Những tờ lịch cuối cùng đang từ từ rơi xuống và năm 2017 đang dần khép lại, những cuốn lịch của năm 2018 đang chờ được gắn lên tường để đón chào một năm mới. Thế nhưng hòa bình cho thế giới vẫn chưa thấy ló dạng, các cuộc chiến thảm khốc vẫn đang tiếp diễn, và các mảnh đời khổ ải trên các vùng đất đọa đầy vẫn kéo lê kiếp người.
Nhìn qua Châu Âu, bán đảo Crimea và một số tỉnh miền đông của Ukraina vẫn nằm trong tay Nga. Bước xâm lấn của Nga về miền tây bị ngăn lại tại Ukraina vì NATO tố cáo mạnh mẽ việc Nga xâm chiếm bán đảo Crimea và Liên Hiệp Quốc cũng lên án, và vì NATO vẫn hiện diện sau lưng Ukraina dù nước này chưa là thành viên. Bởi thế Nga quay sang phía đông và sử dụng con bài Kim Jong-un để chống phá lại Hoa Kỳ và các nước tự do vùng ven Thái Bình Dương. Nga đã chống lưng, tiếp sức cho chương trình thử nghiệm hạt nhân của Bình Nhưỡng để trả đũa lại Hoa Kỳ và các nước phương Tây đã dùng nhiều hình thức cấm vận Nga, kể cả luật Magnitsky, phong tỏa các trương mục của Nga trong các ngân hàng thế giới, đánh vào ngành dầu hỏa làm cho Nga suy yếu hẳn về kinh tế, làm cho các công ty lớn của Nga khốn đốn, và một danh sách đen các cán bộ cao cấp của Nga vì tham nhũng và vi phạm nhân quyền không được nhập cảnh vào Hoa Kỳ. Trong các cuộc họp ngắn ngủi của Tổng Thống Putin với Tổng Thống Hoa Kỳ tại APEC tháng 11 vừa qua tại Việt Nam, Tổng thống Putin rất mong muốn Tổng Thống Trump can thiệp với Quốc Hội Mỹ để bãi bỏ cấm vận cho Nga.
Nhìn sang Trung Đông, cách đây trên 6 tháng, Bộ Trưởng Quốc Phòng Hoa Kỳ James Mattis cho tờ báo USA Today biết Tổng Thống Trump đã ra lệnh đẩy mạnh nỗ lực chiến tranh để tiêu diệt Nhà Nước Hồi Giáo Islamic State tại Trung Đông. Chương trình này biến cuộc Chiến Tiêu Hao (War of Attrition) thành cuộc Chiến Tiêu Diệt (War of Annihilation), và chương trình đã đơm bông kết trái kể từ năm 2015 đến nay. Được biết Nhà Nước Hồi Giáo đã tuyên bố thánh địa của họ vào tháng 6-2014, và đến tháng 8-2016, tuyên bố họ đã có mặt trên 18 quốc gia kể cả Afganistan và Pakistan, và đã kiểm sóat một phần lớn lãnh thổ Syria và Iraq. Theo thống kê của IHS Conflict Monitor tháng 11-2017, trước tình hình này Mỹ đã thiết lập liên minh quân sự do Hoa Kỳ lãnh đạo (US-led coaliton) và liên minh này đã mở tổng cộng 13,214 phi vụ oanh kích tại Iraq và 13, 998 phi vụ tại Syria. Đặc biệt Nga đứng ra ngoài liên minh này và mở các phi vụ riêng, trong đó nhiều cuộc dội bom xuống các căn cứ của các lực lượng phiến quân được Mỹ yểm trợ. Các nước đã tham dự vào các chiến dịch oanh kích, huấn luyện về an ninh và quân sự cho Iraq và Syria, hay trực tiếp tham chiến bao gồm: Úc, Bỉ, Anh, Đan Mạch, Pháp, Đức, Iran, Do Thái, Ý, Jordan, Hòa Lan, Tây Ban Nha, Bahrain, Thổ Nhĩ Kỳ, Saudi Arabia, United Arap Emirates, và Nga. Theo Institute for the Study of War, lực lượng Nhà Nước Hồi Giáo đã suy yếu và mất dần đất đai đã chiếm được. Hiện nay, họ chỉ còn một phần đất dọc theo biên giới Syria và Iraq, và mất trên ¾ lãnh thọ đã chiếm kể cả các vùng trọng yếu như Aleppo và Raqqa cực bắc của Syria đến Mosul phía đông bắc của Iraq. Bốn nguồn lợi chính của Nhà Nước Hồi Giáo: Từ đánh thuế, bán dầu thô, bắt cóc đòi tiền chuộc, và cướp bóc tài sản. Vì mất gần hết đất đai và dân chúng, nên Nhà Nước Hồi Giáo đang co cụm lại. Nhưng theo những phân tích gia quân sự, dù có tiêu diệt được Nhà Nước Hồi Giáo thì vẫn không tiêu diệt được các phần tử quá khích cực đoan và khủng bố và chiến tranh vẫn còn, trừ phi thiết lập được những chính phủ thật tốt cho dân. Sau 5 năm nội chiến tại Syria và Iraq, ngọn lửa chiến tranh đã gây thương vong cho hàng triệu người tại Trung Đông vẫn âm ỉ.
