Lực lượng lớn cảnh sát được huy động đến khu vực Vũng Áng, ảnh chụp hôm 30/6/2016.
Courtesy LĐ
Thủ phạm xả độc khiến cá chết hằng loạt tại 4 tỉnh bắc Trung Bộ là nhà máy gang thép Formosa ở Kỳ Anh, tỉnh Hà Tỉnh. Sau khi thông báo chính thức đó được đưa ra tình hình tại đó thế nào?
Lực lượng công an bảo vệ Formosa
Ngay trước khi có cuộc họp báo của chính phủ Việt Nam công bố nguyên nhân khiến cá chết hằng loạt dọc bờ biển miền trung, khởi đi từ khu công nghiệp Vũng Áng, thông tin từ công nhân làm trong khu công nghiệp Formosa cũng như những người dân xung quanh cho biết một lực lượng lớn cảnh sát được huy động đến tại khu vực này.
Anh Nguyễn Tiến Lộc một công nhân làm trong khu công nghiệp Formosa cho biết, hiện nay cảnh sát cơ động đang tập trung ở Formosa rất là đông. Theo anh có một số nguồn tin nói cơ quan chức năng sợ dân biểu tình phán đối Formosa nên phải huy động 1 lực lượng cảnh sát cơ động như vậy.
3 cổng Kỳ Lợi, Kỳ Liên, Kỳ Phương của Formosa, 3 cổng giáp đó công an cơ động đầy đi, nó trực 24/24 mà cổng khi nào cũng đóng.
-Anh Nguyễn Tiến Lộc
“3 cổng Kỳ Lợi, Kỳ Liên, Kỳ Phương của Formosa, 3 cổng giáp đó công an cơ động đầy đi, nó trực 24/24 mà cổng khi nào cũng đóng.”
Chị Hoàn Mỹ một người dân ở Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh nói rõ trong thời gian khi chưa công bố nguyên nhân gây ra hiện tượng cá chết hàng loạt ở 4 tỉnh Bắc Trung Bộ thì các công nhân trong khu công nghiệp Formosa họ vẫn làm việc, nhưng sau khi công bố thì các công nhân đều nghỉ làm, chị cũng cho biết vào chiều ngày 30 tháng 06 là ngày công bố nguyên nhân cá chết thì rất nhiều cơ động đã được huy động về khu công nghiệp Formosa, 2 cổng của khu công nghiệp có ít nhất 15 – 20 cảnh sát cơ động canh giữ, điều này trước đây chưa từng xảy ra, dù không biết số lượng cảnh sát cơ động bao nhiêu, nhưng theo chị Mỹ kể lại thì có một số người dân đi chợ mua đồ ăn cho cảnh sát cơ động với số lượng rât lớn:
“Formosa họ không đi làm nữa, họ không đi làm nữa chứ nhìn có vẻ vắng vẻ lắm, nhưng mà các cổng vô Formosa thì có toàn cơ động và công an đứng nơi cổng. Em thấy hai cổng, một cổng tầm mười mấy hai chục người gì đó. Một số làm với còn một số công nhân, công nhân họ chở vào ký túc xá trốn hết rồi. Ngày hôm qua em thì họ nói nấu cơm cho bọn cơ động mà hết 1 tạ khoai tây, hơn 1 tạ bí đao, súp lơ và xu hào chưa tính, chứng tỏ lực lượng tập trung ở Formosa đông lắm.”
Chị Ngoan, một người sống gần khu công nghiệp Formosa cũng xác nhận:
“Công an họ trực cả đêm, cả ngày.”
Công nhân Formosa làm hay nghỉ?
Cũng vào ngày 30 tháng 6, trước khi chính phủ Việt Nam họp báo công bố nguyên nhân gây cá chết, lãnh đạo Formosa Hà Tĩnh có thư gửi cho công nhân báo họ được nghỉ trong năm này kể từ ngày 29 tháng 6.
Thông tin về việc công nhân tạm nghỉ hay không được chính anh Lộc cũng cho biết:
“Hiện tại ống khói vẫn đang làm việc, bên trong nó vẫn làm bình thường, còn các công ty nhà thầu Việt Nam thì họ cho nghỉ rồi, nó sợ rồi, còn công ty hắn vẫn làm bình thường.”
