Yanjun Xu-nhân viên tình báo cấp cao thuộc Bộ An ninh Quốc gia Trung Quốc (MSS) bị dẫn độ từ Bỉ đến Mỹ hôm 9/10 với cáo buộc hoạt động gián điệp.
Nhà chức trách Mỹ vừa bắt giữ một nhân viên tình báo cấp cao của Trung Quốc với cáo buộc cố tình đánh cắp các bí mật thương mại từ công ty GE Aviation và các công ty hàng không vũ trụ khác của Mỹ.
Trợ lý Bộ trưởng Tư pháp Mỹ phụ trách An ninh quốc gia, ông John C.Demers, hôm 10/10 cho biết, Yanjun Xu - nhân viên tình báo cấp cao thuộc Bộ An ninh Quốc gia Trung Quốc (MSS), còn được biết đến với các tên gọi khác như Qu Hui và Zhang Hui – bị dẫn độ từ Bỉ đến Mỹ hôm 9/10 với sự hợp tác của chính quyền Bỉ. Nhân vật này bị cáo buộc tìm cách đánh cắp bí mật thương mại và các thông tin nhạy cảm từ một công ty của Mỹ đi đầu trong lĩnh vực hàng không vũ trụ. Ông Yanjun Xu đã phải ra hầu tòa tại thành phố Cincinnati (Mỹ) ngày 10/10.
Bộ Tư pháp Mỹ cho biết, đối tượng có thể chịu án tù 25 năm và bị phạt tiền nếu bị kết tội. “Ít nhất là vào tháng 12/2013 và cho đến khi bị bắt giữ, Yanjun Xu đã nhắm vào một số công ty bên trong và bên ngoài nước Mỹ, được coi là đứng đầu trong lĩnh vực hàng không. Người này đã xác định và tiếp cận các chuyên gia đang làm việc cho những công ty trên và mời họ sang Trung Quốc, thông thường với mục đích ban đầu là thực hiện các bài giảng tại trường đại học”, tuyên bố của Bộ này nêu rõ.
Thông tin trên được công bố chỉ vài giờ sau khi Giám đốc FBI Christopher Wray tuyên bố Trung Quốc là mối đe dọa an ninh đối với Mỹ lớn hơn cả Nga. Tuần trước, Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence cho biết, Trung Quốc đang tìm cách gây tổn hại các lợi ích của Mỹ về mặt địa chính trị, kinh tế và quân sự.
Chịu trách nhiệm thu thập các thông tin tình báo và tiến hành điều tra những vấn đề liên quan đến sự tiếp xúc giữa các cơ quan, tổ chức của Trung Quốc và các cơ quan nước ngoài, MSS có chức năng và nhiệm vụ tương đương với Cơ quan An ninh quốc gia Mỹ (NSA) và Cơ quan Tình báo Trung ương (CIA). Ông Xu Yanjun là phó giám đốc phụ trách chi nhánh của cơ quan này tại tỉnh Giang Tô.
Mối lo ngại về hành vi gián điệp của Trung Quốc cũng được đề cập trong tuyên bố của Bộ Tài chính Mỹ phát hành hôm 10/10, theo đó chính phủ liên bang sẽ thắt chặt các quy định đối với đầu tư nước ngoài trong các ngành công nghiệp công nghệ cao, bao gồm cả ngành hàng không vào tháng 11/2018.
Động thái này phù hợp với Đạo luật Hiện đại hóa Đánh giá Rủi ro đầu tư (FIRRMA), được thông qua hồi tháng 8/2018, nhằm phản ứng trước cảnh báo của giới tình báo Mỹ về việc công nghệ hiện đại của Mỹ đang bị chuyển giao cho các công ty Trung Quốc thông qua việc mua lại, hoặc các biện pháp khác, mà có thể làm giảm ưu thế quân sự của Mỹ trước Trung Quốc.
Các quy định tạm thời, được xem như bước đệm cho đến khi FIRRMA được thực thi đầy đủ vào năm 2020, trao cho Ủy ban đầu tư nước ngoài tại Mỹ (CFIUS) thẩm quyền xem xét bất cứ các giao dịch nào giúp cho một thực thể nước ngoài truy cập thông tin mật của các công ty đang phát triển công nghệ quan trọng.
Ông John Demers, người đứng đầu Vụ An ninh quốc gia của Bộ Tư pháp, tuyên bố: “Dẫn độ Yanjun Xu về Mỹ là một hành động được thực hiện kịp thời, phù hợp với các quy định của FIRRMA, mà qua đó giúp thắt chặt việc giám sát các giao dịch giữa công ty Mỹ và các công ty nước ngoài, đặc biệt là Trung Quốc, góp phần đánh giá xem những giao dịch đó ảnh hưởng như thế nào đến công nghệ nhạy cảm của Mỹ hoặc an ninh quốc gia Mỹ”.
