Mấy ngày trôi qua, và cảm xúc của tôi vẫn còn nguyên vẹn.
Khi viết những giòng này đã là tháng Ba, ngày kỷ niệm Quốc Hận hằng năm sắp đến khiến tôi thêm ngậm ngùi …
Một Đại Hội mà tôi hân hạnh được góp mặt cả ba ngày liên tiếp, buổi đầu tiên đón Tướng Lê Minh Đảo từ Phi Trường về, đến ngày Tiền Đại Hội chào tiếp các anh chị ở xa, và Đại Hội chính thức hôm Chủ Nhật 10 tháng Ba vừa rồi. Tuy tôi không hề là thành viên dưới trướng của vị Tư Lệnh Sư Đoàn 18 VNCH -Vị Tư Lệnh mặt trận Xuân Lộc nổi danh đáng kính này bao giờ - đương nhiên – nhưng hầu như hiếm có lần nào kỷ niệm ngày thành lập Sư Đoàn ở San Jose mà tôi vắng mặt, nhất là luôn đúng dịp ngày Sinh Nhật của ông.
Nét mặt Tướng Lê Minh Đảo nhân hậu tuy rất quắc thước với đôi mắt sáng cương nghị, dù năm nay ông đã 86 tuổi. Trong ngày thứ Sáu khi ngồi ăn chung với mọi người, ông vẫn hăng hái khi kể về thời xa xưa. Tiền Đại Hội, trước ống kính của các đài Truyền Hình để trả lời phỏng vấn… giọng nói yếu của Tướng Lê Minh Đảo thỉnh thoảng ngưng lại đôi chút và nghèn nghẹn. Tôi đoán chừng trong lòng ông, một dĩ vãng đầy sôi động trở về, nóng bỏng như lửa đạn còn đang bao vây chung quanh. Chúng tôi yên lặng lắng nghe, xúc cảm theo từng đoạn, từng hồi… Ông dặn dò, tâm tình khiến ai nấy đều cố ngăn cảm xúc, vì mọi người đều hiểu ngầm sẽ khó có lần sau ông đến được với toàn thể anh em trong Sư Đoàn 18 tại San Jose này.
Tôi như hãnh diện khi được cùng các chiến sĩ dưới quyền ông, chính tai nghe ông nói chuyện, nghe ông gợi về một vài tên của các anh để hiểu rõ hơn về cái TÂM của vị Tướng tài, để tôi phải nể nang trí nhớ của vị chỉ huy dù hơn 40 năm mà vẫn không quên từng chi tiết về các chiến sĩ thuộc cấp. Nhất là người lính bị hy sinh trước sự chứng kiến của ông, để mỗi lần nhắc đến ông đều nghẹn lời…. Tôi cảm phục bởi những câu nổi danh mà ông từng nói mà suốt mấy chục năm qua mỗi khi nhắc đến tên ông nhiều người đã yêu mến:
“Ngày Giỗ, làm sao tôi có thể đi nhảy đầm”
“Sau này khi tôi mất đi, tôi sẽ phù hộ cho VNCH”
“Kiếp sau, tôi vẫn muốn được làm người lính VNCH”
“Sau này khi tôi mất đi, tôi sẽ phù hộ cho VNCH”
“Kiếp sau, tôi vẫn muốn được làm người lính VNCH”
Trọn tình, trọn nghĩa là đây! Những câu nói đã đi vào lịch sử
Nhạc chào Quốc Quân Kỳ - Quốc Ca
Giờ phút thiêng liêng để tưởng nệm các chiến sĩ SĐ 18 BB đã bỏ mình vì đất nước mới cảm động làm sao. Bài thơ ngắn Chiêu Hồn Tướng Sĩ mà tôi đã vội làm, từng đoạn nghe tựa tiếng rung trong tâm hồn khiến tôi đôi lúc tưởng chừng tắc nghẹn trong cổ, ngâm không ra tiếng được. Đó là tất cả tâm tư của riêng tôi khi tưởng nhớ đến sự hy sinh vô bờ bến của những người lính đã nằm xuống khi bảo vệ Quê Hương. Rất nhiều trong họ, có anh còn trong độ tuổi đôi mươi…!
