Em ơi, em đẹp vô cùng.
Vì em có cái lạ lùng bên trong.
Và vì không thể cân đong đo đếm được cái đẹp bên trong đó, người ta đành cân đong đo đếm cái đẹp bên ngoài, bằng những con số cân nặng, chiều cao, vòng số 1, số 2 số 3 theo một quy tắc giả tạo nào đó để rồi so sánh xếp hạng cái đẹp.
Chuyện vui kể rằng vào cái thời thi sắc đẹp mà chưa được phép đo đạc trên người, chưa được phép bắt người ta mặc đồ tắm hai mảnh để dòm ngó so sánh đã có một cuộc thi hoa hậu mà mỗi thí sinh chỉ phải mang một cái gì đó tượng trưng cho người ta dễ đánh giá vòng số 1. Trong lúc các thí sinh khác, người thì mang hai trái bưởi năm roi, người hai trái dừa, người mang trái mướp, thậm chí mang cả bí rợ đi thi thì có một thí sinh chỉ mang hai trái quít tàu. Giám khảo phì cười hỏi vậy thì thi thố cái nỗi gì? Cô thí sinh trả lời vì nội quy không nói rõ nên tưởng chỉ cần mang một cái gì đó tượng trưng là được nên chỉ mang phần tượng trưng cái “núm”!
Trở lại chuyện cái đẹp là lùng bên trong mà nhà thơ muốn nói. Đo đếm cách nào đây? So sánh cách nào đây? Không thể lấy bằng cấp, học lực. Không thể phỏng vấn đôi câu về điều này điều nọ. Hay là theo tiêu chuẩn của người xưa mà nay ít còn ai nhắc tới? Người xưa đưa ra bốn tiêu chuẩn là “công, ngôn, dung, hạnh”. Dung có vẻ như để nói riêng về cái đẹp hình thể thì cũng xếp hạng…ba! Trước đó còn phải côngcòn phải ngôn nữa! Bởi người mà chưa nói đã cười, chưa đi đã chạy thì người ta gọi là người “vô duyên”! Mà “duyên” thì quan trọng lắm. Còn duyên kẻ đón người đưa/ Hết duyên đi sớm về trưa một mình!
Như vậy rõ ràng không phải các số đo làm cho kẻ đón người đưa! (Dĩ nhiên bây giờ có khác một chút, có thể xe hơi đời mới nối đuôi chờ, nhưng đó lại là chuyện khác rồi!). Ngay cả với chữ dung đó thôi đã bao hàm “cái đẹp bên trong” của nó. Bởi dung ở đây còn mang ý nghĩa là dáng vẻ uy nghi, thư thái, dịu dàng, trang nhã, hòa đồng, bao dung, khoan nhương…bên cạnh cái nhan sắc: “Vân tưởng y thường hoa tưởng dung”.
Bài ca dao “Mười thương” của ta cũng thật tuyệt. Cứ một cái thương bên ngoài thì liền theo đó là một cái thương bên trong:
