CUỘC RÚT QUÂN TẠI CHU -LAI
Liên-Đoàn Đặc-Nhiệm Chu -Lai
gồm có:
§
Duyên-Đoàn 11 đóng tại Chu-Lai.
§
Duyên-Đoàn 15 đóng tại Chu-Lai, Cạnh Sư-Đoàn II
Bộ-Binh.
§
Duyên-Đoàn 16 đóng tại Cổ-Lũy, Quảng-Ngãi.
§
2 Coast Guards.
§
4 PCF được Hải-Đội I Duyên-Phòng tăng phái.
Nhiệm
Vụ
Tuần tiễu, bảo vệ, phối hợp hành quân với
các đơn vị bạn
Phạm
Vi Hoạt Động
Vùng Duyên-Hải thuộc hai tỉnh Quảng-Tín và
Quảng-Ngãi, từ phía Nam
Chỉ-Huy-Trưởng Liên-Đoàn Đặc-Nhiệm Chu-Lai
là Hải-Quân Trung-Tá Ch. V.
Thời gian này, với quyết tâm muốn chiếm
những tỉnh chung quanh để cô lập Đà-Nẵng, Việt-Cộng mở nhiều đợt tấn công vào
Quảng-Tín và Quảng-Ngãi, hai thị trấn phía Nam Đà-Nẵng.
Ngày 24 tháng 3, Quảng-Tín thất thủ; vì
Trung-Đoàn 4 và Trung-Đoàn 5 của Sư-Đoàn II Bộ-Binh bị các đơn vị của
Nông-Trường II Bắc-Việt dùng đại bác và xe tăng tấn công rất ác liệt! Trên
đường rút về Chu-Lai, một số lớn quân nhân bỏ khí giới, đi tìm thân nhân. Hàng
ngũ rối loạn, cho nên khi bị Việt-Cộng chận đánh nữa, quân V.N.C.H. bị thảm
bại!
Khi được tin quân V.N.C.H. không giữ được
Quảng-Tín, Đại-Tá Tỉnh Trưởng Quảng-Ngãi đưa Bộ-Chỉ-Huy Tiểu-Khu cùng Trung
Đoàn 6 Bộ-Binh của Sư-Đoàn II, Liên-Đoàn Biệt-Động-Quân, Thiết-Vận-Xa,
Địa-Phương-Quân, v. v… rút về Đà-Nẵng và Chu-Lai. Trên đường lui binh, quân
lính cũng vất vũ khí, đi tìm gia đình; vì vậy quân V.N.C.H. không thể chống trả
được những đợt tấn côngdai dẳng của Bắc quân. Tổn thất về phía V.N.C.H. rất
cao!
Cùng ngày, Quảng-Ngãi bị Việt-Cộng pháo
kích liên tục.Áp lực địch dồn vào Duyên-Đoàn 16 rất nặng.Đài kiểm báo 104 bị
tấn công.
Chỉ-Huy-Trưởng đài kiểm báo 104 tại
Sa-Huỳnh – Hải-Quân Đại-Úy Nguyễn Thanh Vân– bị Bộ-Binh bắt đi theo; vì Bộ-Binh nghĩ rằng
thế nào Hải-Quân cũng đưa tàu vào đón Đại-Úy Nguyễn Thanh Vân và Bộ-Binh sẽ
được đón luôn.
Khi hay tin Quảng-Tín và Quảng-Ngãi thất
thủ, Trung Tướng Ngô Quang Trưởng chỉ thị Chuẩn Tướng Trần Văn Nhựt rút Sư-Đoàn
II Bộ-Binh ra đảo Lý-Sơn (Cù Lao Ré) làm trừ bị.
Sáng 25 tháng 3, căn cứ Sư-Đoàn II Bộ-Binh
tại Chu-Lai bị dân chúng tràn ngập; vì họ nghe tin tàu Hải-Quân sẽ đón quân của
Sư-Đoàn II Bộ-Binh.
