1. Xin tạm dịch đầu đề bài này ra Anh ngữ, cho dễ hiểu: “Kavanaugh in the maelstrom of DemoK-Rats”, vì maelstrom còn hàm ý sự hung bạo, dữ dằn (violence), về tinh thần và thể xác –là thái độ cố hữu của bọn này. Cứ xem cách đánh phá Tổng thống Trump trong hai năm qua ắt rõ. Lần này, nạn nhân là Thẩm phán Brett Kavanaugh, người được Tổng thống đề cử vào Tối Cao Pháp Viện (TCPV). Cuộc điều trần của ông tại Thượng Viện (ThV) trong tháng này đã mở đầu bằng sự phản đối hò hét của một đám cha căng chú kiết, vô lại, vô học, mà theo tin đồn, do Soros bỏ tiền mướn vào phòng họp để tẩy chay Kavanaugh, dù chưa biết gì về ông, một cách hỗn loạn, khiến cảnh sát phải tống cổ hết ra ngoài. Bọn Cấp Tiến, trước dó, đã phao tin nhảm nhí, vô bằng cớ, rằng nếu được bổ nhiệm, ông sẽ đảo ngược đạo luật của TCPV cho phép phá thai (Roe vs Wade) –điều mà bọn Liberal Leftists ủng hộ phá thai rất lo sợ. Việc làm của đám đâm thuê chém mướn, do các bố Dân Chủ (alias K-Rats, Chuột Cống) ở ThV giật dây (còn ai trồng khoai đất này?), đã gặp phản ứng ngược, vì dư luận của người dân bình thường không cho phép đánh phủ đầu ai như vậy, nghĩa là hãy để cho người ta trình bày cái đã, rồi hạ hồi phân giải, như thế mới công bằng. Sau đó, bọn K-Rats của Chief Clown Schumer, Shithole Durbin, và Mụ Chằn Feinstein, đề nghị Ủy Ban Pháp Lý (UBPL) của ThV cần đọc cho hết một triệu trang văn thư liên quan đến những phán quyết của Kavanaugh ở các tòa dưới, nhất là Federal Appeals Court Judge in the District of Columbia Circuit, mà ông đang đảm nhiệm (xin nhắc, vì lập trường bảo thủ, trong vụ điều trần về chức vụ đó, phải mất gần ba năm, tức 2003-2006, ông mới được K-Rats đồng ý để ThV bỏ phiếu chuẩn y). Nhưng đề nghị này bị các Thượng nghị sĩ (TNS) GOP bác bỏ, vì quá tốn thời gian. Cuối cùng, sau cuộc điều trần, Kavanaugh được đa số công nhận là một thẩm phán thông minh, công bằng, tôn trọng Hiên Pháp, trả lời các câu hỏi một cách khôn khéo, đầy đủ và ông đang có cơ hội vững chắc tiến lên giai đoạn được bỏ phiếu chấp thuận. Bọn K-Rats hoảng hốt. Bèn bày ra cái saga (chuyện cổ tích) Christine Blasey Ford.
Khi chuyện vỡ lở, vào giờ thứ 11, do mụ Feinstein xì ra cho UBPL, thì chủ tịch UB Grassley cho ngưng ngay tiến trình bỏ phiếu. Tất cả TNS/GOP đều muốn mợ Tiến sĩ và Kavanaugh cùng ra hearingtrước UB vào ngày thứ hai tới (23/9). Còn mợ thì lúc đầu OK, nhưng sau đó từ chối và hùa theo đám K-Rats đòi FBI điều tra cho biết kết quả trước (cho chắc ăn?). Grassley và các GOP trong UBPL bác bỏ yêu cầu này, cho “đó không phải là nhiệm vụ của FBI”, ngoại trừ có lệnh của Tổng thống, mà Trump thì hoàn toàn đồng ý với họ. Ngoài ra, luật sư của mợ, Lisa Banks, viết thư cho Grassley, nói rằng “Rush for a hearing is unnecessary”. Ông này bèn cho dateline là 10AM sáng ngày thứ sáu (21/9) mợ phải trả lời là có chấp nhận ra điều trần, bằng cách thức kín, hay mở, tùy mợ chọn lựa, vào ngày thứ hai, hay không. Nếu không, ThV sẽ tiến hành bỏ phiếu. Và tin mới nhất của Washington Post cho biết, chiều thứ năm, 20/9, lúc 6PM, luật sư Banks gửi thư cho UBPL báo rằng, thân chủ của bà sẽ không điều trần vào thứ hai 23/9 được vì “không kịp chuẩn bị”, và “không muốn điều trần trong không khí rủi ro này” (qua luật sư, Ford bị chửi bới, đe dọa mạng sống, khiến mợ và gia đình phải dọn đi nơi khác), nhưng open cho một ngày khác vào tuần sau. Chưa nghe nói Grassley trả lời ra sao, nhưng trước đó, ông có tuyên bố, không nguyên văn, đại khái, “I may be flexible on the way to conduct the hearing (i.e, public or private), but not on the date of hearing”. Rõ ràng quá!
Theo tin sáng thứ sáu 21/9, luật sư của mợ đề nghị thứ năm tuần sau mợ sẽ ra điều trần, với hai điều kiện, (a) mợ và Kavanaugh phải ngồi trong hai phòng riêng biệt (nghĩa là không có đối chất trực diện), và(b) không có một kết luận nào được công bố về trường hợp của mợ. Thì cũng như không! Cũng vẫn chưa nghe tin gì về quyết định của TNS Grassley và UBPLThV, cho đến giờ phút này. Chỉ nghe qualoarementrằng ông sẽ cho bỏ phiếu vào thứ hai 23/9.
3. Trong vụ này, Tổng thống Trump được các cố vấn khuyên đừng “đét đít” Ford bằng roi mây, mà bằng nhánh hoa hồng, nếu muốn, và ông đã nghe theo. Lịch sự bày tỏ “lòng mong muốn bà ra điều trần, ngày thứ hai 23/9, để nghe bà nói ra sao”. Nhưng sáng 21/9, nhịn không nổi, ông lên tiếng, qua tweet, rằng “đáng lý bà ta đã phải gọi Cảnh sát, sau vụ việc tệ hại ấy đã xảy ra”. Một số người, trong đó có phóng viên đài NBC, và đám K-Rats và một TNS/GOP, mợ Susan Collins, nghe nói sẽ ra ứng cử (tổng thống) 2020, lên tiếng chỉ trích Trump đã không tin Ford. Có nghĩa là tin, hay không tin, thì đằng nào Trump cũng chết. Mà tin thế nào được? Người khách quan, trung thực, khó có thể tin một chuyện đã xảy ra 36 năm trước, mà thiếu chúng cớ, thiếu nhân chứng, thiếu chi tiết cụ thể, rõ ràng, đồng nhất (chi tiết này chửi bố chi tiết kia, ví dụ, vai trò của nhân chứng Judge, mợ khai, lúc thì giúp mợ thoát tay của Kavanaugh, lúc thì giúp ông này đè mợ ra giường). Tố một người, về một chuyện cũ, đã xảy ra từ 1982, thật là “ridiculous”, như một độc giả nhận định trên Mạng. Nhà báo Eric Erickson, ngày hôm nay, 21/9, viết trên tờ RealClearPolitics một bài với tựa đề “Serious does not mean credible”, trong đó tác giả phân tích và nghi ngờ mức độ xác thực trong chuyện “cổ tích” của Ford. Đồng thời Marc Thiessen, trong The Washington Post, cũng hôm nay, đăng bài “How much evidence do we need to destroy someone?”, trong đó ông nêu lên những bất nhất trong lời buộc tội Kavanaugh của Ford.
Ngoài ra, một số dân biểu và TNS/GOP, như Dana Rohrabacher (CA), và Dean Heller (Nevada), phải bầu lại trong tháng 11 này, cũng lên tiếng ngờ vực, hoặc chế giễu Ford, mà không sợ bị backfire. Các giáo sư trường Yale, nơi Kavanaugh theo học Luật, nhất loạt lên tiếng bênh vực ông. Tiện nhân trộm nghĩ thêm, thái độ bênh vực của Tổng thống Trump đối với người mình đề cử và mến trọng là rất can đảm và quân tử, rất đáng ca ngợi. Chả bù với sự im lặng khó hiểu của hai ông xếp cũ của Kavanaugh là cựu Justice TCPV Anthony Kennedy và cựu tổng thống Bush Con. Không biết hai ông cựu này sợ cái gì đến nỗi phải thủ khẩu như bình một cách hèn nhát đến thế?
Thua cả tư cách của 65 người bạn học cũ, toàn là phụ nữ, vừa Dân Chủ vừa Cộng Hòa (có một người là bồ của Kavanaugh thời Trung học và còn hẹn hò ngắn ngủi ỏ Đại học, và một người khác là bồ thời Trung học). Chỉ trong mấy tiếng đồng hồ, các cô đã kêu gọi các bạn học cũ ký tên vào lá thư gửi cho ThV và công luận, để ca tụng không tiếc lời cá tính của ông: hiền hòa, khả ái, trầm tĩnh, tự chủ (dù có uống bia), biết kính trọng mọi người, không thể là một tên khốn nạn đã đè một cô gái trên giường, toan làm điều tồi bại, như mợ kể, mặc dù có lúc ai cũng có thể bị “ma đưa lối quỷ đưa đường”. Ngược lại, cũng có những bạn học khác, tại các trường khác, lại ủng hộ Ford, cho mợ tố đúng, nhưng người nào cũng chỉ phát biểu lẻ tẻ (để rút lại lời nói một cách dễ dàng?). Theo tin CNN hôm nay, 21/9, tất cả những nữ cử tri GOP, tại Florida, được phỏng vấn, sau vụ đấu tố, đều trả lời là vẫn ủng hộ Kavanaugh hết mình.
Còn những dân biểu và TNS K-Rats? Khỏi nói, các mụ hùa theo các mợ trong phong trào #MeToo để mần thịt ông thẩm phán có số con rệp: miếng bíp-tết sắp bỏ vào miệng rồi nhưng lại bị con bạn học thời xa xưa, mà vài cư dân Mạng (Netizens) cho là demi toc, demi folle (nửa khùng nửa điên), đem hất xuống đất. Bảo mợ là demi toc là không ngoa chút nào. Quả vậy, theo Eric Erickson, tác giả bài báo, đã dẫn, trên RealClearPolitics, thì năm 2012, Ford đã có một thời gian phải điều trị bệnh tâm thần, và theo lời của chồng và gia đình, mợ bị chấn thương (trauma) bởi vụ cưỡng hiếp, dù bất thành, năm 1982, và lão chồng còn nói thêm, là lão nghe vợ có lần kêu tên Kavanaugh. Nhân việc này, tiện nhân đề nghị ThV điều tra, thu thập tin tức về cuộc sống vợ chồng của Ford, vì bệnh tâm thần có nhiều nguyên do khác nhau, thường thường mới và gần hơn thời gian 36 năm, ví dụ một cuộc hôn nhân hiện tại không hạnh phúc.
4. Vụ Ford tố Kanavaugh nhắc nhở câu truyện của Anita Hill, cũng là một Giáo sư Tiến sĩ Luật, năm 1991, cách đây 27 năm, đã tố khổ ứng cử viên Tối Cao Pháp Viện Clarence Thomas (do Bush Cha đề cử) cũng về một thứ tội, khiến cả nước vào thời đó lên cơn sốt, trong số có tiện nhân, theo dõi từng ngày, và vài TNS đương nhiệm, như Chuck Grassley, hiện diện trong cuộc hearing. Vụ này, FBI đã bí mật điều tra, vì Hill là công chức liên bang, nhân viên dưới quyền của Thomas, và vụ việc, theo Hill tố, đã xảy ra trong một tòa nhà của chính phủ.
Lúc ấy chưa có những mụ ngoáo ộp #MeToo, thuộc loại bà già giết giặc, dữ như Pelosi, Feinstein, Hilly, Gillibrand, bây giờ có thêm Hill, và xấu, như Waters (suốt ngày ám ảnh bởi hai chữ Impeach Trump), Omarosa (con gà đen được Trump nâng đỡ nhiều lần nhưng phản chủ), Rosie O’Donnell của NBC (đã gán ẩu cho con trai Barron của ông bà Trump cái bệnh autism, và đã xin lỗi vì nói bậy sau khi bị Melania dọa kiện)… Tất cả các mụ này đều bệnh hoạn, nghĩa là nhìn gốc cây nào cũng thấy lấp ló một thằng cà chớn đang chờ xách nhiễu tình dục hoặc sắp sửa hiếp dâm các mụ hay ai đó. Khiến bọn mày râu hoảng sợ, không dám tiếp xúc, nói chi đứng gần phụ nữ. Mà tránh xa đàn bà thì bị kết tội misogyne, tức đố kỵ, ghét bỏ, kỳ thị phái nữ. Chịu sao thấu nếu phải sống trong một thế giới toàn các mụ này! Lại nữa, bộ các mụ tưởng hiếp dâm là dễ lắm ru? Điều này, tiện nhân suy luận dựa trên cấu trúc đặc biệt, khác nhau của hai bộ phận nam nữ do Thượng Đế tạo dựng một cách tuyệt hảo, và rắc rối, để bảo vệ người nữ, chứ không do kinh nghiệm bản thân đâu nhá. Rằng thì là khi bị đối tượng kịch liệt kháng cự, vẫy vùng, khép chặt hai đùi lại, thì không thằng đàn ông nào, dù khoẻ như trâu, và nhất là vì khoẻ như trâu, mà không “khóc ngoài quan ải”, để sau đó xụi lơ, nằm thở dốc. Có nghĩa, đối tượng chỉ cần cầm cự được mười phút, là thoát nạn. Bạn bè thường kể chuyện này, sặc mùi tiếu lâm, rằng một cô gái, 16 tuổi, thưa anh hàng xóm đè cô vô tường và hiếp (đứng) cô. Ông tòa thắc mắc cô thấp bé, và thằng kia nó cao lớn như rứa, làm sao mà bị hiếp cho được, thì cô trả lời tỉnh queo: “Thưa quan, con phải nhón người lên ạ!”.
5. Thà như, và điều này, tiện nhân biết rõ qua chính miệng những cô bạn Pháp, những cô gái bên đó thường không tố ai là xách nhiễu tình dục (harcèlement sexuel/sexual harassment), còn hiếp dâm thì tiện nhân không được nghe. Họ lý luận một cách hữu lý và đơn giản, rằng “mình có đẹp thì đàn ông nó mới bu theo để mà quấy rầy chứ. Mais ça ne me dérange absolument pas!”. Cho nên, tại nước Pháp mà tiện nhân biết (bây giờ có thể khác), ít hay không có những vụ đấu tố ruồi bu, lẩm cẩm à la Hill hay à la Ford, hoặc mang nhau ra ba tòa quan lớn.
