Tàu chiến Nhật Bản tập trận với Philippines tại Biển Đông, ngày 12/05/2015.Ảnh : AFP / PHILIPPINE NAVY
Trung Quốc đã vạch ra « một lằn ranh đỏ » đối với Nhật Bản trên vấn đề Biển Đông. Đó là không nên cùng với Mỹ tham gia những cuộc tuần tra bảo vệ quyền tự do hàng hải trên Biển Đông. Thậm chí Bắc Kinh còn đe dọa dùng hành động quân sự để ngăn chặn. Lời cảnh cáo này được đưa ra hồi tháng 06/2016, nhưng mãi đến hôm qua, 20/08/2016, mới được một số nguồn tin ngoại giao tiết lộ.
Theo hãng tin Nhật Kyodo, chính đại sứ Trung Quốc tại Tokyo Trình Vĩnh Hoa (Cheng Yonghua) đã nói với một quan chức cao cấp Nhật Bản rằng Tokyo sẽ vượt qua « một lằn ranh đỏ » nêu tham gia vào một « hành động quân sự chung với lực lượng Mỹ mà mục đích là loại Trung Quốc ra khỏi Biển Đông ».
Nhân vật này còn đe dọa là Trung Quốc « sẽ không nhượng bộ trên về vấn đề chủ quyền và không sợ hành động khiêu khích quân sự ».
Trả lời đại sứ Trung Quốc, quan chức cao cấp Nhật Bản xác định rằng Nhật Bản không có kế hoạch tham gia các hoạt động của Mỹ, nhưng đồng thời đã cực lực chỉ trích việc Bắc Kinh xây dựng các tiền đồn có thể dùng vào mục tiêu quân sự trong vùng biển tranh chấp.
Cuộc đấu khẩu Nhật-Trung kể trên diễn ra trong bối cảnh căng thẳng tăng cao giữa hai bên do tranh chấp lãnh thổ quần đảo Senkaku/Điếu Ngư mà Nhật Bản kiểm soát ở Biển Hoa Đông, nhưng bị Trung Quốc đòi chủ quyền.
Ngày 09/06, một chiếc tàu Hải Quân Trung Quốc đi vào vùng biển ngay sát lãnh hải Nhật Bản xung quanh quần đảo này, khiến cho Tokyo phải lên tiếng cực lực phản đối động thái chưa từng có đó.Sau đó, Thứ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Akitaka Saiki đã triệu tập đại sứ Trung Quốc lên bộ Ngoại Giao và cảnh cáo rằng Tokyo sẽ có « hành động cần thiết » nếu tàu Hải Quân Trung Quốc thâm nhập lãnh hải Nhật Bản.
Theo Kyodo, với tuyên bố đó, Tokyo như cũng đã vạch ra một « lằn ranh đỏ » đối với Bắc Kinh trên vấn đề Biển Hoa Đông, và việc tàu Hải Quân Trung Quốc thâm nhập vào lãnh hải của Nhật Bản quanh Senkaku có thể kéo theo phản ứng can thiệp của Hải Quân Nhật Bản.
Nhật Bản phản đối tàu Trung Quốc đi vào vùng biển Senkaku
Vào hôm nay, 21/08/2016, Tokyo lại lên tiếng phản đối Bắc Kinh về việc tàu Hải Cảnh Trung Quốc tiến vào vùng mà Nhật Bản xem là lãnh hải của mình quanh quần đảo Senkaku/Điếu Ngư trên Biển Hoa Đông. Từ ngày 05/08 đến nay, Nhật Bản đã gởi ít nhất 32 công hàm phản đối đến phía Trung Quốc liên quan đến khoảng 30 vụ tàu Trung Quốc thâm nhập lãnh hải của Nhật.
Theo lực lượng Tuần Duyên Nhật Bản, 4 chiếc tàu Hải Cảnh của Trung Quốc đã tiến vào vùng biển xung quanh quần đảo Senkaku/Điếu Ngư khoảng 10 giờ, giờ địa phương, trước khi rút đi một tiếng đồng hồ sau đó.
Tổng vị trưởng vụ Châu Á và Châu Đại Dương của bộ Ngoại Giao Nhật Bản, Kenji Kanasugi, ngay lập tức đã gởi đến đại sứ quán Trung Quốc ở Tokyo một công hàm phản đối một hành động « vi phạm chủ quyền của Nhật Bản ».
Trong một bản thông cáo, bộ Ngoại Giao Nhật Bản nói rõ : « Bất chấp những lời phản đối mạnh mẽ và liên tục Nhật Bản, phía Trung Quốc vẫn liên tiếp có những hành động đơn phương làm gia tăng căng thẳng trên hiện trường, và đó là điều hoàn toàn không thể chấp nhận được ».