Bộ Tư pháp Mỹ cho biết, việc dẫn độ nghi phạm Yanjun Xu về Mỹ là nỗ lực chung của bộ phận thuộc Cục điều tra liên bang tại Cincinnati, Văn phòng pháp lý của FBI tại Bỉ và các nhân viên thực thi pháp luật Bỉ, bên cạnh đó là sự hợp tác của công ty GE Aviation.
Cáo trạng đối với Xu Yanjun
Theo bản cáo trạng, Xu đã tìm cách nắm bắt công nghệ được sử dụng trong việc phát triển cánh quạt và động cơ máy bay. Đối tượng đã sử dụng bí danh Qu Hui, Phó tổng thư ký Hiệp hội Khoa học và Công nghệ Giang Tô, để sắp xếp các cuộc trao đổi vào tháng 1/2018, nhằm có được công nghệ sản xuất và thiết kế vật liệu, công nghệ phân tích thiết kế cấu trúc động cơ…trong lĩnh vực hàng không.
Cáo trạng cho biết thêm, Xu thường xuyên trao đổi thông tin với các cá nhân tại Trường Đại học Hàng không và Vũ trụ Nam Kinh, một trong những trường về kỹ thuật hàng đầu ở Trung Quốc, có ảnh hưởng đáng kể đối với ngành hàng không vũ trụ của Trung Quốc. Các quan chức Mỹ cho biết, GE Aviation đã hợp tác sớm với FBI về cuộc điều tra, được tiến hành hơn 1 năm qua.
“Không ai ganh tị đối với một quốc gia tạo ra những ý tưởng sáng tạo nhất và từ đó phát triển công nghệ tốt nhất. Nhưng chúng ta không thể bỏ qua cho một đất nước đã đánh cắp hỏa lực và thành quả trí tuệ của chúng ta. Chúng ta sẽ không tha thứ cho một quốc gia gặt hái thành quả mà họ không gieo trồng”, ông John Demers nói.
Theo một số nguồn thạo tin, trường hợp của Xu có liên quan đến vụ bắt giữ Ji Chaoqun, 27 tuổi, công dân Trung Quốc đang sinh sống tại Chicago, vào tháng 9. Ji Chaoqun bị cáo buộc chuyển thông tin cá nhân của 8 người Mỹ cho các quan chức tình báo Trung Quốc, có thể phục vụ cho mục đích tuyển dụng. Ji Chaoqun nhắm mục tiêu vào các cá nhân trong lĩnh vực khoa học và công nghệ. 7 người trong số này đã từng làm việc cho các công ty quốc phòng Mỹ hoặc mới nghỉ hưu. Theo bản cáo trạng, Ji bắt đầu liên lạc với các quan chức tình báo Trung Quốc vào cuối năm 2013. Đối tượng này đã đi lại tới Trung Quốc ba lần từ năm 2013 đến 2015
US arrests alleged Chinese national for targeting major aviation companies
Federal authorities have charged a Chinese national for his alleged efforts to steal sensitive technology from major U.S. aerospace firms by recruiting employees at those firms.
The Chinese Ministry of State Security operative, Yanjun Xu, has been arrested and charged with conspiring and attempting to commit economic espionage and theft of trade secrets, the Justice Department announced Wednesday.
"This case is not an isolated incident," the head of the Justice Department's National Security Division, John Demers, said in a statement. "It is part of an overall economic policy of developing China at American expense. We cannot tolerate a nation's stealing our firepower and the fruits of our brainpower."
As far back as 2013, Xu targeted key aviation and aerospace companies around the world, including GE Aviation inside the United States, on behalf of China's Ministry of State Security, according to the Justice Department. He identified experts who worked for these companies and recruited them to travel to China, often initially under the guise of asking them to deliver a university presentation, the Justice Department said.
In May of last year, a GE Aviation employee went to China and met with Xu, according to the Justice Department. They remained in contact, and in February 2018, Xu persuaded the GE Aviation employee to send him a company presentation relating to aviation that included proprietary information, U.S. authorities said. At one point, Xu tried to get the employee to meet him in Europe and to "dump" GE Aviation information onto a device for him, the authorities added.
The FBI has collected Xu's communications with Chinese government officials, reflecting their espionage efforts, an FBI official said.
Xu was arrested in Belgium on April 1, and within a few days he was secretly indicted by a federal grand jury in the Southern District of Ohio. He appealed his arrest in Belgium, but his appeals ultimately failed and he was extradited to the U.S. on Tuesday, authorities said.
The head of the FBI's counterintelligence division, Bill Priestap, called the extradition of a Chinese intelligence officer "unprecedented."
Testifying before a Senate panel on Wednesday morning, FBI Director Chris Wray said: "China in many ways represents the broadest, most complicated, most long-term counter-intelligence threat we face."
Wray said that while nations like Russia are fighting today's fight, "China is fighting tomorrow's fight."