Nói thế, nhưng dĩ nhiên, tiện nhân không xem thường, trái lại rất thông cảm với, những nạn nhân thực sự của những vụ hiếp dâm hoặc xách nhiễu tình dục. Xin các nữ độc giả thân mến của tiện nhân đừng hiểu lầm, tội nghiệp. Tiện nhân chỉ không tin hai đấu tố viên nêu trên thôi, vì theo thiển ý, cả hai mợ, kẻ trước người sau, là hai con bài tội nghiệp trong bàn tay phù thủy nhào nặn của bọn hoạt đầu chính trị K-Rats tại Quốc Hội Mỹ, chống Trump và những người theo phe Bảo Thủ của ông, một cách điên cuồng, bất chấp lương tâm, lý lẽ, và bằng cớ. Bọn K-Rats này làm đủ mọi trò khỉ để trì hoãn việc bỏ phiếu bổ nhiệm thẩm phán Kavanaugh –điều được xác định bởi những nhà báo chân chính, còn lương tri, tôn trọng sự thật. Bọn Thổ Tả muốn câu giờ, chờ cho đến sau Midterm Election (bầu cử giữa mùa), may ra ThV có thêm con Chuột đẹt K-Rat nào đó đủ để bỏ phiếu loại trừ Kavanaugh. Cho nên chúng bày ra đủ thứ chuyện, từ việc mướn người la hét phản đối ứng cử viên trong buổi hearing đầu tiên, đến âm mưu tố khổ của Ford, ém nhẹm bức thư của mợ cho đến phút chót, đòi FBI điều tra vụ việc, phổ biến kết quảpolls mới nhất qua Fake News Thổ Tả cho thấy đa số người Mỹ chống Kavanaugh (chính bọn Thổ Tả Bất Lương này, trong cuộc bầu cử 2016, đã bịa ra những fake polls cho Hilly ăn đứt Trump, khiến mụ ỷ lại, hiu hiu tự đắc, và tờ Newsweek, trước đêm có kết quả chính thức, đã cho ra số báo đặc biệt gọi Hilly là Madame President, và bị quê độ, chạy sút quần để thu hồi số báo mà vẫn không kịp).
6. Sau hết, tiện nhân ước mong Chuck Grassley và các TNS/GOP trong UBPL nhận rõ (làm sao không nhận rõ?) cái tà ý và âm mưu trì hoãn chiến thô bỉ của lũ K-Rats đê tiện, mà hãy cứng rắn, giữ vững lập trường, không du di về đề nghị vô lý của Ford và luật sư của mợ. Và cầu mong thẩm phán Kavanaugh đừng chán nản, hoặc sợ hãi trước những emails nặc danh chửi và đe dọa mạng sống của ông, vợ con ông, đang được FBI điều tra, mà từ chức, rút lui, bỏ cuộc. Mong lắm thay!
Portland, thứ sáu 21/9/2018
NLGO
Tối nay, sau khi phổ biến bài về người đấu tố thẩm phán Kavanaugh, và những đồng lõa của bà ta (và tối nay, 23/9, lòi ra thêm một đấu tố viên còn kinh rợn, sắt máu hơn nữa), tôi xin gửi tiếp bài “Mỹ nhân tự cổ”, viết năm 2014, để quý bạn biết rõ lòng kính trọng của tôi như thế nào đối với phụ nữ, nói chung, trong số có mẹ, vợ, em gái, cựu nữ sinh, ca sĩ, đồng nghiệp của tôi. Đa số những bạn trong liste nhận, trực tiếp lần này, chưa hề đọc bài đó . Để quý bạn được vui một vài trống canh, chứ không có mục đích nào khác. NLGO.
NGƯỜI ĐẸP TỰ CỔ...
người lính già oregon
1. Xin thưa ngay, tự cổ ở đây không có nghĩa từ cổ trở lên hay trở xuống, mà từ xưa, trong câu nóimade in China quen thuộc: “Mỹ nhân tự cổ như danh tướng / Bất hứa nhân gian kiến bạch đầu”. Dịch nghĩa: Người đẹp từ ngàn xưa cũng như tướng tài / không cho thiên hạ thấy đầu mình bạc. Diễn nôm thêm: Người đẹp và tướng tài không được phép già. Nghĩa là phải chết trẻ. Nghĩa là cấm sống lâu. Thế thôi. Và đúng thôi. Vì già sẽ xấu, kể cả tài tử, hoa hậu, ca sĩ, người mẫu. Trừ một trường hợp duy nhất, tôi sẽ nói sau. Già mà chường mặt ra, ca hát hoặc làm em-xi, cho người ta ngắm lại càng xấu hơn.
Dĩ nhiên, bắt người ta chết trẻ là ác. Nhưng bắt sống dai sống già cũng ác, có khi ác hơn. Như chuyện ông thần đẹp trai, háo sắc Apollon, mà tôi cứ khoái kể đi kể lại hoài, trong thần thoại Hy Lạp và tuyệt phẩm L’Énéide của thi hào Latin Virgile. Apollon, vì mê nhan sắc của mỹ nhân Sibylle de Cumes, tên Deiphoba, một trong những trinh nữ trẻ đẹp giữ đền thờ của thần, đã đồng ý cho nàng được bất tử theo lời xin, nhưng lờ đi điều ước thứ hai, là được trẻ mãi. Lý do: nàng đã dám cự tuyệt tình yêu của thần. Và Virgile kể tiếp: đêm đêm Deiphoba một mình một bóng một ngọn đèn dầu leo lét, da nhăn má nhúm, dáng đi lụ khụ, đến quì trước tượng Apollon khẩn cầu thần cho trẻ lại, hoặc chết phứt đi cho xong, mà ông thần playboy vốn thù dai, hận tình đen bạc, còn hơn người trần mắt thịt, vẫn giả điếc làm ngơ, vẫn bắt nàng sống mãi, sống già, sống nhăn, sống nhó. Cho bõ tức.
Ngoài ra, làm tướng ngày xưa thì phải chết ngoài mặt trận, da ngựa bọc thây. Bởi không có gì thảm hơn là hình ảnh của mấy ông lỉnh (dấu hỏi) tướng già bây giờ nằm ngáp vặt trên giường, chờ ngày em út chuẩn bị hia mão đến hô phủ cờ. Bởi sống già, sống yếu, sống dai, chả có gì vui, nói chung cho mọi người, không riêng các ông tướng. Một người quen của tôi, trước là một sĩ quan oai hùng, vai năm tấc rộng thân mười thước cao, không thua Từ Hải, ở tù cải tạo chín năm, lúc mới qua đây, vẫn còn ngon lành, bây giờ làm bạn đêm ngày với đủ thứ bệnh, kể cả tiểu tiện không người lái, tự nhiên lùn xuống, ốm nhom, lưng gù, đi đâu cũng phải nhờ bà vợ và đệ tử [Johnnie] Walker chống đỡ, trông thật tội, mặc dù chợt ngoảnh lại mình, NLGO tôi cũng thấy bóng đời nghiêng đổ, đâu khá gì hơn, tự cổ trở xuống hay tự cổ trở lên đều xêm xêm, giống y chang, nghĩa là chán lắm.
Tuy nhiên, vóc dáng bên ngoài của người đàn ông không quan trọng bằng cái hào hùng trên chiến trường hay lịch lãm trong trường đời. Quả thế, VNCH mình không thiếu những ông tướng tài giỏi mà nhỏ con, lại xí trai. Danh tướng Napoléon đâu cao ráo gì. Người hùng thứ giả Poutine lại là người lùn thứ thiệt. Còn ở người đàn bà, người ta không cần tài cho bằng nhan sắc trời cho (trai tài gái sắc mà!), ít ra, qua lời thơ của ông thi sĩ lãng mạn Đinh Hùng:
Ôi mắt xa khơi! Ôi mắt dị kỳ!
Ta trông đó cả trời ta mơ ước,
Ta thấy đó, một vừng đông thuở trước,
Cả con đường sao mọc lúc ta đi [...]
Cho nên, mỹ nhân và danh tướng, vốn chẳng dây mơ rễ má gì với nhau (trừ câu chuyện tình đẹp như thơ của Ngu Cơ và Hạng Võ, bị địch quân vây khốn, đã tự vẫn, kẻ trước người sau, cùng chết bên bờ Ô giang) mà vẫn bị những văn gia Tàu tự tiện cột dính vô, chứ có ai bắt. Nhưng về mặt câu cú, đối tượng chính mà mấy ông nhắm đến, theo thiển ý, là mỹ nhân (vế thứ nhất), chứ không phải danh tướng(vế thứ hai) –được dùng như một tỷ ngữ để làm tròn câu so sánh. Bởi vì, ngày nay với kỹ thuật và trang bị tác chiến tân tiến, cũng như sự tiến bộ vượt bực của ngành Y-Dược, những ông tướng, chỉ huy từ trực thăng hoặc từ văn phòng, khó chết lắm bởi súng đạn hay bệnh tật, không như thời của Jules César, Alexandre Le Grand, Genghis Khan, Napoléon, hay Quang Trung, thời mà làm tướng phải xách đao kiếm xáp lá cà, tả xung hữu đột như mọi người.