* *
*
Cơ-Xưởng-Hạm Vĩnh-Long, HQ 802, đang công
tác tại Phú-Quốc, với nhiệm vụ tiếp tế nhiên liệu cho các chiến đỉnh thuộc
Hải-Đội 4 Duyên-Phòng; và HQ 802 cũng là Tổng-Hành-Dinh lưu động của Bộ-Chỉ-Huy
chiến dịch.
Sáng 23 tháng 3, lúc 6 giờ 30, HQ 802 được
lệnh trả Bộ-Chỉ-Huy chiến dịch về An-Thới, khởi hành hỏa tốc đi Đà-Nẵng.
Là LST loại lớn, HQ 802 đã được biến cải
thành Cơ-Xưởng-Hạm. Cửa đổ bộ đã được hàn kín. Vì máy móc trang bị và vật liệu
sửa chữa tồn kho đã tăng trọng tải HQ 802 lên đến 6 ngàn tấn, cho nên,
Cơ-Xưởng-Hạm HQ 802 không còn khả năng ủi bãi để Bộ-Binh lên tàu nhanh chóng
được.
Ngày 25 tháng 3, lúc 5 giờ chiều, Tướng
Trần Văn Nhựt gọi Chỉ-Huy-Trưởng Liên-Đoàn Đặc-Nhiệm Chu-Lai sang Sư-Đoàn II và
cho biết Sư-Đoàn II chuyển quân ra Cù Lao Ré. Ngay sau đó, Trung Tá Ch. V. chỉ
thị Duyên-Đoàn 16 đưa gia đình binh sĩ ra Cù Lao Ré; và chính Trung Tá Ch. V.
đưa Duyên Đoàn 11 và Duyên Đoàn 15 ra Đà-Nẵng.
6 giờ 30 chiều, HQ 802 nhập Vùng I Duyên
Hải và được lệnh chỉ huy Phân-Bộ-Nam Hải-Quân vào Chu-Lai đón và chuyển vận Sư-Đoàn
II Bộ-Binh ra đảo Lý-Sơn, cách bờ khoảng 50 cây số.
Phân-Bộ-Nam Hải-Quân gồm có: HQ 802, HQ
404, một MSF, HQ 505.
Trong khi các chiến hạm tiến về Chu-Lai,
Hải-Quân Trung-Tá Chỉ-Huy-Trưởng Liên-Đoàn Đặc-Nhiệm Chu-Lai không hề biết gì
về kế hoạch di tản này.
Vào thời điểm này HQ 505 đang có mặt tại
vịnh Chu-Lai để chuẩn bị đón quân của Trung-Đoàn 4 và Trung-Đoàn 5 thuộc
Sư-Đoàn II Bộ-Binh.
Khi HQ 505 đang lềnh bềnh trong vịnh
Chu-Lai, Chuẩn Tướng Trần Văn Nhựt đáp trực thăng ngay boong chính của chiến hạm.
Sĩ quan trực hướng dẫn Tướng Nhựt lên đài chỉ huy gặp Hạm-Trưởng. Tại đây, Tướng
Nhựt và Hạm-Trưởng HQ 505 – Hải-Quân Trung-Tá Nguyễn Văn Nhượng – bàn định kế
hoạch đón quân. Cả hai vị đều đồng ý sẽ rút quân vào ban đêm và sẽ cố vận
chuyển tối đa quân cụ.
Khoảng 9 giờ tối, HQ 505 ủi bãi phía ngoài
bờ biển chứ không vào vịnh Chu-Lai.Nhưng vì bờ biển không đều, có nhiều chỗ quá
sâu, lính Bộ-Binh không thể đem quân cụ lên tàu được.Hạm Trưởng cho lệnh chiến
hạm lui ra, vào ủi bãi trong vịnh Chu-Lai.