Bước qua vùng Biển Thái Bình Dương, cho đến cuối năm 2017, Trung Cộng đã hoàn tất các hòn đảo nhân tạo và tuyên bố vùng biển này của Hoa Lục. Nếu Phía Hoa Kỳ và Tây phương không có chiến lược nào chống lại, và nếu Trung Cộng thành công trong ý đồ kiểm sóat được Biển Đông và Biển Hoa Đông về hải lưu và không lưu thì Trung Cộng sẽ khống chế được 2/3 tổng số thương thuyền, kể cả các tầu chở dầu, trên thế giới theo hải đồ từ Ấn Độ Dương qua eo biển Mallacca để vào Biển Đông. Đây cũng là ngòi nổ chiến tranh của năm 2017, vẫn nằm ở Biển Đông, được chuyển qua năm mới.
Đặc biệt trong năm 2017, bán đảo Triều Tiên đã thu hút sự chú ý của thế giới vì tham vọng làm cường quốc hạt nhân của Bắc Hàn bất chấp lệnh cấm vận của Liên Hiệp Quốc. Tin mới nhận cho biết Bắc Hàn sẽ cử đại diện là Đại Sứ Ja Song Nam đến tham dự phiên họp của Hội đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc về tình hình căng thẳng do các vụ thử hỏa tiễn và bom H của Bắc Hàn, nhưng viễn ảnh hòa bình không chiến tranh vẫn còn mơ hồ dù Bộ Trưởng Ngoại Giao Rex Tillerson của Hoa Kỳ hết sức thúc đẩy một đàm phán không điều kiện (no pre-conditions).
Nhìn về quê nhà, năm 2017 đánh dấu một năm đàn áp nhân quyền mạnh mẽ hơn hết của đảng cộng sản Việt Nam, và cũng là một năm thất thu mạnh nhất vì tình trạng nhân quyền và những sai lầm của giới lãnh đạo trong nước về chính trị và kinh tế. Về kinh tế, tình hình kiều hối gửi về nước không khả quan, từ năm 2015 sút giảm dần. Hiệp Ước Xuyên Thái Bình Dương TPP từ thời Tổng Thống Obama hứa hẹn nhiều mầu hồng cho CSVN đã chuyển sang mầu xám dưới thời Tổng Thống Donald Trump. Hướng sang Châu Âu những mong được chấp thuận cho vào Hiệp Ước Tự Do Mậu Dịch của Liên Âu, đa phần CSVN đã bị từ chối vì liên quan đến vi phạm nhân quyền trầm trọng, và vi phạm luật quốc tế của Đức và các nước thành viên trong Liên Hiệp Châu Âu vì vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh. Ngày 14-12-2017, một bản nghị quyết lên án nhà cầm quyền Việt Nam đàn áp quyền tự do thông tin vừa được Quốc hội Liên minh Châu Âu biểu quyết. Quốc hội Châu Âu kêu gọi Việt Nam trả tự do cho blogger Nguyễn Văn Hóa và các nhà báo công dân, cũng như ngưng các hành động trấn áp các người tranh đấu cho nhân quyền. Liên Âu cho CSVN biết họ có vào được tự do mậu dịch với Liên Âu hay không cũng tùy thuộc vào vấn đề nhân quyền.Trước thềm năm mới 2018, các nguồn lợi khổng lồ hàng trăm tỷ từ TPP, từ tự do mậu dịch với Liên Âu, từ đối tác chiến lược toàn diện với Đức, Tiệp, và Liên Âu, đang tuột dần khỏi tay của CSVN. Một điểm đáng buồn cho CSVN là Tập Cận Bình đã thành công trong việc ly gián Hoa kỳ với CSVN qua chuyến viếng thăm Tử Cấm Thanh vừa qua của Tổng Thống Trump. Những hành động đàn áp giết hại các người dân Việt yêu nước chống Tầu trong những năm qua của CSVN để lập công với Trung Cộng đã tan như những bong bóng nước. Hiệp Ước Thành Đô như lưỡi gươm treo trên cổ người dân Việt về dải đất hình chữ “S” có thể sẽ thuộc Tầu vào năm 2020, và Đại hội đảng lần thứ 19 tại Bắc Kinh với tham vọng sẽ làm chủ thế giới của Tập Cận Bình vào năm 2050, là những hiểm họa cho nước Việt nói riêng và thế giới nói chung. Tuy nhiên như cổ nhân nói: “Mưu sự tại nhân thành sự tại Thiên”. Nước Việt đã nhiều lần bị phương Bắc xâm lược, có lần nô lệ cả ngàn năm. Nước Việt dưới sự cai trị của đảng cộng sản VN thân Tầu hiện nay như chiếc thuyền nan trên ghềnh đá, nhưng quê hương Việt không bao giờ mất.
Phạm Gia Đại