Ý tôi muốn nói: mỹ nhân mới là quan trọng, và người ta có thể thay danh tướng bằng một chữ (phụ) khác cùng vần điệu, chẳng hạn, thi bá: “Mỹ nhân tự cổ như thi bá”, nghe cũng ổn lắm chứ! Mấy ông làm thơ con cóc, thơ điên, thơ hũ nút, thơ gạch chéo v.v... dù được bơm bởi những anh mù sờ voi, hay tự bơm, là thi hào, cũng phải chết sớm cùng với mỹ nhân, thích nhé!
2. Chuyện về mỹ nhân vốn xưa như trái đất, mà dù có kể qua “một ngàn lẻ một đêm” vẫn chưa hết, như nàng Sheherazade trong tác phẩm Á-Rập cùng tên. Nhưng thế nào là một người đàn bà đẹp? Không có câu trả lời thỏa đáng. Và nếu có, cũng rất tương đối. Tôi vốn thích câu sau đây đọc được trên báo, trong mục tìm bạn bốn phương lẩm cẩm, từ một đoạn câu khách: “Thiếu phụ cô đơn, đã 40 mùa thu lá rụng, một lần dang dở. Có tiệm neo. Mê tiếng hát Chế Linh, mến nhạc họ Trịnh và họ Từ. Xấu đẹp tùy người đối diện, ai đến với em, em cám ơn. Xin đừng đùa giỡn.”.
Tùy người đối diện. Nghe dễ thưong chi lạ, buồn cười đến tội nghiệp, nhưng quá đúng, lại còn hàm chứa một triết lý sâu xa về luật tương đối, trong việc thẩm định và thưởng ngoạn không chỉ sắc đẹp phụ nữ, mà còn giá trị của những bộ môn nghệ thuật nói chung, như âm nhạc, hội họa, thi ca, điêu khắc v.v...
Tùy người đối diện. Nghĩa là không có tiêu chuẩn bất biến nào hết. Từ thời cổ đại Hy Lạp, triết gia Platon quan niệm rằng vẻ đẹp dưới trần gian chỉ là hình bóng nhạt nhòa của Cái Đẹp Tuyệt Đối trên cõi trời cao, và sự nhận thức chỉ là một hồi niệm, ví dụ vẻ đẹp thể xác của một người làm nhớ lại trong linh hồn tình nhân những kỷ niệm hạnh phúc bất tử về Cái Đẹp đã bắt gặp từ muôn kiếp trước (Phédon). Tiếc rằng Platon không tả Cái Đẹp Tuyệt Đối ấy như thế nào. Trong thi ca Tàu hay ta, ngày xưa, người đẹp phải có “mắt phượng mày ngài”, phải bắt “chim sa cá lặn” và “hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xinh”, phải “nhất cố khuynh thành, tái cố khuynh quốc”, tương tự câu thơ của Xuân Diệu trong một nội dung khác: “Quay mặt lại cả lầu chiều đã vỡ”... Trên thực tế, ở Tàu ngày xưa, đàn bà đẹp phải có chân bó, thân hình nhỏ nhắn, vừa tay ôm. Bây giờ, trên hoàn vũ, hoa hậu phải khoẻ mạnh, vòng trên vòng dưới đầy đủ “chất lượng”, có chân dài, cao cỡ 1m75 trở xuống là đi chỗ khác chơi. Chúng ta, quả thực, chưa bao giờ thấy Tây Thi, Dương Quý Phi, Chiêu Quân, ngay cả Thúy Kiều, hay nàng Cung nữ (của cụ Nguyễn Gia Thiều) cao thấp, mập ốm như thế nào, chỉ biết các nàng phải đẹp, đẹp lắm, qua những miêu tả ước lệ có tính cách “khống chế” trên. Truyền thuyết đôi khi lừa bịp trí tưởng tượng: ai cũng cho nữ hoàng Ai Cập Cléopâtre (69-30BC) là một giai nhân tuyệt thế (nhờ Elizabeth Taylor?), nhưng các nhà khảo cổ mới đây đào được những bức tượng và đồng tiền vàng thời ấy khắc hình nàng cho thấy nàng thuộc loại chân ngắn, xấu, mũi xẹp –làm ta nhớ câu tiên tri nổi tiếng của Pascal, thế kỷ XVII, trongPensées: “Nếu mũi của Cléopâtre ngắn hơn thì cả bộ mặt của trái đất đã sẽ thay đổi” (s’il eût été plus court, toute la face de la terre aurait changé). Đúng ngay bon, cho đến thế kỷ XXI, chỉ ngót bốn trăm năm, thế giới loài người đã trải qua biết bao cảnh sao dời vật đổi, thương hải tang điền.
Tùy người đối diện. Có người thích mái tóc dài chấm vai. Có ông, như Nguyên Sa, lại mê “em mùa thu tóc ngắn”. Một anh ca sĩ chuyên hát nhạc Tây còn chế ẩu “tóc demi-garçon” –là tóc gì hả trời, chữ này đâu có trong tự điển Pháp? Có anh khoái vóc dáng đẫy đà, “điện nước đầy đủ”, nói theo kiểu bình dân nham nhở, có cậu ghiền “vai em gầy guộc nhỏ”. Ôi thôi, đủ cỡ. Khi thương trái ấu cũng tròn, bồ hòn cũng ngọt mà! Ví dụ, trong ca dao: Lỗ mũi mười tám gánh lông / Chồng yêu chồng bảo râu rồng trời cho / Đêm nằm thì ngáy o o / Chồng yêu chồng bảo ngáy cho vui nhà [...].
Trước kia, người ta chuộng sắc đẹp tự nhiên. Trời sinh sao để vậy. Bây giờ dao kéo và botox làm tăng thêm, hoặc hủy hoại, nó. Kẻ khen, cho nên những thẩm mỹ viện mọc lên như nấm. Người chê, như một anh bạn, than vợ sửa thế nào mà ban đêm nằm ngủ mắt em cứ mở trừng trừng, tưởng còn thức, bèn tiếp tục nói chuyện, đến chừng “nghe tiếng ngáy o o mới biết em ngủ rồi, làm quê độ”. Ngoài ra, dù đẹp tự nhiên hay tái tạo, mỹ nhân vẫn là người trần, không phải tiên nữ, cho nên phải chịu định luật “sinh bệnh lão tử”, và những nhu cầu, thực tế và hạ cấp (cả hai nghĩa) của thân xác. Nội bấy nhiêu cũng làm mất hết sự quyến rũ, chưa nói mộng mơ, lãng mạn hay tình yêu thần thánh. Vì vậy, tôi đọc ở đâu đó, bà Jackie Kennedy, vốn giữ gìn ý tứ, mỗi khi vô phòng tắm ở nhà là mở hết các vòi để tiếng nước xối xả làm át những thứ tiếng khác.
Điều này dẫn đến một quan niệm khác về vẻ đẹp của phụ nữ: đó là sự duyên dáng, đằm thắm, kín đáo, rất quan trọng, tiềm ẩn bên trong, được toát ra ngoài bằng hoa cười ngọc thốt đoan trang. Cái Đẹp tinh thần tuyệt đối mà Platon đã gợi ý, mà tôi mê mải đi tìm, vô vọng, trên cõi đời này? Người đàn bà đẹp thực sự, ở đây, không biểu lộ buồn vui thái quá, không nói điều chi gây thất thố. Tất cả do sự giáo dục của gia đình và bản thân. Đó mới là ý nghĩa thật của chữ dung, một trong bốn đức tính có giá trị muôn đời, công dung ngôn hạnh, mà phụ nữ Việt Nam ngày xưa được dạy phải đạt tới –chữ dung mà đa số các cô các bà bây giờ không hiểu rõ lắm, hoặc hiểu mà cố tình lờ đi, cứ nghĩ dung chỉ là sắc đẹp thiên phú hay nhân tạo bề ngoài, theo nguyên nghĩa trong các tự điển. Có chữ dung như tôi vừa định nghĩa, mỹ nhân sẽ làm người ta cảm, thương, yêu, nhưng không sợ, như sợ những bà già giết giặc chằn ăn trăn quấn.