Tại bãi biển Chu-Lai, khi HQ 505 vừa ủi bãi
xong, cả một rừng người ào xuống nước, vây quanh chiến hạm! Lúc cửa đổ bộ
(ramp) hạ xuống, không ai có thể biết được bao nhiêu người bị đè xuống nước!
Trong lúc người đạp lên người để tràn vào lòng chiến hạm thì vài tiếng lựu đạn
nổ ngay mũi tàu và mấy chiếc thiết giáp lừ lừ tiến đến…
Trước tình cảnh này, ngại nguy hiểm cho
chiến hạm và cho mọi người trên tàu, Hạm-Trưởng HQ 505 ra lệnh kéo cửa đổ bộ
lên, chuẩn bị lui ra. Khi cửa đổ bộ được kéo lên, nhiều người vẫn cố bám theo,
bị kẹt vào giữa cửa và thân tàu, chết! Khi chiến hạm lui ra, tạo nên một sức
hút dữ dội, khiến những người bơi quanh tàu bị nước hút, va vào thân tàu, chết!
Những người bơi phía sau chiến hạm bị “chân vịt” nghiền nát! Không biết bao
nhiêu xác người bập bềnh theo triền sóng!
12 giờ khuya, HQ 505 cập vào cầu tàu
Chu-Lai để tiếp tục đón quân và gia đình binh sĩ của Sư-Đoàn II Bộ-Binh.Cảnh
hỗn loạn lại tái diễn.Mọi người xô đẩy nhau, rớt xuống biển. Một số quân nhân
không lên tàu được, uất, thảy lựu đạn vào lòng tàu, làm bị thương và chết nhiều
người!
Từ đây, HQ 505 mang biệt danh “Con Tàu
Máu”!
Sáng sớm ngày 26 tháng 3, lúc 5 giờ, HQ 404
và HQ 802 đến Chu-Lai; nhưng HQ 802 không vào được; vì cửa Chu-Lai quá nhỏ, dễ
mắc cạn. Sương mù dày đặc, HQ 802 phải bắn trái sáng để HQ 404 tìm lối vào. Chỉ
sau vài trái hỏa châu, lúc HQ 404 tìm được một hải đạo tốt để vào cũng là lúc
Việt-Cộng nhận ra xự xuất hiện của cả hai chiến hạm.Ngay tức thì, địch từ bờ
bắn ra xối xả.Biết bị lộ, HQ 802 ngưng bắn hỏa châu. Khó khăn lắm Hải-Quân
Trung-Tá Nguyễn Đại Nhơn – Hạm Trưởng HQ 404 – mới đưa được HQ 404 vào cửa
Chu-Lai.
Một số LCU của Quân-Vận từ Qui-Nhơn biệt
phái ra Đà-Nẵng, lúc di chuyển ngang Đức-Phổ, đã bị trưng dụng vào Chu-Lai đón
quân của Sư Đoàn II đưa ra đảo Lý-Sơn.
Lúc này, nơi cầu tàu Chu-Lai, ngoài HQ 505
còn có HQ 404, một MSF và mấy xà-lan, tàu dòng của hãng thầu Phi-Luật-Tân, cũng
đang đón người lên.
Không có cảnh hãi hùng xẩy ra ở HQ 404, vì
Hạm-Trưởng cặp tàu cách cầu tàu khoảng hai thước. Nhờ khoảng cách này, mọi
người phải tuần tự lên chiến hạm bằng một cầu thang duy nhất.
Đầy người, HQ 404 lui ra. HQ 505, chiếc MSF
và mấy xà-lan, chặt giây, tách bến, bỏ lại một xà-lan không tàu dòng.
Ba
chiến hạm và đoàn xà-lan vừa ra đến eo cửa Chu-Lai thì Việt-Cộng nã hằng loạt
đại bác xuống cầu tàu Chu-Lai. Một xà-lan bị trúng đạn, nhiều thương vong!
