Ở nước Mỹ, tốt nghiệp một đại học nổi tiếng là chìa khóa tốt nhất để dễ kiếm việc làm. Hầu hết các phụ huynh người Việt đều lo cho con cái mình được vào trường lớn. Một vụ xì căng đan mới nổ có thể khiến nhiều người thấy chán, nhưng chắc không ai bỏ không thúc đẩy con cháu cứ cố gắng một cách lương thiện!
Các tài tử nổi tiếng Felicity Hufman và Lori Loughlin được nêu danh trong số các người giàu có đã bỏ tiền ra cho con mình được nhập học, nhờ gian lận. Theo FBI điều tra, họ đã chi tổng cộng $6.5 triệu! Những người này sẽ phải hầu tòa cùng nhiều viên chức đại học trong vụ tai tiếng chưa từng thấy trong nền giáo dục ở đại học Mỹ.
Người giàu ở Mỹ có thể chiếm ưu thế khi con xin vào đại học. Các trường lớn vẫn có chính sách ưu tiên nhận con cái của các cựu sinh viên. Cựu sinh viên các trường lớn thường thành công về tài chánh, có một cách nhắc nhở là đem tiền đóng góp cho trường cũ, để được chú ý hơn.
Tại Đại Học Havard, 14% sinh viên là con cháu các cựu sinh viên. Những học sinh xin vào Havard có 6% hy vọng được thâu nhận, nhưng có 34% con cháu các cựu sinh viên được vào học. Ông Jared Kushner, con rể Tổng Thống Donald Trump, đã được vào Havard sau khi ông bố tặng $2.5 triệu cho nhà trường. Gia đình Kushner kịch liệt bác bỏ mối nghi ngờ này, vì họ đã tặng cho rất nhiều cơ sở giáo dục. Nhưng trong cuốn “The Price of Admission” của Daniel Golden, in năm 2006 trước khi Tổng Thống Trump vào chính trị, tác giả đã phỏng vấn các người điều hành tại trường trung học cũ của Jared Kushner và họ cho biết học lực của cậu rất tầm thường.
Vụ xì căng đan mới liên quan đến nhiều đại học danh tiếng như Yale, Georgetown, Đại Học Nam California (USC), UCLA, Stanford và Đại Học Texas. Chỉ có một người chủ mưu, là William Rick Singer.
Singer, 58 tuổi, đã lập ra một cơ sở từ thiện mang tên Key Worldwide Foundation, gọi tắt là Key, ở California, quảng cáo một chương trình “kèm học” giúp các thí sinh muốn vào đại học. Nhưng sau đó đã “làm ăn lớn” khi tổ chức một mạng lưới gian lận, được trả tổng cộng $25 triệu, theo cáo trạng đọc trước tòa ngày Thứ Ba, 12 Tháng Ba, 2019.
Mánh khóe bình thường nhất của Singer là gian lận trong các kỳ thi ACT (American College Testing) và SAT (Scholastic Aptitude Test) có mục đích trắc nghiệm khả năng học hành, mà các phụ huynh vẫn cho con tới các lớp luyện thi mọc lên khắp nơi, kể cả vùng Little Saigon.
Singer thuê người đi thi SAT và ACT thay cho các học sinh ứng viên vào đại học và hối lộ những người đứng đầu cũng như giám thị cuộc thi để giữ kín. Một mánh khóe khác là bảo thí sinh bỏ trống bài thi, rồi người giám thị ăn tiền sẽ điền các câu trả lời đúng vào đó. Phụ huynh trả đến $75,000 cho một vụ gian lận như vậy.
Trước tòa, Singer thú nhận có khi còn bàn với phụ huynh để chọn một điểm số “vừa phải” đủ để được nhận vào trường nhưng không cao quá, bị chú ý. Được trả tiền rồi, Singer sẽ mướn Mark Riddell, ở Florida, đi thi hộ, hoặc tráo bài thi có câu trả lời đúng với “thân chủ” của mình. Riddell đã cộng tác với Singer từ năm 2011. Theo công tố viện ở tòa Boston cho biết thì phần lớn các sinh viên không biết cha mẹ mình đã mua cho mình chỗ ngồi trong đại học, cho tới khi vụ tai tiếng này nổ ra.
Một mánh khóe khác của Singer là hối lộ 13 huấn luyện viên thể thao các trường để họ ủng hộ các ứng viên nhập học vì thành tích trong các môn được nhà trường ưu đãi.
Các đại học Mỹ vẫn có chính sách nhận sinh viên giỏi thể thao dễ hơn; 70% sinh viên thể thao được công nhận giỏi thể thao được vô học nhưng một sinh viên thường cùng học lực chỉ được nhận với xác suất 0.0076%.
Bà Rudy Meredith, cựu huấn luyện viên bóng tròn Đại Học Yale, và ông John Vandemoer, huấn luyện đội đua thuyền buồm thuộc Stanford University, đã bị Singer mua chuộc. Bà Meredith được trả $400,000 sau khi một ứng viên được vào Đại Học Yale.
Một huấn luyện viên tennis Đại Học Georgetown đã giúp cho 12 sinh viên vào đội tuyển của trường, được trả tổng cộng $2.7 triệu. Singer đã tạo ra những bức hình giả cho các sinh viên này, cho thấy họ đang chơi môn thể thao được chọn. Nữ tài tử Loughlin và ông chồng thú nhận đã trả $500,000 để con gái được gia nhập đội thể thao USC mặc dù không làm gì hết.
Tháng Sáu này quan tòa ở Boston mới tuyên án, Singer có thể bị từ 15 đến 19 năm tù.
Vụ xì căng đan mới làm ồn ào dư luận ở Mỹ vì đây là một chuyện hiếm hoi, khi so với những vụ gian lận thi cử đã lên báo ở Việt Nam. Các trường đại học bị dính vào vụ này vẫn giữ được uy tín hàng trăm năm của họ, chính vì đây là một chuyện ít khi xảy ra.
Sau vụ tai tiếng này, các phụ huynh cũng nên nghĩ lại khi thúc giục con cái cố học nhiều hơn để được vào các trường lớn nhận. Nhiều học sinh đã bị bệnh tâm thần vì bị ám ảnh quá, chỉ lo mình không làm đúng ý nguyện cho cha mẹ. Có 15% đến 40% học sinh trung học ở Mỹ thú nhận sử dụng quá nhiều “thuốc thức” thường dùng để trị bệnh.
Chúng ta nên khuyến khích con em lo học giỏi, nhưng cũng cần đào luyện tánh khí, chơi thể thao, thưởng thức nghệ thuật, sống với thiên nhiên hòa hợp với mọi người trong xã hội. Không nên để các em chỉ nghĩ tới điểm số trong trường mà quên mình phải sống cân bằng, hạnh phúc. Tuổi trẻ đáng được sống hạnh phúc. Mà hạnh phúc không tùy thuộc vào điểm số khi đi học, hay lợi tức khi ra đời.
Trong một cuộc nghiên cứu, có tới 90% sinh viên đại học công nhận họ đã gian lận khi đi thi. Những người gian lận trong cuộc sống như vậy khó đạt được hạnh phúc đích thực. 