Nếu quý vị xem những trận tennis đơn nữ, sẽ thấy nữ đấu thủ Ana Ivanovic, người Serbe, sinh năm 1987, cao 6 feet (1m84), vừa đẹp người vừa đẹp nết: không như các đấu thủ khác, nam và nữ, cô lúc nào cũng điềm tĩnh, không biểu lộ phản ứng, vui mừng hoặc thất vọng, một cách ồn ào, như đá văng trái banh, đập vợt, vung tay vung chân, cãi với trọng tài, nhăn mặt, la hét, dù thua dù được một cú banh hoặc trận đấu. Thua trận, cô chỉ nhẹ lắc đầu, cười buồn, chấp nhận. Thắng, nét mặt tươi lên, nhưng không “hồ hởi” quá đáng, không đấm hai tay lên trời, mếu máo khóc giả hoặc toe toét cười thật, hoặc nằm ngửa trên sân trong tư thế rất “hoành tráng”. Cho nên tôi rất “chịu” người đẹp tennis này, mặc dù tài nghệ đang đi xuống, hoặc những câu tuyên bố của cô về chính trị thế giới đều trật lất.
Tùy người đối diện. Nếu có cả hai sắc đẹp trong và ngoài, phụ nữ sẽ là một tuyệt tác, một món quà quý giá Thượng Đế ban cho loài người, đặc biệt cho những chàng hay cụ đa tình lãng mạn như NLGO tôi đây. Nhưng nếu phải chọn, thì nhan sắc bên ngoài phải nhường chỗ cho vẻ đẹp bên trong. Trong nước, mấy cậu ranh con, nhà quê học đòi làm dân chơi cầu ba cẳng, hùng dũng tuyên bố rằng cái đẹp đè bẹp cái nết, cốt phản đối câu nói khôn ngoan, đầy kinh nghiệm, của cổ nhân ta, cái nết đánh chết cái đẹp. Các cậu sai, vì cái đẹp chóng phai, còn cái nết ở mãi với thời gian. Lấy vợ dư sắc mà thiếu nết thì có ngày cũng sẽ từ chết đến bị thương cho mà xem. Nhiều bà, nhiều cô đẹp lộng lẫy, nhưng hễ mở miệng nói một câu là nghe vô duyên, mất sướng, khiến tôi muốn thốt lên như Baudelaire trong một câu thơ –thoạt đầu có vẻ kỳ thị đàn bà, nhưng nghĩ kỹ cũng có lý, “Sois charmante et tais-toi” (Em hãy duyên dáng đi, và hãy khép miệng lại, cf “Sonnet d’automne”) và cuốn phim Sois belle et tais-toi, năm 1958, của Marc Allégret, hay bài hát cùng tên của Serge Gainsbourg.
Nhà thơ bạn tôi, Ngọc Bội, Portland, đã nói một câu thâm thúy, như châm ngôn: “Nếu đã yêu người một mắt, thì những ai hai mắt là thừa”. Nhưng đâu dễ gì yêu người chỉ có một mắt. Muốn thế, người độc nhãn ấy phải thật sự quyến rũ ghê gớm về mặt tinh thần. Dĩ nhiên. Năm 1967, được tăng phái hành quân tại tiểu khu Phú Yên, tôi nghe người dân địa phương kể chuyện một ông đại tá (chỉ nhớ họ Vi), bị thương, hỏng một con mắt. Bà vợ bèn tặng cho ông một con, và bà trở thành “người một mắt” của ông bạn Ngọc Bội tôi. Nếu chuyện ấy có thật, thì những phụ nữ như bà thật đáng yêu, đáng phục, đáng quý hơn bội phần “những ai hai mắt”. Điều này cắt nghĩa tại sao có những chàng đẹp trai như Don Juan, hay Phan An, Tống Ngọc lại lấy vợ nhan sắc tầm thường, dưới trung bình, và trung thành đến chết. Chắc chắn có cái gì trong tâm hồn người đàn bà đó đã khiến các chàng ta mê mệt? Trái lại, có những giai nhân yêu kiều mà suốt đời duyên phận hẩm hiu, và đổ thừa cho số mệnh, hay ông Trời già, “Trời xanh quen thói mà hồng đánh ghen”. Về điều này, mấy ông bạn sồn sồn của tôi, có rượu vào, hay kể rằng ngày xưa, tại Tô Châu, bên Tàu, có một kỹ nữ de luxe đẹp tuyệt trần, không thua Thúy Kiều của ta. Bao nhiêu vương tôn công tử gần xa nghe danh, nô nức tìm đến, nhưng chỉ xong một đêm là đều bỏ của chạy lấy người. Sau đó, có một anh lái buôn diêm sinh (lưu huỳnh, sulfur, soufre, dùng làm pháo), chịu bỏ tiền chuộc và đưa nàng về dinh. Ai cũng ngạc nhiên. Hóa ra: nàng có bệnh thối mồm (nghĩa rất đen) kinh niên, nhưng mũi anh lái buôn vì quen hít mùi diêm sinh lâu ngày trở thành điếc đặc, không còn ngửi thấy gì hết.
3. Tài tử Ava Gardner sinh năm 1922, thua mẹ tôi hai tuổi (1920), cùng tuổi bà dì tôi. Tôi biết “nàng” Ava lần đầu qua phim “Fifty-five days at Pekin” (1963), xem tại Sài Gòn, trong vai nữ bá tước Natalie Ivanoff (Nga) với Charlton Heston (thiếu tá TQLC Mỹ Matt Lewis).
Tôi bị hớp hồn bởi sóng mắt khuynh thành của bà, long lanh, đắm đuối ngước nhìn ai là người đó, tôi nghĩ, phải chết đứng như Từ Hải, hoặc chết tươi như tôi. Ở Mỹ, tôi tìm xem lại những phim cũ, có bà. Đôi mắt chan chứa tình si, vẫn tuyệt vời. Tôi bèn lẩm nhẩm câu thơ quá “ấn tượng” Ôi mắt xa khơi! Ôi mắt dị kỳ! của Đinh Hùng, và câu Nhất cố... tái cố... của mấy ông Tàu.
Kể cũng oan cho tôi, bởi mê bà, đâu chỉ mình tôi. Tại Smithfield, NC, quê bà, Tom Banks, một anh nhóc fan 12 tuổi, năm 1941, đã gom góp những công trình thủ công nghệ về bà thành một collection, rồi về sau, với sự trợ giúp của gia đình, đã lập ra Ava Gardner Museum. Trong phim The Life and Times of Judge Ray Bean (1972) do Paul Newman thủ diễn, nhân vật Ray Bean, một cựu outlaw, tự phong thành ông tòa xét xử thiên hạ, cũng là người hâm mộ "nàng", một lần (trong phim) đã đến viếng Museum.
Ava Gardner là thần tượng của tôi, từ lâu lắm, bởi hai lý do: (a) Bà mất năm 1990, lúc 68, không trẻ cũng không già lắm ở vào thời đại y khoa tân tiến này; và (b) Không xuất hiện, không cho thấy bức hình nào chụp bà lúc về già, hoặc trong nhà quàn (chết vì bệnh sưng phổi, tại London). Cũng như Nam Phương Hoàng Hậu (1914-1963) và Bà Trần Lệ Xuân (1924-2011), đố ai thấy được hình của hai bà lúc bước vào tuổi già hay nằm trên giường chết..
