Một chiếc máy bay Orion AP-3C của quân đội hoàng gia Úc.Reuters
AFP ngày 16/12/2015 dẫn nguồn tin của BBC cho hay mới đây, một máy bay quân sự của Úc đã bay tuần tra áp sát các khu vực đang có tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông. Trong khi thực hiện chuyến bay, không quân Úc đã thông báo rõ cho hải quân Trung Quốc họ đang thực thi « quyền tự do lưu thông ».
Tối ngày 15/12/2015, BBC tiết lộ không quân Úc đã thực hiện nhiều chuyến bay tuần tra trên Biển Đông. Để chứng minh, hãng tin Anh cho phát một đoạn ghi âm lời của phi công Úc thông báo cho hải quân Trung Quốc khi tới gần vùng 12 hải lý quanh đảo nhân tạo do Bắc Kinh chiếm giữ :
« Chúng tôi là không quân Úc đang thực hiện các quyền tự do lưu thông trên không phận quốc tế, chiếu theo Công ước quốc tế vầ hàng không dân dụng quốc tế và Công ước Liên Hiệp Quốc về luật biển ».
BBC cho biết thêm chi tiết, đoạn đối thoại trên được một nhà báo của hãng có mặt trên chiếc máy bay dân sự của Philippines ghi được vào buổi chiều ngày 25/11 và phi công Úc đã lặp lại nhiều lần thông báo trên nhưng hải quân Trung Quốc không đáp lại.
Trong khi đó theo tờ báo Úc The Australian, phi cơ Úc không bay vào trong vùng 12 hải lý quanh các đảo hiện do Bắc Kinh chiếm giữ trong Trường Sa. Về phần mình, bộ Quốc phòng Úc khẳng định có đưa các máy bay tuần tra trong khu vực này.
Phát ngôn viên Quốc phòng Úc cho AFP biết : « một máy bay Orion AP-3C của quân đội Úc đã tiến hành tuần tra trên biển trong khuôn khô chiến dịch Gateway từ 25/11 đến 4/12 ».
Quan chức Úc cho biết thêm, chiến dịch Gateway bao quát các nhiệm vụ giám sát phía bắc Ấn Độ Dương và Biển Đông và việc làm này là sự đóng góp của Úc vào việc « giữ gìn an ninh, ổn định trong khu vực Đông Nam Á ».
Giải thích thêm về các thông tin có được, BBC cho biết họ đã thuê một máy bay nhỏ của Philippines để quay phim các công trình xây dựng cải tạo của Trung Quốc trên các đảo đang có tranh chấp.
Phản ứng về những thông tin trên, ngày 16/12/2015 Bắc Kinh qua phát ngôn viên ngoại giao kêu gọi các nước bên ngoài khu vực không được can thiệp « làm phức tạp tình hình » ở Biển Đông.
Cũng với mục đích tương tự, hồi cuối tháng 10 vừa qua Washington đã đưa khu trục hạm USS Lassen tuần tra áp sát khu vực 12 hải lý quanh các đảo nhân tạo do Bắc Kinh bồi đắp trong quần đảo Trường Sa. Hành động trên của hải quân Mỹ đã khiến Bắc Kinh rất tức giận.