Hai tiểu đoàn thuộc Sư-Đoàn II rút về
Chu-Lai trễ, thấy chiếc xà-lan bỏ trống, vội leo lên, chặt giây. Nhưng vì không
có tàu dòng và vì thủy triểu dâng, chiếc xà-lan xấu số bị nước đẩy dạt về hướng
Tam-Kỳ, thuộc tỉnh Quảng-Tín, nơi đã thuộc quyền kiểm soát của Việt-Cộng!
Bộ-Chỉ-Huy Quân-Đoàn I tăng phái tám LCM8
vào Chu-Lai, cũng với mục đích chuyển Sư-Đoàn II ra đảo Lý-Sơn.
Tối 26 tháng 3, lúc 11 giờ, tám LCM8 được
mấy PCF của Hải-Đội I Duyên-Phòng hộ tống đến cửa Chu-Lai, bị Việt-Cộng bắn,
cháy một chiếc. Không ai dám vào nữa!
Đến Cù Lao Ré, sau khi “đổ” Trung-Đoàn 4 và
Trung-Đoàn 5 cùng gia đình binh sĩ, HQ 505 đươc lệnh trực chỉ Đà-Nẵng, mang
theo số thương binh bị thương đêm 25 tháng 3.
Sau khi “đỗ” quân xong, Chuẩn Tướng Trần
Văn Nhựt ra lệnh Đại-Tá Liêm, Chỉ-Huy-Trưởng Trung-Đoàn 4, Đại-Tá Huân,
Chỉ-Huy-Trưởng Trung-Đoàn 5 và Trung-Tá Hồ, Chỉ-Huy-Trưởng Trung-Đoàn 6, kiểm
điểm quân số. Kết quả là một nửa quân số – sáu ngàn binh sĩ – vắng mặt!
Riêng HQ 404, sau khi đến Cù Lao Ré,
Hạm-Trưởng cho neo, chờ lệnh. Lúc đó, một số quân nhân dùng vũ khí uy hiếp
Hạm-Trưởng, buộc Hạm-Trưởng phải đưa họ về Đà-Nẵng, vì họ không muốn xuống Cù
Lao Ré.Trước yêu sách của nhóm quân nhân này, thẩm quyền cao cấp tại Đà-Nẵng
chỉ thị HQ 404 khởi hành về Đà-Nẵng.
HQ 404 đến cửa Đà-Nẵng lúc trời tối và
sương mù dày đặc mà các phao đèn hai bên lại bị bất khiển dụng. Hạm-Trưởng phải
cho nhân viên dùng đèn pha của chiến hạm, lần dò tìm lối vào. Cuối cùng HQ 404
“đổ” quân và gia đình binh sĩ xuống bãi Trịnh Minh Thế.
Phân-Bộ-Nam Hải-Quân không còn nữa.
Chiều 27 tháng 3, HQ 802 và chiếc NSF nhận
lệnh về Đà-Nẵng, trực thuộc Bộ-Chỉ-Huy hành quân tiền phương Hải-Quân.
Ngày 28 tháng 3, tại Đà-Nẵng, Chuẩn Tướng
Trần Văn Nhựt họp với các vị Tư-Lệnh Sư-Đoàn, dưới sự chủ tọa của Tướng Ngô
Quang Trưởng. Tướng Trưởng chỉ thị Tướng Nhựt đem quân về Bình-Tuy, chỉnh đốn
hàng ngũ, chờ lệnh.
Tối 28 tháng 3, HQ 505 được lệnh đón một số
quân, dân của Quân-Đoàn I từ Đà-Nẵng về Cam-Ranh.
Ngày 29 tháng 3, trên đường ra Đà-Nẵng, HQ
501 được lệnh đổi cấp, đến đảo Lý-Sơn đưa quân của Sư-Đoàn II Bộ-Binh cùng
tướng Trần Văn Nhựt về Bình-Tuy.