Trái lại, trừ tài tử Greta Garbo giải nghệ, biệt tích –không khác nàng Tây Thi của Phạm Lãi– vào lúc tuổi còn xanh và trên tột đỉnh vinh quang, đa số những cô đào lừng danh khác lại để cho nhân gian kiến bạch đầu, tiếc quá. Từ Sophia Loren đến Raquel Welch đến Gina Lollobrigida đến Rita Hayward đến Ingrid Bergman v.v... Tỷ như, sơ sơ, dưới đây, Brigitte Bardot, một cựu bom sex, hay Elizabeth Taylor, hay Ali McGraw, you name it.…
4.. Tuy nhiên, có một phụ nữ Việt Nam, mât lúc 86 tuổi, già nua, bệnh hoạn, tóc trắng như sương như mây, hương sắc úa tàn, mà tôi vẫn thương yêu tha thiết, và xem như một người đàn bà đẹp nhất trên đời. Dù bao nhiêu mỹ nhân thế giới gom lại cũng không thể sánh bằng. Đó là mẹ tôi. Hay Người Mẹ nói chung.
Cậu tôi kể, mẹ là con cả trong một gia đình buôn bán, khá giả, không phải trâm anh thế phiệt, hoặc sắc nước hương trời gì, lại học hành dở dang. Lúc 17, được nhiều người đeo đuổi, có một anh gốc “đại gia” bị từ chối, cầm dao dọa đâm bụng tự tử, nhưng mặc kệ, mẹ chỉ “phải lòng” cha tôi mà thôi, một hàn sĩ tứ cố vô thân, đẹp trai, từ Quảng Trị lưu lạc đến quê mẹ. Ai trong gia đình cũng thương cha tôi, ngoại trừ bà ngoại. Bà ngoại ghét, vì cha theo “đạo Chúa”, nói tiếng trọ trẹ, lại nghèo –tội này nặng nhất. Thấy vậy, bà cố ngoại chịu chơi của tôi bèn bày mưu cho cặp Roméo và Juliette dẫn nhau đi trốn tại một làng quê thuộc Suối Cát, Phan Thiết (?), trong nhà người quen của cố. Vào năm 1937, đó là một cuộc cách mạng xã hội “cực kỳ vĩ đại”. Được một tháng, Juliette bị sốt rét rừng, da vàng xanh. Ông ngoại phải cấp tốc đi đón về. Và chữa lành bệnh, rồi nhờ cố nói vào, cho cưới, ba năm sau khi mẹ được rửa tội, theo đạo. Sau này, bà ngoại lại là người thương quý ba nhất. Những năm cuối đời, bà cố ngoại được ba mẹ rước về nhà phụng dưỡng, hầu hạ, để đền ơn làm... nội gián.
Tôi là con đầu lòng, sinh ra trong thời ly loạn, lâu lâu phải tản cư bằng ghe đến những hải đảo, tránh bom đạn, học hành gián đoạn, cho nên được cưng chiều nhất, dù ba mẹ thương yêu hết mọi đứa. Khoảng năm, sáu tuổi, được mẹ ôm vào lòng, vuốt má mẹ, tôi thấy mẹ đẹp lắm. Tám tuổi, thấy mẹ cao lớn, và nói theo danh từ “hiện đại”, mẹ thuộc loại chân dài. Phải sau ngày mẹ xa lìa dương thế và vĩnh viễn thuộc về của Tuổi (belongs to the Ages), tôi mới tình cờ bắt gặp tấm ảnh đã cũ trên 3/4 thế kỷ, ngả màu ố vàng, nằm lạc loài, cùng vài tấm khác, trong hộc tủ riêng của mẹ, và hãnh diện biết mẹ cũng là một mỹ nhân, kind of... mỹ nhân, cây nhà lá vườn, vào thời đó.
Mẹ có cái trán hơi vồ, bướng bỉnh (con gái tôi cũng có kiểu trán y hệt. Di truyền?). Cho nên, mẹ không bao giờ sợ hãi trước những tên công an phường khóm, luôn làm khó dễ mẹ, bởi mẹ có ba thằng con và một chàng rể tương lai bị tù cải tạo và hai đứa con gái bị tù vượt biên. Nhưng chúng rất ớn mẹ, vì mẹ nói gì cũng có lý có tình, và nói liền, nói thẳng như tát nước vào mặt. Ngày mẹ mất, năm 2006, anh em chúng tôi từ ngoại quốc về đầy đủ, chúng cũng đến thắp nhang, vái mẹ, bởi gió đã đổi chiều.
Suốt đời mẹ cực khổ vì con. Trong chiến tranh, mẹ sống phập phồng, lo âu, từng giờ. Ðêm đêm nguyện cầu cho những đứa con trai từ miền lửa đạn trở về bình yên. Rồi từ ngày đất nước rơi vào tay giặc, mẹ nếm đủ mùi cơ cực, trăm cay nghìn đắng, vất vả ngược xuôi. Cơ nghiệp tan tành, cửa nhà bị tịch thu, con cái tù đày. Mẹ một mình tần tảo, lo cho cả gia đình, lặn lội đi thăm nuôi từng đứa con, băng rừng vượt suối, từ Nam ra Bắc. Tóc mẹ bạc trắng, mắt mẹ quầng thâm, lưng còng, gối mỏi, đi đứng khó khăn, môi cười héo hắt. Nhưng tôi thấy mẹ đẹp hơn bao giờ hết, hơn ai hết. Và những lần được thăm nuôi, khi từ biệt mẹ trở lại địa ngục, tôi ôm mẹ, hôn lên trán, lên má mẹ, rất lâu, như thuở ấu thơ, mà nước mắt rưng rưng. Ơn sinh thành, ơn dưỡng dục, ơn cứu tử, tôi không thể nào quên.
Cũng như tôi không thể quên bài hát, “Maman, c’est toi la plus belle du monde”, mà tôi cho là một trong những bài –nếu không nói là một bài– hay nhất, làm cảm động nhất của Dalida hoặc của thế giới. Nhạc, lời, và tiếng hát Dalida nghe trầm buồn, nức nở, thiết tha, vang vọng đến thiên thu:
Maman, Maman jolie
Mẹ ơi, Mẹ xinh đẹp ơi
Maman tu es la plus belle du monde
Mẹ, mẹ đẹp nhất trần đời
Mẹ, mẹ đẹp nhất trần đời
Aucune autre à la ronde n'est plus jolie
Không ai chung quanh đẹp hơn
Không ai chung quanh đẹp hơn
Tu as pour moi, avoue que c'est étrange,
Đồi với con mẹ có –mẹ hãy thú nhận đó là điều lạ lùng–
Le visage d'un ange du paradis
Gương mặt của một thiên thần trên thiên đàng
Dans tous mes voyages
Dans tous mes voyages
Trong tất cả những chuyến du lịch của con
J'ai vu des paysages
J'ai vu des paysages
Con đã thấy nhiều phong cảnh
Mais rien ne vaut l'image
Mais rien ne vaut l'image
Nhưng không có gì giá trị hơn là hình ảnh
De tes beaux cheveux blancs
De tes beaux cheveux blancs
Của mái tóc trắng đẹp của mẹ
Tu es, Maman, la plus belle du monde
Tu es, Maman, la plus belle du monde
Mẹ ơi, mẹ đẹp nhất trần đời
Et lorsque tout s'effondre autour de moi
Et lorsque tout s'effondre autour de moi
Và khi tất cả sụp đổ chung quanh con
Maman, toi tu es là!
Maman, toi tu es là!
