉ cực khác đã, đang, sẽ dồn dập tới như bị tước quyền thị dân danh dự Hiroshima, bị đưa ra tòa về những thiệt hại của các công ty đĩa nhạc, quảng cáo cho những show trình diễn ….., và sẽ chẳng bao giờ đến hồi thái lai được.
Tin tức về “Beethoven dỏm” này vẫn được báo chí tiếp tục khui ra, kể ra thì lê thê lắm, có thể tóm tắt trong vài chữ: người mang hai giòng máu “nổ-bịp” từ lúc “mới lớn” đến khi “nên người”.
Xin
ngưng ở đây để đi làm chuyện khác.
Vũ Đăng Khuê
