Trong thời gian gần đây, việc trục xuất dân tỵ nạn Việt lại được khui ra trong một nỗ lực xuyên tạc để đánh TT Trump của TTDC và truyền thông tỵ nạn, cũng như của vài người muốn hù dọa, khai thác sự lo sợ của dân tỵ nạn vì mục đích kinh doanh, gây hoang mang lớn trong cộng đồng. Diễn Đàn này xin làm sáng tỏ vấn đề.
Luật lệ Mỹ rất rõ ràng:
1) Tất cả di dân trước khi được nhập quốc tịch Mỹ, đều phải qua một thời gian 'thử thách' -probation- là thời kỳ gọi nôm na là 'thời thẻ xanh'. Trong thời gian đó, không được phạm tội gì hết. Nếu phạm tội thì sẽ không được vào quốc tịch mà sẽ bị trục xuất về xứ gốc. Dân tỵ nạn Việt được vào Mỹ qua một đạo luật đặc biệt được TT Ford ký năm 1975, và sau đó, qua những luật về nhân đạo, đoàn tụ gia đình dưới thời TT Carter năm 1978, nhưng vẫn phải qua thủ tục này. Tội nặng hay nhẹ, đáng trục xuất hay không, do Tòa Di Trú quyết định theo luật hiện hành, không phải do TT Trump quyết định. TT Trump không có quyền trục xuất hay không trục xuất ai hết. Hầu hết các quan tòa Di Trú tại Cali đều do các tổng thống Clinton, Bush và Obama bổ nhiệm, không liên quan gì tới TT Trump.
2) Sau khi đã nhập quốc tịch thì không còn bị trục xuất được nữa, cho dù vi phạm bất cứ tội nặng nào, ngoại trừ trường hợp khai gian khi làm đơn xin thẻ xanh hay xin vào quốc tịch. Khai gian như không khai là khi ở VN đã bị án hình sự, đã là đảng viên đảng CS, khai gian tình trạng cá nhân (ví dụ qua Mỹ với vợ bé mà khai là vợ lớn chính thức, đi làm lãnh tiền mặt bạc ngàn nhưng khai thất nghiệp ăn tiền trợ cấp tháng này qua năm nọ,…). Nếu bị bắt vì khai gian thì có thể bị lấy lại quốc tịch Mỹ rồi trục xuất. Đây cũng là quyết định của Tòa Di Trú theo luật hiện hành. Những trường hợp này khá hiếm.
Dân tỵ nạn VN cũng không khác gì di dân từ các nước khác, cũng có nhiều người phạm tội. Những người này trên nguyên tắc phải bị trục xuất về VN. Tuy nhiên, vì quan hệ đặc biệt giữa Mỹ và CSVN, câu chuyện khá rắc rối.
TT Clinton là tổng thống đầu tiên (không phải TT Trump) muốn trục xuất những người phạm pháp về VN, nên đã điều đình với CSVN. Nhưng CSVN chỉ chịu nhận lại những người qua Mỹ từ sau ngày 12 tháng 7 năm 1995 là ngày Mỹ công nhận CSVN. Những người qua Mỹ trước đó, phạm tội, CSVN không nhận lại dựa trên cái cớ là khi đó Mỹ chưa công nhận CSVN nên thoả ước nhận lại ‘Việt kiều’ không thể có giá trị.
Từ thời đó cho đến nay, đã có một hai trăm ‘Việt kiều’, tức là công dân VC qua đây du lịch hay du học sau 12/7/1995 phạm tội, bị bắt và mau mắn trục xuất về lại VN. Trong khi đó, cũng có hơn 8.000 người VN qua trước 12/7/1995, tỵ nạn phạm tội trong thời kỳ chưa vào quốc tịch Mỹ bị bắt. Tình trạng họ thuộc loại ‘lửng lơ’, cư trú bất hợp pháp, không được vào quốc tịch Mỹ, nhưng cũng không thể trục xuất về VN được vì CSVN không nhận. Nên nhớ cho rõ, tuyệt đại da số những người này đã phạm tội và bị bắt trong nhiều đời tổng thống, từ Clinton qua Bush đến Obama, trước khi ông Trump làm tổng thống.
Cả 3 tổng thống Clinton, Bush, Obama (chứ không phải chỉ có TT Trump) đều muốn trục xuất dân tỵ nạn phạm pháp, cố gắng điều đình và ‘thuyết phục’ CSVN nhận lại những người này nhưng chưa có kết quả. Nói những người này bị TT Trump bắt nhốt và sẽ bị Trump trục xuất là xuyên tạc thô bạo nhất.
Tháng Giêng 2008, Mỹ và CSVN ký thêm một thoả ước về việc trục xuất hay dẫn độ những công dân CSVN đi du lịch hay du học sau 12/7/1995, không liên quan gì đến dân tỵ nạn qua Mỹ trước năm 1995. Báo thiên tả The Atlantic viết thoả ước 2008 này “bảo vệ những công dân VN qua Mỹ trước tháng 7/1995” là sai. Fake news của TTDC!
Một tờ báo tỵ nạn Việt ngữ loan tin về chuyện này, trích dẫn dân biểu DC Alan Lowenthal của Cali “Sáng nay, tôi cùng với 25 đồng viện khác tại Hạ Viện gởi thư cho Tổng Thống Donald Trump, Ngoại Trưởng Mike Pompeo, và Bộ Trưởng Nội An Kirstjen Nielsen, yêu cầu họ tôn trong thỏa thuận Mỹ ký với Việt Nam năm 2008, theo đó, những người Việt Nam tị nạn đến Mỹ trước ngày 12 Tháng Bảy, 1995, không bị trục xuất”. Fake news 100%!
