Tuesday, 25 November 2014

MICHELLE PHAN - Đinh Yên Thảo

Ngày xửa, ngày xưa, có một nàng công chúa xinh đẹp tên là Tuyết Băng. Nàng sinh ra trong một gia đình nghèo khổ, bất hạnh, gãy vỡ. Thế rồi có một ngày kia... Câu chuyện của cô gái Michelle Phan có tên Việt là Tuyết Băng, đã có thể bắt đầu như một câu chuyện cổ tích thế kia. Trong xã hội tân kỳ hôm nay. Của thời đại internet. Trong thế giới mộng tưởng về những nàng công chúa Disney, những búp bê Barbie xinh xắn. Đây là một trong hàng tỉ câu chuyện kể về cuộc đời mỗi người trên trái đất này. Nhưng đẹp thay,  chúng ta lại đọc được thêm một câu chuyện cổ tích kết thúc có hậu khác, về cuộc đời một cô gái trẻ gốc Việt trở thành một hiện tượng youtube và chủ nhân công ty vài chục triệu đô la như thế nào. Một cổ tích tân thời với “happy ending”.

alt
Con đường nổi danh và trở thành chủ hãng

Khi Michelle phấn khích được nhận vào đại học mỹ thuật Ringling College of Art and Design tại Florida, Michelle đã hứa với mẹ rằng cô sẽ cố gắng học hành để lo cho gia đình, dù cô cũng chưa có bất cứ ý niệm gì về việc tận dụng youtube hay tương lai của mình ra sao. Cô bắt đầu viết blog, ghi lại đời sống một tân sinh viên cũng như những khao khát sẽ trở thành một cô gái có tiền, có một gia đình hạnh phúc sau những ám ảnh về tuổi thơ mình. Khi được các  giáo sư giao cho chiếc máy điện toán MacBook Pro với câu hỏi cho các sinh viên rằng, họ sẽ làm gì với nó, cô đã thực hiện một đoạn phim hướng dẫn cách trang điểm đầu tiên của mình trên youtube, nghĩ rằng chỉ để cho một vài cô gái trên blog xem vì đã hỏi Michelle về cách trang điểm trước đó. Không ngờ chỉ sau tuần đầu tiên, đã có đến hơn 40,000 lượt người xem. Cuộc đời Michelle bắt đầu đi sang một khúc quanh mới, khi cô nhận ra các cô gái trẻ đã thích thú với thước phim hướng dẫn trang điểm của mình như thế nào.

alt
Michelle Phan và bạn trai Dominique Capraro, một người mẫu Thụy Sĩ

Dù việc một đoạn phim nào đó trên youtube có thể tình cờ thu hút được hàng chục hay trăm ngàn lượt xem, nhưng việc kiếm tiền qua nó không dễ dàng như thoạt nghe. Muốn được trả tiền, chủ nhân phải có một kênh phim có đông đảo người ghi tên theo dõi liên tục, cố định và lâu dài. Michelle cũng vậy, cô thoạt đầu xem nó là niềm vui hơn là mục tiêu kiếm tiền, khi lần lượt đóng nhiều vai được trang điểm khác nhau, sử dụng nhiều kỹ thuật và cảm xúc khác nhau trong các đoạn phim dạy trang điểm sống động và thích hợp cho các cô gái mới lớn, đồng thời những đồ trang điểm cũng là hàng rẻ tiền, dễ mua tại các tiệm tạp phẩm, thích hợp cho giới trẻ này. Có thể  xem youtube như một phương tiện ngẫu nhiên để cho Michelle cơ hội thực hiện những giấc mơ ấp ủ của mình, còn lại là sự riêng biệt và độc đáo của cô để định hình con đường của mình, vì trước cô, ắt đã có hàng ngàn chuyên gia thượng thặng trong mỹ nghệ trang điểm. Nhưng với Michelle, khi xem trang điểm như cách vẽ một chân dung,  cô bơm vào nó hơi thở của một họa sĩ đa cảm thay vì chỉ là cách làm đẹp của một người phụ nữ thông thường.