Cảnh sát cơ động ở Khu công nghiệp Formosa Hà Tĩnh, ảnh minh họa chụp trước đây. Courtesy photo.
Anh này nói thêm theo lý do mà công ty cho các công nhân nghỉ làm thì thứ nhất họ nói để xử lý ống nước thải vì sự cố gây nên hiện tượng cá chết, thứ hai nữa họ sợ dân sau khi chính phủ công nhận Formosa là nguyên nhân gây ra thì họ sợ dân bạo loạn:
“Họ không nói chi rõ ràng, các nhà thầu cho nghỉ vì do sự cố môi trường, hai nữa họ công bố thì sợ bạo động.”
Chị Ngoan, một người sống gần khu công nghiệp Formosa khẳng định cổng mấy hôm nay đóng kín mít:
“Formosa bây giờ đâu có làm, họ nghỉ, họ đóng cửa mấy cổng luôn, họ đâu cho làm.”
Còn về các lao động Trung Quốc đang làm việc tại Formosa thì anh Nguyễn Tiến Lộc nói có một số được đưa về theo đường biển. Trong cảng Vũng Áng có một số tàu của Trung Quốc. Số tàu này đảm nhiệm việc đưa công nhân sang làm việc. Đây là con đường mà Trung Quốc chuyển nhanh công nhân của họ về trong đợt biểu tình phản đối giàn khoan Hải Dương 981 của Trung Quốc vào Biển Đông Việt Nam hồi tháng 5 năm 2014:
“Dân Trung Quốc họ ở 1 nơi riêng gần đường quốc lộ 1B trên kia, đây là khu riêng của dân Trung Quốc, còn một số trong Formosa thì nó được cảnh sát cơ động về thôi, bằng đường thủy trong cảng Vũng Áng có tàu Trung Quốc sang chở, như vụ bạo động năm 2014 đó.”
Người dân nói gì về khu công nghiệp Formosa
Nói về Formasa thì mệt đầu, làm cho dân giàu nước mạnh mà dân chết thì làm gì nước mạnh.
-Chị Ngoan
Nói về khu công nghiệp Formosa đóng trên địa bàn thì nhiều người dân trên địa bàn huyện Kỳ Anh đều mong muốn chính quyền đóng cửa Formosa để đem lại cuộc sống bình yên cho người dân như trước đây. Chị Ngoan chia sẻ:
“Nói về Formasa thì mệt đầu, làm cho dân giàu nước mạnh mà dân chết thì làm gì nước mạnh.”
Chị Hoàn Mỹ cũng mong rằng Formosa hãy rời khỏi huyện Kỳ Anh, và rộng hơn hãy ra khỏi Việt Nam. Chị Mỹ bực tức nói:
“Đừng có nhắc đến Formosa bực tức lắm, nó mần cho cá chết, ngày ni biểu tình đến ngày khác biểu tình, nói là phản động đánh đập người ta, xỉ nhục người ta xong, giờ đến lúc cầm được đồng tiền rồi chia chác đó là 1 thắng lợi của hắn. Giờ người dân cả huyện Kỳ Anh giờ muốn tẩy chay Formosa ra khỏi Kỳ Anh.”
Chị Ngoan cũng chia sẻ với chúng tôi, giờ đã rõ nguyên nhân gây ra cá chết là Formosa rồi, thì không có lý do gì nhà nước còn cho họ ở lại đó nữa. Chị này chia sẽ dân chúng giờ đã khổ lắm rồi, không biết ăn gì, hiện tại chị Ngoan đang có một chị gái đang nằm ở bệnh viện mà chị cho biết bác sỹ nói là do ăn cá nhiễm độc chì.
Tình hình tại khu vực Vũng Áng thoạt nhìn thì khá yên tĩnh dươi sự canh phòng chặt chẽ của lực lượng chức năng; thế nhưng như trình bày của những công nhân và dân chúng địa phương thì cơn sóng ngầm đang dâng mạnh trong lòng họ.