Mẹ có mặt ở đó
Pour toi c'est vrai je suis malgré mon âge
Pour toi c'est vrai je suis malgré mon âge
Đúng vậy, đối với mẹ, mặc dù tuổi lớn của con
La petite enfant sage des jours heureux
La petite enfant sage des jours heureux
Con vẫn là đứa con gái ngoan nhỏ của những ngày hạnh phúc
J'avais fait des rêves
J'avais fait des rêves
Con đã từng dệt những cơn mơ mộng
Où l'on m'aimait sans trève
Où l'on m'aimait sans trève
Trong đó người ta yêu thương con không ngừng
Mais les rêves s'achèvent
Mais les rêves s'achèvent
Nhưng những giấc mơ tàn dứt
Et toi seule m'est restée
Và chỉ còn mẹ ở lại với con
Maman tu es la plus belle du monde
Maman tu es la plus belle du monde
Mẹ ơi mẹ đẹp nhất trần đời
Et ma joie est profonde quand tu es là
Et ma joie est profonde quand tu es là
Và niềm vui của con sâu thẳm khi có mẹ đứng bên
Maman, Maman
Maman, Maman
Mẹ ơi, mẹ ơi
Việt Nam ta cũng có nhiều bài hát ngợi khen mẹ rất xuất sắc. Bài nổi tiếng nhất, mà ai cũng thuộc vài câu, là “Lòng mẹ” của Y Vân: “Lòng mẹ bao la như biển Thái Bình dạt dào. Tình mẹ tha thiết như dòng suối hiền ngọt ngào. Lời ru êm ái như đồng lúa chiều rì rào. Tiếng ru bên thềm trăng tà soi bóng mẹ yêu...”. Hay “Một bông hồng cho mẹ” của Phạm Thế Mỹ, phổ và sửa lại thơ của Thích Nhất Hạnh:“Mẹ, Mẹ là dòng suối dịu hiền. Mẹ, Mẹ là bài hát thần tiên. Là bóng mát trên cao. Là mắt sáng trăng sao. Là ánh đuốc trong đêm khi lạc lối...” Phạm Duy thì có “Bà mẹ quê”: “Mẹ quê, mẹ quê vất vả trăm chiều. Nuôi đàn, nuôi một đàn con chắt chiu...” Hay một câu ca dao Miền Nam: “Mẹ già như chuối ba hương / Như xôi nếp một như đường mía lau”
Trong ba bài hát tiêu biểu trên, các tác giả đã dùng phép so sánh (“như”), hoặc ẩn dụ (“là”), để tôn vinh mẹ: Mẹ là hình ảnh tuyệt vời nhất, cao đẹp nhất, hoặc, như Phạm Duy, kể những công lao, nhọc nhằn của mẹ. Khác với Dalida, không ai nói thẳng rằng mẹ là người đàn bà đẹp nhất trần đời, con yêu mẹ vô vàn... Tại sao? Lúc đầu tôi tưởng con gái (Dalida) dễ nói điều đó với mẹ mình hơn là con trai (ba nam nhạc sĩ VN). Những ông này, thực vậy, sợ bị mang “mặc cảm Œdipe” (nhân vật huyền thoại Hy Lạp đã vô tình giết cha và lấy mẹ mình) của nhà phân tâm học Sigmund Freud chăng? Có thể lắm. Nhưng về sau tôi khám phá ra bài hát đó do ba ông: François Bonifay đặt lời, năm 1957, Marino Marani viết nhạc, và Luis Mariano hát, trước khi được Dalida lấy hát lại, sửa đổi vài chỗ, vài chữ và nhất là câu: “Con vẫn là đứa con gái ngoan nhỏ của mẹ” (La petite enfant sage...) cho thích hợp với nhạc và hoàn cảnh. Chưa kể nam ca sĩ Christophe cũng hát một bài khen mẹ mình “đẹp biết bao” trong giường (bệnh?) đầy gối chêm và đôi má xanh xao: “Tu es si belle / La tête sur ton coussin / Tes joues sont pâles / Pourquoi ne dis-tu rien?”[...] Vì vậy, tôi suy nghĩ lại, có lẽ con cái Việt Nam vì truyền thống văn hóa kính trọng cha mẹ, hoặc vì tính cả thẹn (pudeur), khác với Tây phương, không dám ôm hôn hoặc trực tiếp nói lời âu yếm, không biểu lộ công khai tình yêu thương, không dám khen mẹ mình là “đẹp nhất trần gian”, mà chỉ đi vòng vo, mượn những ẩn dụ suối mát, trăng thanh, ánh đuốc, hoặc chuối ba hương... để ám chỉ, so sánh. Đó cũng tốt thôi. Vẻ đẹp của mẹ, dĩ nhiên, không còn là thể xác, mà tâm hồn.
5. Mẹ dù già, nhăn nheo, dù xấu xí, bệnh hoạn, dù đầu bạc, răng long, Mẹ dù quê mùa, ít học (như chuyện một bà ở San José, mà mấy năm trước tôi được nghe ai kể, ngồi bán trầu cau ngoài chợ Lyons, để nuôi đứa con trai ăn học thành bác sĩ...), dù thế nào đi nữa, Mẹ vẫn là người phụ nữ duy nhất, bất khả thay thế, đẹp nhất trần gian đối với con, Mẹ vẫn là hình ảnh ngời sáng phản chiếu vẻ đẹp vĩnh cửu không hề phai từ khung trời Platon huyền diệu, Mẹ vẫn là mỹ nhân tuyệt sắc và toàn bích –mà bất cứ người con nào cũng phải kiêu hãnh, tôn vinh và thương yêu trọn đời.
Viết trong Mùa Vu Lan nhớ Mẹ
Portland, 10 September 2014
NLGO
KAVANAUGH TRUYỆN: HỒI HAI
người lính già oregon
1. Đúng ra, sau khi gửi bài viết mới đây về chuyện ông thẩm phán Brett Kavanaugh bị tố khổ, tôi muốn im lặng, vì viết thêm tốn giờ quá và sợ nhàm. Nhưng, cũng như ông Trump, các nhân viên trong White House, và đại đa số
Dân biểu, Thượng nghị sĩ GOP, các talk show hosts Bảo Thủ như Rush Limbaugh… tôi nhịn không nổi, trước cái trò câu giờ láu cá, gian manh đang tiếp diễn mỗi ngày của bọn K-Rats Thổ Tả. Vả lại, tôi là thứ dân cắc ké, thì có gì để mất? Bây giờ, thấy tất cả những vị trên đã không còn nhân nhượng, giữ giọng
điệu “ngoại giao”, hoặc xoa dịu nữa, mà dùng chiến thuật mới: trả đũa mạnh mẽ, chống đỡ và đánh tới tấp, để bảo vệ danh dự và công bằng cho Kavanaugh, và uy tín của Thượng Viện. Nhất là nếu không cứng rắn, để cho Kavanaugh thất bại, thì cử tri Cộng Hòa chẳng còn ai tin các ông, và điều đó sẽ ảnh hưởng lớn trên cuộc bầu cử giữa mùa vào tháng 11 này. Các ông không có sự lựa chọn. Chẳng hạn, chủ tịch Thượng Viện, Mitch McConnell, tối hôm qua, 24/9, đã bỏ thái độ dè dặt, trung dung, lên tiếng gay gắt về cái trò khỉ đấu tố, bày tỏ sự phẫn nộ của ông đối với hành động ma giáo của đám K-Rat trong Thượng Viện, mà ông cho là “shameful”, là “low class” v.v... và nói: “Thẩm phán Kavanaugh phải được chuẩn y (confirmed) càng sớm càng tốt”. Còn ông Trump, khỏi nói, tại đâu cũng công khai tuyên bố ủng hộ tuyệt đối con gà Kavanaugh của mình, và bác bỏ cái mà ông và phe GOP gọi là smear campaign (chiến dịch vu khống), và character assassination (ám sát nhân cách?). Những cử tri Cộng Hòa tha thiết yêu cầu Kavanaugh đừng give in, give up, và ông nói đang nghe theo, để chiến đấu và “clear my good name”.