Phút tưởng niệm anh hùng Tổ Quốc
Khói tỏa mù đón ruớc vong linh
Kèn vang gợi thuở chiến chinh
Nhắc tình chiến hữu, đao binh sa trường
Trận vong đến, con đường tử sĩ
Vì non sông chiến sĩ ra đi
Vẹn câu hiển hách từ ly
Chút tình còn lại trên mi đẫm sầu…. NGTT
Khói tỏa mù đón ruớc vong linh
Kèn vang gợi thuở chiến chinh
Nhắc tình chiến hữu, đao binh sa trường
Trận vong đến, con đường tử sĩ
Vì non sông chiến sĩ ra đi
Vẹn câu hiển hách từ ly
Chút tình còn lại trên mi đẫm sầu…. NGTT
Ánh đèn mờ, cả khán phòng u tối, mắt nhắm nghiền và lòng người đau thương trong không khí trầm lắng giữa mùi nhang khói thoảng bay.… Khi nhìn nét mặt trong tấm hình mới biết Tướng Lê Minh Đảo lúc đó cũng hình như đang cố nén tiếng lòng!
Trong những vị Tướng VNCH, có lẽ Tướng Lê Minh Đảo được nhiều người quý mến và kính phục nhất bởi lòng cương trực, bởi sự tài ba trong những trận đánh ông từng chỉ huy, vô cùng gian nan, nhất là giai đoạn cuối của cuộc chiến tranh đất nước. Một số Tướng lãnh chọn giải pháp quyên sinh cho trọn tình cùng với Quê Hương đã mất, có lẽ cũng là một cách phản đối ngầm khi bọn cộng sản tràn vào cướp chính quyền. Tôi nghĩ, Tướng Lê Minh Đảo có thể rời khỏi VN dễ dàng ngày cuối cùng đó như một số Tướng lãnh hèn nhát khác, nhưng ông đã không làm. Ông cùng một số chiến sĩ cương quyết chống cự đến giờ phút cuối cùng cho tới khi bắt buộc phải buông súng theo lệnh của Dương Văn Minh. Ông chọn ở lại để cùng anh em chịu khổ nhục, chịu đọa đày trong trại tù cộng sản, mà riêng ông thì thời gian vượt đến ngưỡng 17 năm bởi sự bất hợp tác với nhà cầm quyền cộng sản ngay trong cảnh tù đầy.
“Nhất nhật tại tù, thiên thu tại ngoại”, một ngày dưới sự khổ ải, khắt khe của nhà tù cộng sản VN đã vô vàn khó khăn, khốn khổ, huống chi đến 17 năm. Trong sự kềm kẹp cùng những nhục hình khắt khe, thêm vào lời ngon tiếng ngọt để lừa phỉnh… Nếu tinh thần không vững, ý chí không cứng cỏi thì chắc có sự đổi thay nơi con người. Nhưng riêng Tướng Lê Minh Đảo, ông vẫn là ông, một lòng trung kiên sắt đá của người lính VNCH yêu Tổ Quốc, sống vì quê Hương và cũng cam chịu khổ vì Quê Hương, yêu đồng đội chiến hữu, thể hiện tình nghĩa đậm đà của người con miền Nam VN. Khi rời khỏi tù đầy ra đến Hải Ngoại, ông vẫn là người hết lòng với quê Mẹ qua những cuộc nói chuyện cùng những chiến sĩ VNCH, hay các em học sinh ở các trường khi ông có dịp ghé thăm.
