Thế giới đã trở nên quá nhỏ bé, và việc một người khổng lồ bước chân khỏi biên giới quốc gia để đầu tư sang nước khác được chính báo giới nước này chỉ rõ lý do vừa nghiêm túc vừa hài hước.
Ngày 14/7, tờ Donga Ilbo (Nhật báo Hàn Quốc) đã đăng một bài viết phân tích những lý do khiến người khổng lồ của Hàn Quốc, tập đoàn Samsung, liên tục rót vốn đầu tư vào Việt Nam.
Hiện tại, có khoảng 24.000 công nhân Việt Nam đang làm việc tại nhà máy Samsung Electronics ở Bắc Ninh.
Công ty Samsung Electronics Việt Nam tại KCN Yên Phong, Bắc Ninh
Giờ ăn trưa ở công ty, những công nhân Việt Nam một tay cầm thìa, một tay cầm đũa, có vẻ như dùng cả hai tay như vậy sẽ giúp họ ăn nhanh hơn. Được biết đến với sự khéo léo, họ đang từng bước học cách để làm ra những chiến điện thoại di động.
Năm 2008, Samsung Electronics đã xem xét hai lựa chọn: một là mở rộng nhà máy ở Gumi, phía bắc tỉnh Gyeongsang ở Hàn Quốc, hai là xây dựng một nhà máy khác ở nước ngoài. Cuối cùng, Samsung đã lựa chọn đến Việt Nam đầu tư.
Giá lao động ở Việt Nam rất rẻ, trung bình Samsung phải trả khoảng 353 USD/tháng (đã bao gồm cả lương làm thêm giờ) cho một nữ công nhân đã tốt nghiệp THPT, chưa bằng 1/10 tiền lương của công nhân Hàn Quốc ở quê nhà.
Năm 2012, Samsum thuê 19.665 công nhân ở Việt Nam trong khi chỉ tuyển thêm được 175 người làm việc tại nhà máy ở Gumi. Tập đoàn đã cố gắng tuyển những công nhân đã tốt nghiệp THPH ở các vùng lân cận Gyeongsang như Jeolla và Chungcheong nhưng nhiều người vẫn không muốn làm việc ở nhà máy.
Ở Hàn Quốc, người tìm việc thường muốn được làm việc ở Seoul và làm việc trong ngành dịch vụ hơn. Công nhân Hàn Quốc học rất nhanh ở bước đầu nhưng công nhân Việt Nam cũng có thể bắt kịp yêu cầu chỉ sau 3 tháng được đào tạo. Người Việt Nam cũng sẵn lòng làm thêm vì ở công ty… mát hơn ở nhà, hầu hết họ không có máy điều hòa trong phòng ở.
Nhân viên làm việc tại công ty Samsung Electronics Vietnam tại KCN Yên Phong
Đó là lý do khó lòng trách được Samsung khi tập đoàn này chuyển vốn đầu tư ra nước ngoài.
Chưa kể, chính phủ Việt Nam cũng có nhiều chính sách ưu đãi lớn dành cho Samsung. Họ cấp miễn phí cho Samsung 112 ha đất. Về thuế doanh nghiệp, công ty đã không phải trả một đồng nào trong suốt 4 năm đầu tiên. Qua giai đoạn này, Samsung cũng chỉ phải trả 5%/năm cho kỳ 12 tiếp theo và 10%/năm cho kỳ 34 năm sau đó.
Nếu so với mức thuế 22%/năm mà Samsung phải đóng ở Hàn Quốc, tập đoàn đã tiết kiệm được một khoản khổng lồ.
Đồng thời, chính phủ Việt Nam không chỉ miễn thuế nhập khẩu và thuế giá trị gia tăng mà còn chỉ thu một nửa tiền điện, nước và phí cước viễn thông đối với Samsung. Các cơ quan chức năng của Việt Nam cũng kiểm soát tình hình an ninh ở các doanh nghiệp rất tốt, một cuộc đình công lớn ở Samsung chỉ tồn tại trong vỏn vẹn 4h.
Chính phủ Việt Nam đã lên tiếng cảm ơn người khổng lồ của làng công nghệ Hàn Quốc vì đã tạo công ăn việc làm cho hơn 20.000 người ở quốc gia này. Samsung hiện cũng đang có kế hoạch sẽ đầu tư khoảng 1000 tỷ Won (tương đương 982 triệu USD) để xây dựng một nhà máy sản xuất thiết bị ở thành phố HCM. Dự kiến, khu chế xuất mới sẽ có diện tích bằng khoảng 100 sân bóng cộng lại.
Có lẽ, đã đến lúc chính phủ Hàn Quốc phải cân nhắc, thế giới đã trở nên quá nhỏ bé để kêu gọi lòng yêu nước mà không làm gì để cải thiện môi trường kinh doanh để giữ chân các doanh nghiệp.
Bài viết được lược dịch từ nguồn đăng trên trang donga.com. Tờ Donga Ilbo (Nhật báo Đông Á) là một trong những cơ quan báo chí lớn nhất tại Hàn Quốc được thành lập từ năm 1920, hiện đang trực thuộc Tập đoàn Truyền Thông Đông Á.
Lê Hương