Cá nhân tôi theo dõi vụ này hàng ngày, cũng như cách đây 27 năm đã theo dõi hàng ngày vụ Anita Hill đấu tố Clarence Thomas, vì thường thường, tôi suy luận, những vụ hiếp dâm, hay xách nhiễu tình dục, chỉ xảy ra tại một nơi kín đáo, vắng vẻ, không có nhân chứng. Thật hay không thật, cần phải điều tra kỹ lưỡng và nạn nhân phải gọi cảnh sát hay cơ quan công quyền, liền sau đó, không phải đợi đến 36, 35 năm sau. Lại nữa, cá nhân tôi rất có cảm tình với Kavanaugh, vì “tướng người”: thông minh, hiền hòa, và trung thực, không thể là một con quỉ dâm dục. Lại đẹp trai, không thiếu người mê, mà uẩn ức sinh lý, làm trò tồi bại.
Hoàn toàn không tin lời cáo buộc của Tiến sĩ Ford (xin mở ngoặc: chiều nay, tôi nghe một talk show host của đài 1190, tức ABC, nói rằng mợ này chưa có bằng Ph.D, mà chỉ có trình độ "Ph.D level" mà thôi, nhưng bọn Thổ Tả gọi bừa là Dr. cho tăng thêm phần long trọng). Lại càng không tin đấu tố viên number two, mợ cựu sinh viên Yale, Deborah Ramirez, đã mô tả cảnh một party trong dorm của trường, Kavanaugh (lại cũng say rượu!) cởi quần khoe của nợ, rà sát mặt mợ. Rùng rợn quá. Trời ơi, trong cư xá sinh viên của một trường đại học danh giá, như Yale, mà freshman Kavanaugh lại cả gan dám làm vậy sao? An ninh và các viên chức trường, hay ít ra sinh viên trưởng dorm ở đâu, bộ đui và điếc hết cả sao? Cư xá ở bất cứ đâu cũng có nội qui mà sinh viên phải tuân giữ. Ví dụ, năm 1961, có một thời gian tôi ở cư xá Phục Hưng do các linh mục dòng Đa Minh, Sài Gòn, điều hành. Hay năm 1988, ở trong cư xá Đại học Grenoble, Pháp, để học một năm Sư phạm, và mùa hè 1989, trong cư xá của University of London, Anh. Cho nên tôi biết rõ. Mặc dù kỷ luật trong hai cư xá này không khắt khe như Phục Hưng, nhưng ai làm gì, ban giám đốc cư xá, i.e. mọi người, đều biết. Mợ Ramirez kể, có một số bạn học hiện diện lúc đó. Nhưng tất cả những người này nói không nghe, không thấy gì hết, và nếu có, “thủ phạm” chưa chắc đã là Kavanaugh. Một vu cáo trắng trợn, ghê tởm, cốt giết chết thanh danh của một thẩm phán lương thiện. Trong đời, nhất là đời lính, tôi đã gặp nhìều anh rất bựa, ba gai, cà chớn, nham nhở, điên khùng, nhưngchưa bao giờ thấy ai nổi cơn say, cơn dâm bất tử, mà dám tuột quần, khoe của nợ trước mặt một phụ nữ, trong một nơi công cộng như thế đó. Vừa thôi chứ mợ! Tố kiểu của mợ thì cũng giống như bọn K-Rat tố ứng cử viên tổng thống Trump sang Nga mướn một con điếm đứng tè lên giường mà Obama đã nằm, trong một khách sạn vậy đó.
2. Một vài bạn hỏi tôi, sau hai vụ đấu tố, số phận của Kavanaugh sẽ ra sao? Tôi đã trả lời, và xin lặp lại trong email này, theo sự phỏng đoán cá nhân, và dựa trên các tin tức, tài liệu cập nhật của báo chí:
a) Mợ Ford sẽ nại cớ nào đó, để than phiền và đặt thêm điều kiện, và để có thể không ra hearing tại Thượng Viện ngày thứ năm tới. Vì biết rằng mình sẽ thua. Và vì có thêm một đấu tố viên khác, Ramirez, biết đâu sẽ cũng xin ra điều trần –điều không tiện chút nào cho cả hai mợ (mợ nào cũng muốn giành hếtcredit và công lao, cũng như tiền thưởng, who knows, và buổi hearing sẽ trở thành một circus (cf. Rush Limbaugh, 24/9).
b) Ngày thứ sáu, dù tình huống nào xảy ra, Ủy Ban Pháp Lý Thượng Viện sẽ bỏ phiếu bổ nhiệm Kavanaugh, và tuần sau, đến lượt cả Thượng Viện bỏ phiếu. Tôi hy vọng rằng tất cả GOP (kể cả Jeff Flake và Bob Corker, vì quá chán cái trò lưu manh lộ liễu của K-Rats, kể cả việc xúi giục protesters xuống đường phản đối, hạch hỏi vô lý các Thượng nghị sĩ thân Kavanaugh, như Ted Cruz sáng nay, 25/9) sẽ đoàn kết sau lưng Kavanaugh mà họ không thù oán, dù được đề cử bởi Trump. Cộng thêm vài phiếu (dự trù hai) của Dân Chủ đã ủng hộ Neil Gorsuch năm ngoái (như Manchin). Trừ đi vài phiếu (ba) của mấy mợ GOP chống Trump, thì tổng số tệ nhất cho Kavanaugh là huề (50-50). Coi như thắng.
c) Mà nếu phải chờ cho đến tháng 11, nghĩa là sau kết quả Midterm Election, thì vẫn còn hy vọng. Quả vậy, tôi đoán, cho dù Fake News nói ngả nói nghiêng, cũng mặc, sẽ vẫn là status quo (tình trạng như cũ). Nghĩa là các Dân Biểu và Thượng Nghị Sĩ thuộc tiểu bang nào sẽ giữ nguyên vị trí đó cho đến khi ngỏm củ tỏi. Ví dụ, TB Oregon của tôi. Dân biểu Cộng Hòa chỉ có một ông, giữa 3, 4 ông Dân Chủ, qua mấy chục năm vẫn không thay đổi. Còn Thống đốc thì Dân Chủ cha truyền con nối, không một anh, một chị Cộng Hòa nào thắng nổi, trừ một accident khó xảy ra. TB Washington phía trên Oregon cũng rứa.
3. Trong chiến tranh, hay tranh luận, hay kiện tụng v.v… phải quyết tâm đánh trả quyết liệt, dứt khoát, không thể ngập ngừng, ìu ìu xển xển mà thắng được. John McCain thua Obama, vì khi tranh cử, đã tỏ ra quá tử tế, nhân nhượng, nếu không muốn nói là quân tử Tàu, đã giật micro, không cho một bà cử tri ủng hộ viên tố Obama là Hồi giáo, tưởng như thế sẽ hốt phiếu của đám Dân Chủ. Lầm to. Bốn năm sau, Mitt Romney, đang thắng thế, cũng lặp lại lỗi ấy, nghĩa là bỏ qua lời khuyên của các cố vấn, không tố giác Obama về vụ Bengazhi, còn nóng hổi. Bây giờ hối tiếc, tại sao không bắt chước cái “bựa” của Trump, đã lần lượt hạ hết 18 đối thủ sừng sỏ cùng đảng trong giai đoạn sơ khởi.
Lý lẽ là một chuyện. Hành động là chuyện khác. Thái độ cương quyết của Chủ tịch Thượng Viện, Mitch McConnell (theo tin sáng nay, ông đang bị K-Rats chỉ trích dữ dội, nhưng who cares?), cả khối GOP trong Thượng Viện, Tổng thống Trump, và của chính Kavanaugh và vợ, quả tình, đã làm bọn K-Rat trong Quốc Hội và Fake News, Liberal Leftists Thổ Tả và hai mợ đấu tố viên, Ford và Ramirez, cùng các luật sư của họ bắt đầu thấy… nhợn. Vì dưới ánh sáng mặt trời lồ lộ, không ai có thể che giấu mãi sự dối trá và bất lương.
Portland, thứ ba 25/9/2018
NLGO