alt
Người hâm mộ xếp hàng mua sách của Michelle Phan

Số người ghi tên vào kênh video của cô tăng dần. Khi tiền quảng cáo cô nhận được từ youtube bằng với tiền công làm nhân viên phục vụ tại nhà hàng, cô bỏ việc. Nụ cười chế giễu của người chủ khi biết cô bỏ việc vì youtube, càng làm cô xác quyết về con đường phải đạt đến của mình. Phim làm nhiều hơn, người xem đông hơn. Khi những clip phim dạy cách trang điểm giống ca sĩ Lady Gaga mà Michelle bảo rằng chỉ để "cho vui" thay vì "bắt chước" Lady Gaga được cô thực hiện, chúng trở thành một cú đột biến cho kênh phim của Michelle. Những clip phim có đến vài chục triệu người xem, tương tự cho những clip cô hướng dẫn trang điểm trở thành những khuôn mặt búp-bê hay các tài tử nổi danh khác. Khi một nhân viên quản trị cao cấp của hãng mỹ phẩm Lancome dạo tìm quanh internet và phát hiện kênh youtube hướng dẫn trang điểm của Michelle cũng có xài hàng của họ và đông đúc "thần dân" như vậy, Lancome đã mời cô làm phát ngôn viên cho hãng và hướng dẫn khách cách dùng mỹ phẩm Lancome. Một vận may cho Michelle và cả cho... Lancome vì với sự góp mặt của Michelle, bốn trong năm clip phim của hãng đưa lên youtube và thu hút số người mới ghi tên theo dõi kênh youtube Lancome đông nhất là do Michelle hướng dẫn cách trang điểm.  Năm 2012, sau bốn năm và 200 clip phim đưa lên youtube như một hiện tượng thành công, hãng Google đã đề nghị trả cho Michelle một triệu đô la để thu hình cho khoảng 20 tiếng đồng hồ. Google chọn cô gái có những thước phim không rõ nét được thu hình từ phòng ngủ của mình, thay vì hàng ngàn chuyên gia khác quả là một điều khác thường. Nhưng không khó hiểu. Sự khác biệt của Michelle so với giới chuyên gia mỹ phẩm thượng thặng khác là các cô gái trẻ xem Michelle như một người chị, một BFF- một người bạn luôn thân thiết. Nhưng giấc mơ trở thành "công chúa" của Michelle chính thức trở thành sự thật phải kể khi hãng mỹ phẩm lớn nhất thế giới L'Oreal của Pháp- hãng mẹ của Lancome, gọi điện thoại báo tin sẽ ký hợp đồng  với Michelle để cho ra đời một dòng sản phẩm trang điểm của riêng cô. Sau phút giây bàng hoàng khi nhận ra không phải đang mơ, Michelle gọi điện về cho mẹ đang làm ở tiệm nail: "Mẹ! Hôm nay là ngày cuối cùng mẹ làm việc này. Con không muốn mẹ đi làm ngày mai nữa". Để rồi cả hai mẹ con cùng khóc nức nở qua điện thoại sau khi mẹ cô nghe tin.  Và một dòng mỹ phẩm mới của L'Oreal có tên tiếng Việt được ra đời và tung ra thị trường: "em michelle phan". Chọn một đại từ ba ngôi nhiều ý nghĩa và quen thuộc trong tiếng Việt cho dòng mỹ phẩm mang tính toàn cầu, cũng như việc lồng ý nghĩa hoa sen vươn lên trong clip phim về đời mình, Michelle có vẻ như mang một tâm cảm rất Việt so với thế hệ đồng thời sinh ra ở hải ngoại.

alt
Michelle Phan ký tặng sách

Câu chuyện còn lại chỉ là những sự nổi tiếng, các phỏng vấn của báo đài, những sự xuất hiện trên các sô truyền hình hay làm đại diện quảng cáo cho các hãng khác cùng các chuyến đi đây đó để giới thiệu mỹ phẩm cho các hãng cô đại diện. Không ngừng ở đó, với sẵn hàng triệu "thần dân" trong tay, "nữ hoàng" youtube đã mở hãng thương mại mỹ phẩm Ispy của riêng mình và hiện nay có hơn 700,000 khách hàng thường trực đã trả mỗi tháng $10 để nhận các mẫu mỹ phẩm, được xem các video hướng dẫn trang điểm qua chương trình Glam Bags. Chỉ riêng với hoạt động này cũng đã mang lại cho Ispy một tổng thu 84 triệu đô la. Cuốn sách Makeup của Michelle Phan xuất bản hồi tháng trước cũng được các cô gái mới lớn đón nhận nồng nhiệt, khi những nơi cô xuất hiện để ký sách đã có hàng trăm thiếu nữ sắp hàng để mua và được nhận chữ ký. Dù không nhận được giải thưởng cuối cùng, nhưng khi được đề cử vào chung kết giải thưởng thường niên "Teen Choice Award" cùng vô vàn tài tử, ca sĩ nổi tiếng thế giới đã cho tên tuổi Michelle bay xa hơn thế giới youtube hay giới hạn trong nước Mỹ.

alt
Youtube quảng cáo chương trình của Michelle Phan trên xe điện ngầm

Bên cạnh một số hợp đồng cùng các hãng như Beats, Toyota, SanDisk, Audible.., Michelle Phan cũng đang làm người mẫu quảng cáo cho hãng nước giải khát Dr Pepper. Đoạn phim quảng cáo  về Dr Pepper Diet đã gom gọn nỗ lực của Michelle Phan vào trong 30 giây quảng cáo của mình: làm nhân viên phục vụ nhà hàng (bưng Dr Pepper cho khách), hướng dẫn trang điểm trên youtube và tất nhiên, thành một doanh nhân ngồi uống... Dr Pepper trước máy điện toán. Con đường của một cô gái trong gia đình di dân gốc Việt từng có lúc phải sống nhờ food stamp rồi trở thành một nhân vật nổi tiếng như Michelle Phan không phải xảy ra nơi mỗi gia đình di dân, nhưng ít ra nó cũng cho thấy có những cánh cửa cơ hội rộng mở khác hơn những con đường khuôn mẫu chung mà không ít phụ huynh gốc Việt vốn thường áp đặt và kỳ vọng nơi con cái mình và bỏ qua những khả năng thiên khiếu nơi các em.

alt
Michelle Phan quảng cáo cho Dr Pepper