Tờ báo đưa ra ví dụ về anh Ngô Hằng, một sinh viên Thượng Hải, thường hay ghé vào một quán ăn gần trường đại học để thưởng thức món cơm bò cách đây vài năm. Một hôm, anh ta phát giác trên báo chí đăng các nhà hàng đã sử dụng thịt heo và pha chế thành thịt bò bằng một quy trình chẳng ngon lành gì : đầu tiên, thịt được tẩy sạch, sau đó tẩm thuốc đỏ, một hóa chất gây ung thư cao.
Đối với anh Ngô Hằng thì đó là một cú sốc lớn. Anh nhận ra các vụ bê bối về an toàn thực phẩm nhiều đến mức không kể xiết khắp đất nước. Do đó, anh ta đã thành lập trang web để thống kê các vụ vi phạm an toàn thực phẩm được đăng trên báo chí. Ví dụ như thịt vịt tẩm nitrát, yaourt có chứa da giầy đã được tái chế, trứng giả làm bằng sáp nến…
Năm 2010, theo nghiên cứu của một trường đại học thì 1/10 các bữa ăn được chế biến với dầu thu gom từ cống rãnh lề đường cạnh các nhà hàng và sau đó đóng vô chai để sử dựng. Năm nay, lại thêm vụ thịt chuột được bán giả làm thịt cừu, gạo bị nhiễm chất cađimi, một kim loại nặng trong công nghiệp, lại góp phần vào danh sách các vụ bê bối an toàn thực phẩm vốn đã rất dài.
Một bà mẹ tại Trung Quốc giễu cợt : « Tại Trung Quốc, vụ thịt ngựa đã gây sốc cả châu Âu trong khi tại Trung Quốc, thì không đáng được đăng báo : Suy cho cùng thì thịt ngựa không phải là thịt ngon hay sao ? ». Từ khi sinh con, bà mẹ trẻ người Bắc Kinh này tìm cách mua sữa nhập khẩu hơn là sữa nội địa. Đó là hậu quả từ vụ bê bối sữa bị nhiễm mélanine vào năm 2008, lây nhiễm cho 300 000 trẻ, gây tử vong cho 6 trẻ trong số đó. Từ đó, người dân Trung Quốc ngờ vực các loại sữa nội địa và sính chuộng hàng ngoại nhập. Thế nhưng, mới đây, vụ một hãng sữa New Zeland nhiễm khuẩn có thể gây ngộ độc. Một bộ trưởng New Zeland đang công du ngày hôm qua tại Trung Quốc đã tỏ ra hối tiếc về vụ bê bối này.
Thủ tướng Trung Quốc khẳng định thiện chí muốn « trừng phạt nghiêm khắc » các vụ gian lận thực phẩm. Vào tháng 5 vừa rồi, ông đã phá vỡ một đường dây bán thịt ôi hư và đã bỏ tù hơn 900 người. Thế nhưng, anh Ngô Hằng cho rằng kiểm tra vẫn chưa đủ triệt để và các hình phạt chưa đủ tính răn đe. Anh ta vẫn cảm thấy « bi quan » mặc dù trang của anh đã thu hút tổng cộng 6 triệu người xem vào năm 2012. Đối với anh thì chỉ có một cách : « Tôi sẽ ăn nhiều thứ khác nhau và không bao giờ ăn cùng một loại hay cùng một nhãn hiệu. Đó là cách duy nhất để giảm thiểu rủi ro. »
Bạc Hy Lai : Vụ án có một không hai từ thời Mao
Vụ án xử cựu quan chức cấp cao Trung Quốc tiếp tục là tâm điểm của các nhật báo Pháp ra ngày hôm nay. Các báo đồng loạt thông tin cựu bí thư Trùng Khánh phản cung mạnh mẽ tại phiên tòa.
Trước tiên, qua bài viết trên báo Le Monde mang tên : « Vụ án xử Bạc Hy Lai được truyền trực tiếp trên mạng xã hội Vi Bác, Twitter của Trung Quốc », tờ báo nhận định rằng đây là hình thức truyền trực tiếp chưa từng thấy đối với một đương sự bình thường, hơn nữa, đây còn là một cựu thành viên văn phòng chính trị Đảng Cộng sản Trung Quốc. Vụ án vợ ông là bà Cốc Khai Lai, đã giết chết cố vấn người Anh Neil Heywood tại Trùng Khánh, cùng với sự thông đồng của cựu giám đốc sở công an Trùng Khánh Vương Lập Quân đã gây ra một cơn chấn động chính trị lớn, lôi đi luôn cả Bạc Hy Lai.