Ngày Đại Hôi, chương trình kéo dài hơn 3 tiếng, nhưng ngạc nhiên thay, ông là người hầu như cuối cùng rời khỏi nhà hàng cùng với một số nhỏ các anh chị trong Ban Tổ Chức. Ánh mắt ông lưu luyến, miệng ông cười tươi, tôi hiểu ông cố gắng rất nhiều dù sức khỏe không cho phép, bởi phu nhân của ông kể ra ngay hôm mới về đến. Ông tưởng chừng nằm liệt luôn trước ngày lên máy bay, bà phu nhân cũng bị một tai nạn nhỏ nơi chân. Bà cầu nguyện liên tục, và bà tin là Chúa chở che cho ông bà được toại nguyện để giờ đây có mặt giữa bao nhiêu thuộc cấp và bạn bè từng thương mến ông.
Hôm nay, Ban Tổ Chức lại cho tôi một sự bất ngờ. Tên của tôi được xướng lên trong số danh sách các anh chị được nhận tấm bằng khen thưởng, lại còn do chính tay Thiếu Tướng Lê Minh Đảo trao tặng. Tôi thấy mình thật không xứng đáng so với công lao của các anh chị trong LTSQTB nói riêng, và về tất cả những người lính VNCH. Công việc của tôi vô cùng nhỏ nhoi mà bất cứ một người hậu phương nào cũng có thể làm được. Lòng biết ơn luôn sâu sắc trong tôi khi nghĩ về những người lính VNCH đã từng hy sinh chiến đấu, đã từng đổ bao nhiêu máu xương để cho chúng tôi, kẻ hậu phương được yên lành nơi thành phố. Rồi sau đó còn phải gánh chịu đau đớn, khổ ải trong cảnh tù đầy nhiều năm trời. Mỗi lần nhìn các anh, lòng tôi lại quặn lên niềm thương quý, chỉ muốn thể hiện phần nào sự cảm tạ. Dù sao cũng xin thành thật cảm ơn các anh trong Liên Trường Sĩ Quan Trừ Bị đã cho tôi cơ hội được góp mặt trong mỗi dịp hội họp của các anh.
Tôi còn được ông Tướng cúi xuống hỏi về người chồng đã quá cố, lời thăm hỏi khiến mắt tôi bất chợt cay cay…
Khi được cùng cất tiếng hát lên bài “Nhớ Mẹ” mà ông là một trong hai tác giả, tôi không khỏi chạnh lòng :
“ Hằng đêm con nghe thương tiếc đắng cay dâng ngạt tháng ngày.
Trăng sao tin yêu ai dối trá, đất trời hiền hòa ai đốt phá
Và đem thê lương che kín núi sông này…”
Trăng sao tin yêu ai dối trá, đất trời hiền hòa ai đốt phá
Và đem thê lương che kín núi sông này…”
Rồi lời lẽ đau thương hơn:
“Quê hương điêu linh con vẫn khóc, Trông chờ ngày về con vẫn thắp
Từng ngôi sao đêm như ánh mắt mẹ hiền
Trời mây lung linh soi ánh mắt mẹ hiền
Hồn con rưng rưng con nhớ mắt mẹ hiền...”
Từng ngôi sao đêm như ánh mắt mẹ hiền
Trời mây lung linh soi ánh mắt mẹ hiền
Hồn con rưng rưng con nhớ mắt mẹ hiền...”
Chắc chắn người Mẹ thân yêu của riêng ông, cũng như Mẹ Việt Nam đều nghe và hiểu được tấm lòng tha thiết của ông cùng những gì ông muốn nói.
Thêm một lần nữa, tôi lại cảm động hơn khi nghe kể lại lời nhắn nhủ có pha chút ngậm ngùi của vị Tướng tài dành cho người đàn em thân tín mà ông rất yêu thương, quý mến và tin cậy: Đại Úy Nguyễn Hữu Nhân:
“ Nhân ơi, mai này khi anh không còn nữa thì em cũng đừng quên tổ chức họp mặt để anh em Sư Đoàn 18 được tiếp tục gặp nhau…”!
Buồn thay và não lòng thay!
Gần đến ngày 30-4, đánh dấu 44 năm đất nước rơi vào tay Cộng sản. Các chiến sĩ VNCH cũng mỏi mòn vì tuổi tác, vì chờ đợi. Quê Hương VN vẫn còn nằm trong tăm tối điêu tàn, mà ngày qua ngày cứ vơi dần đi từng anh! Trong khả năng nhỏ nhoi, tôi chỉ biết cầu nguyện cho tất cả người lính VNCH luôn có sức khỏe, chờ đợi được ngày trở về xây dựng lại đất nước Việt Nam. Nền Tự Do Dân Chủ chắc chắn phải đến cho Quê Hương dấu yêu của chúng ta một ngày gần đây.
Lời của Thiếu Tướng Lê Minh Đảo dặn dò hay mong ước liệu các cháu nhỏ, nhất là thế hệ tiếp nối của VNCH có thể thực hiện được không? Trong những gì ông nói ra, hình như vừa nhắn nhủ, vừa pha chút cay đắng của người từng trải trong chiến tranh và người có đầy kinh nghiệm về tình đời …
Tướng Lê Minh Đảo đã lên máy bay rời khỏi San Jose, nhưng dư âm của những ngày vui gặp gỡ hình như chưa tắt lịm. Mọi người vẫn nhắc đến ông, vẫn thi nhau kể về ông. Hình ảnh ông còn mãi đây trong những tấm hình kỷ niệm với nét mặt hiền hòa, không giấu được sự mệt mỏi. Chắc hẳn các anh của SĐ 18 đều cầu chúc ông có nhiều sức khỏe để còn lần hội ngộ sau. Riêng tôi, cánh chim đại bàng đầu đàn của SĐ 18 Bộ Binh dù xưa nay và mai sau mãi mãi là hình bóng đáng ngưỡng phục của Quân Lực VNCH.
Tôi muốn được gởi đến các anh chiến sĩ VNCH những câu hát nói lên tấm lòng thương quý của người em hậu phương:
CÓ NHỮNG NGƯỜI ANH (Vũ Đức Hảo)
“Có những người anh tôi chưa biết tên,
Tha thiết cuộc đời đôi môi thắm duyên
Quê hương trong khói lửa màu chinh chiến
Quên tình yêu riêng xông pha chiến tuyến...”
Tha thiết cuộc đời đôi môi thắm duyên
Quê hương trong khói lửa màu chinh chiến
Quên tình yêu riêng xông pha chiến tuyến...”
“Các anh là nguồn thơ vô song
Các anh là tình thương mênh mông
Là muôn tiếng ca vang vang tận cõi lòng
Là trong tiếng chim vui líu lo ngoài sân…
Các anh là vầng mây muôn phương
Các anh là niềm vui quê hương
Là tia nắng mai reo trên vạn nẻo đường
Là cơn gió mang hương thơm tận ngàn phương…”
Các anh là tình thương mênh mông
Là muôn tiếng ca vang vang tận cõi lòng
Là trong tiếng chim vui líu lo ngoài sân…
Các anh là vầng mây muôn phương
Các anh là niềm vui quê hương
Là tia nắng mai reo trên vạn nẻo đường
Là cơn gió mang hương thơm tận ngàn phương…”
“Đâu những mùa Xuân hoa khoe sắc tươi
Đâu những mùa Thu nghe lá úa rơi
Yêu sông yêu núi tươi cười ra đi
Anh là người tôi thương mến muôn đời…”
Đâu những mùa Thu nghe lá úa rơi
Yêu sông yêu núi tươi cười ra đi
Anh là người tôi thương mến muôn đời…”
Vâng, chúng tôi đã và sẽ muôn đời thương mến các anh, những người lính VNCH đầy chí khí!
Nhã Giang Thu Tâm
Tháng Ba 2019
Tháng Ba 2019