Dưới đây là nguyên văn thông cáo chính thức của tòa đại sứ VC ghi rõ thoả ước 2008 này chỉ bảo đảm “công dân VN” (Vietnamese citizens) tức là dân VC, qua sau 12/7/1995 nếu phạm pháp phải được trả về VN theo đúng luật Mỹ, trong trật tự và nhân đạo. Không có điều khoản nào “theo đó, những người Việt Nam tị nạn đến Mỹ trước ngày 12 Tháng Bảy, 1995, không bị trục xuất”.
Thỏa ước này ghi rõ “Vietnamese citizens are not subject to return to Vietnam under this Agreement if they arrived in the United States before July 12, 1995”. Cái đoạn chót “under this Agreement” đã bị nhiều người cắt xén, cố tình hiểu sai là “Vietnamese citizens are not subject to return to Vietnam”, tức là công dân VN không thể bị trả về VN, trong khi câu này chỉ có nghiã là những người qua trước 12/7/1995 không thể bị trả về trong khuôn khổ hay điều kiện của thỏa ước này (not subject to return under this Agreement). Nói cách khác, thỏa ước 2008 không thi hành cho dân Việt qua trước 12/7/1995 đúng như thông cáo của tòa đại sứ VC viết.
Phiá Mỹ có ý định bao gồm luôn những người tỵ nạn trước 1995, nhưng phiá VC cương quyết không chấp nhận.
Nguyên văn thỏa ước 2008:
Nguyên văn thỏa ước 2008:
Câu hỏi cho những dân biểu DC và TTDC Mỹ cũng như Việt: trường hợp dân tỵ nạn trước 12/7/1995 phạm tội, cả bốn tổng thống Mỹ, Clinton, Bush, Obama và Trump đều bắt nhốt, không cho vào quốc tịch Mỹ, và điều đình để trục xuất họ về VN, sao bây giờ mới phản đối? Sao không phản đối dưới thời các tổng thống trước? Điều khoản nào trong thỏa ước 2008 cấm trục xuất dân tỵ nạn trước 1995, xin vui lòng trích dẫn nguyên văn để tôi có dịp sửa sai và xin lỗi độc giả được không?
Để tóm tắt vấn đề, đây là những điểm chính:
- Hơn 8.000 dân tỵ nạn qua Mỹ trước 12/7/1995 phạm tội, đã bị bắt từ thời Clinton đến Bush, Obama và Trump, không được vào quốc tịch Mỹ, nhưng cũng không thể bị trục xuất về VN được vì CSVN không nhận. Cho đến nay, chưa ai biết tình trạng ‘lửng lơ’ của những người này sẽ được giải quyết như thế nào.
- Từ thời TT Clinton qua đến Bush, Obama và Trump, Mỹ vẫn áp lực và điều đình với CSVN mà CSVN vẫn chưa chịu nhận những người qua Mỹ trước 12/7/1995. CSVN vẫn chưa nhận, nghĩa là những người này sẽ không bị trục xuất được, bất kể TT Trump muốn hay không muốn. Thân nhân của những người này không nên bị dụ dỗ, thuê luật sư dỏm để bảo vệ, tốn tiền vô ích. Càng không nên tin fake news của TTDC Mỹ cũng như Việt, tìm cách xuyên tạc để đánh TT Trump.
Cựu đại sứ Ted Osius cho biết ông chống việc “TT Trump đòi trục xuất dân tỵ nạn Việt”, nên từ chức. Ông Osius không lương thiện. Việc trục xuất này đã được ba vị tổng thống trước TT Trump muốn thi hành chứ không phải là ý riêng mới của TT Trump. Ông Osius là người có cảm tình với CSVN (luôn luôn đeo cờ đỏ trên vạt áo và không chấp nhận nói chuyện khi có cờ vàng), và ủng hộ quan điểm của CSVN là không nhận đám dân tỵ nạn trước 1995 về nước lại. Ông Osius cũng thiếu lương thiện khi không tiết lộ là theo thủ tục hành chánh Mỹ, đại sứ là ‘đại diện cá nhân của tổng thống’, nên mỗi khi có tổng thống mới, tất cả đại sứ Mỹ trên cả thế giới đều bị bắt buộc theo luật phải từ chức hết, chứ không phải chỉ có ông Osius từ chức vì bất đồng ý với TT Trump.
Mới đây, ông Osius lại tuyên bố ông “rất mừng vì TT Trump đã ngưng việc trục xuất dân tỵ nạn phạm pháp vì bị chống đối mạnh” (hiểu ngầm là có công của ông Osius chống đấy). Fake news 100%! Chưa có một người tỵ nạn phạm pháp nào bị trục xuất về VN, cho nên không thể nói việc trục xuất dân tỵ nạn đã ngưng.
Ông Osius khinh thường dân tỵ nạn nên nói láo mà nghĩ không ai biết.
Anh Nguyễn Thanh Việt cho dù được giải Pulitzer về văn chương, nhưng lại hoàn toàn mù tịt hay phe đảng (vì đi học trường Mỹ từ nhỏ), khi anh viết bài đăng trên báo ‘phe ta’ New York Times, la hoảng những người như anh có thể sẽ bị trục xuất về VN. Chuyện bá láp ngớ ngẩn! Anh ta vào quốc tịch Mỹ năm 4-5 tuổi gì đó, không phạm tội trước hay trong khi có thẻ xanh, đã là dân Mỹ hơn 30 năm, không có cách gì tòa nào có thể trục xuất anh về VN được. Anh nói lên chuyện này chỉ tự mình làm mất uy tín và tên tuổi của mình.