Cũng quan tâm đến hồ sơ Bạc Hy Lai, báo thiên hữu Le Figaro cho biết cựu quan chức thất sủng này đã tố cáo âm mưu sắp đặt trước của chế độ Trung Quốc. Theo một số nhà Trung Quốc học thì việc truyền trực tiếp vụ án này là hành động chưa từng thấy từ trước đến nay. Chính quyền tìm cách tạo ra một bộ mặt bề ngoài công minh về một vụ án mang tính « chính trị » nhất từ sau cuộc cách mạng văn hóa mà kết cục đã được cấp trên định sẵn. Thế nhưng, việc ông Bạc Hy Lai cứ khăng khăng biện minh cho mình trước phiên tòa gây hồi hộp trong công chúng theo dõi phiên tòa. Một cư dân mạng tự hỏi : « Nếu ông Bạc Hy Lai vẫn khẳng định mình vô tội thì vụ án này sẽ kết thức như thế nào ? »
Trên các đường phố tại thành phố Tế Nam, tầm ảnh hưởng của cựu ngôi sao đảng Cộng sản vẫn còn. Dưới cái nắng hơi ấm, hàng chục nghìn người đã đổ đến tòa án từ 8 giờ sáng với hy vọng được thấy « ngôi sao » bị truất phế. Một số đã biểu tình để ủng hộ cựu bí thư Trùng Khánh.
Báo kinh tế Les Echos cũng không bỏ qua vụ án nổi đình nổi đám này qua bài viết : « Trung Quốc : Một vụ án chưa từng thấy từ thời Mao ». Tờ báo nhận định dường như chiến thuật bào chữa của ông Bạc Hy Lai một cách rất khiêu khích, như là muốn phô trương quyền lực. Có lẽ Bạc Hy Lai muốn cho các đồng nghiệp cũ của ông thấy rằng ông không bị chính quyền làm khiếp sợ, làm cho người ta nghĩ rằng ông vẫn còn những chỗ dựa đáng kể. Thế nhưng, cũng có thể rằng giọng điệu công kích của ông Bạc Hy Lai tại phiên tòa chính là để giúp cho chính quyền tạo ra hình ảnh một nền công lý minh bạch.
« Bạc Hy Lai, vụ án để làm gương », đó là tựa đăng trên báo Cộng sản L’Humanité về hồ sơ này. Theo bài báo thì từ nhiều năm nay, các vụ tai tiếng về tham nhũng đã làm cho bộ máy chính quyền Trung Quốc bị mất uy tín. Vào mùa xuân vừa rồi, chủ tịch Tập Cận Bình đã tung ra một chiến lược lớn bài trừ tham nhũng. Về khía cạnh này, vụ án Bạc Hy Lai có thể phải lãnh án tử hình, sẽ được dùng để làm gương. Chủ tịch Tập Cận Bình cảnh báo : « Với nạn tham nhũng ngày càng trầm trọng thêm thì hậu quả duy nhất sẽ là Đảng và nhà nước bị diệt vong ! ».
Khủng hoảng Syria vẫn trong vòng lẩn quẩn
Cuộc chiến đẫm máu tại Syria vẫn là một hồ sơ nóng bỏng và làm đau đầu Liên Hiệp Quốc và các nước phương Tây. Các nhật báo Pháp ra ngày hôm nay đều đưa lên trang nhất chủ đề này. Trên trang nhất báo Le Monde chạy tựa : « cuộc thảm sát bằng hơi cay độc tại Damas». Theo tờ báo, chính quyền Bachar Al-Assad bị cáo buộc đã giết hàng trăm người vào ngày 21/08/2013. Khoảng 30 nước yêu cầu điều tra về sự việc này. Trang bên trong tờ báo đăng bài viết : « Tại Syria : Một cuộc tấn công bằng vũ khí hóa học chưa từng thấy ».
Trên hồ sơ Syria, báo Le Figaro chạy tựa lớn trên trang nhất : « Syria : Hành động chống Assas bắt đầu ». Theo một số thông tin thì báo Le Figaro nhận định rằng lực lượng chống đối chế độ Assad, được các lính biệt kích Jordanie, Israel và Mỹ chỉ huy, đã tiến vào Damas từ trung tuần tháng Tám. Cuộc tấn công này có thể giải thích vì sao tổng thống Syria đã dùng đến vũ khí hóa học. Trang bên trong báo Le Figaro đăng bài : « Vì sao Assad đã lựa chọn chiến lược tệ nhất ? ». Tờ báo ghi nhận, hết sức phẫn nộ trước tình hình tại Syria, nhưng cộng đồng quốc tế vẫn còn bị chia rẽ. Thứ 4 vừa qua, Nga và Trung Quốc vẫn bác bỏ đề nghị tổ chức điều tra của khoảng 30 nước trong đó có Hoa Kỳ, Pháp, Anh… trong cuộc họp Hội đồng Bảo an. Phía Matxcơva cho rằng cuộc tấn công này là vì « khiêu khích » dâng cao từ phe đối lập. Cũng đứng về phía này, Iran cho rằng « vũ khí hóa học được các nhóm khủng bố sử dụng và cho thấy rằng, họ không lùi bước trước bất kỳ tội ác nào ».
Ngược lại, Pháp mong muốn « phản ứng bằng vũ lực », nhưng loại trừ khả năng gởi quân sang Syria. Theo các nguồn tin thì bảng tổng kết số người bị giết giao động từ 500-1700 người, trong đó có nhiều trẻ em. Trong thời gian đầu, Bộ ngoại giao Pháp dự định củng cố viện trợ nhân đạo cho dân Syria.
Trên trang nhất báo thiên tả Libération chạy tựa lớn : « Syria – không bị trừng phạt ». « Hủy diệt » là tựa đề bài xã luận đăng trên báo Libération. Tờ báo dành khá nhiều trang cho hồ sơ nóng bỏng và kéo dài này. Theo tờ báo thì ngày hôm qua, Liên Hiệp Quốc vẫn chưa trừng phạt chế độ Assad. Bài xã luận nhận định, chế độ Assad vẫn có thể tiếp tục hủy diệt đất nước mình mà không hề bị trừng phạt. Đồng thời, chế độ Assad còn được khích lệ khi nhìn sang các anh bạn láng giềng Ai Cập gây ra bao tội ác mà vẫn không bị trừng phạt. Dường như Assad gần chiến thắng trong cuộc cá cược này.
Làm việc quá nhiều có thể dẫn đến cái chết ?
Mục khoa học trên báo Le Figaro hôm nay quan tâm đến việc « Liệu làm việc quá nhiều có khả năng dẫn đến cái chết hay không ? ». Bài báo nêu lên ví dụ một thực tập sinh trẻ làm việc cho ngân hàng tại trung tâm tài chính Luân Đôn, bị chết do thiếu ngủ liên tục. Báo La Croix cũng dành một bài nhỏ cho sự việc này dưới hàng tựa : « Một thực tập sinh người Đức bị chết do kiệt sức tại City ».
Báo La Croix cho biết, thanh niên làm việc cho ngân hàng Bank of America đã bị chết sau khi làm việc 72 giờ liền không ngủ. Cái chết thương tâm này đã thổi bùng lên tranh luận về các điều kiện làm việc của thực tập sinh tại Anh quốc. Theo tờ báo, các thực tập sinh trong lĩnh vực tài chính đều cố gắng làm việc không ngừng nghỉ, để mong được tuyển dụng lâu dài sau kỳ thực tập. Việc thực tập sinh làm việc một ngày dài, không nghỉ ăn trưa và kết thúc việc rất muộn không có gì là hiếm tại nước Anh. Thậm chí, họ làm cả ngày thứ bảy và chủ nhật. Từ nay, văn hóa làm việc cả ngày lẫn đêm bị các hiệp hội bảo vệ thực tập sinh như Intern Aware lên án. Trên tờ nhật báo The Financial Times, người sáng lập ra hiệp hội này đánh giá : « Chủ cần đánh giá nhân viên trên chất lượng của công việc hơn là trên số lượng giờ làm ».
Bên cạnh đó, báo Le Figaro cho biết, hiện tượng này đã từng xảy ra ở Nhật trong những thập niên 70. « Karoshi » là từ tiếng Nhật để chỉ hiện tượng chết do làm việc quá sức. Trường hợp đầu tiên là một thanh niên 29 tuổi, làm việc cho một tập đoàn báo chí lớn của Nhật. Từ đó, nhiều nghiên cứu đã chứng tỏ rằng làm việc quá sức và mất ngủ đã gây hại như thế nào đến sức khỏe con người.
Theo một chuyên gia nghiên cứu về neuron người Đài Loan thì hai nhân tố chính gây nên « karoshi » là những ngày làm việc quá dài và bị stress nặng trong công việc. Ngoài ra, một số người làm việc theo giờ xê xích hay vừa nhận một việc mới trong một môi trường thiếu quan hệ bằng hữu hay gia đình, cũng có nguy cơ bị « karoshi ». Hệ thống tim mạch đặc biệt nhạy cảm đối với các rối loạn về nhịp độ thức-ngủ.
Nam Phi : đình công lớn trong lĩnh vực sản xuất ô-tô
Mục kinh tế trên báo Le Monde hôm nay quan tâm đến đất nước Nam Phi qua bài viết : « Tại Nam Phi, một cuộc đình công làm tê liệt ngành công nghiệp sản xuất ô tô, lĩnh vực được nhà nước cưng chiều ». Tờ báo đăng ảnh công nhân biểu tình trước một xưởng sản xuất xe hơi Mỹ Ford tại Pretoria vào ngày thứ ba, 20/08/2013.
Theo tờ báo, 30 000 công nhân đã đình công từ thứ hai 19/08 vừa qua. Họ đòi phải tăng lương. Ngành sản xuất ô tô vốn được chính quyền giúp đỡ rất nhiều, chiếm 7% GDP của quốc gia. Việc đình công tại Nam Phi có thể làm lo ngại các nhà đầu tư nước ngoài.
