THƯ GỬI BẠN TA của Bùi Bảo Trúc
Các bài viết hàng tuần của Nhà Báo Bùi Bảo Trúc trong mục Thư Gửi Bạn Ta
Ngày 21 tháng 4 năm 2014
Bạn ta,
Gửi bạn mấy bài thơ viết trong những năm ở ngoài Việt Nam...
XA NHÀ ĐỌC THƠ HẠ TRI CHƯƠNG
Tưởng tượng mai về khu Ngã Sáu
Chiều ra đầu ngõ đứng trông xe
Có người quen hỏi : "Lâu không gặp?"
Đáp khẽ: "Đi xa mới trở về."
Cũng hệt như Hồi Hương Ngẫu Thư (*)
Tóc xanh giờ đã bạc như tơ
Tiếng quê nghe vẫn đầy âm cũ
Mà cũng lạ tai câu trẻ thơ
Ô hay, tiền bối Hạ Tri Chương
Tiền bối xa quê thuở Thịnh Đường
Sao thơ hệt chuyện bây giờ nhỉ
Thuở ấy mà sao cũng não lòng
Tôi cũng như ông, đời biệt xứ
Trẻ ra đi, già vẫn tha hương
Mấy chục năm buồn trên xứ lạ
Tôi đọc thơ ông nát cả hồn.
(*)Hồi Hương Ngẫu Thư của Hạ Tri Chương:
Thiếu tiểu ly gia lão đại hồi
Hương âm vô cải mấn mao thôi
Nhi đồng tương kiến bất thương thức
Tiếu vấn khách tòng hà xứ lai?
Tuổi trẻ đi xa, già mới trở về
Tiếng quê hương không có gì thay đổi chỉ có tóc là bạc
Bọn trẻ trông thấy ta không biết ta là ai
Nên cười và hỏi ta từ đâu đến
TRỞ VỀ CĂN NHÀ CŨ Ở SÀI GÒN
gửi các con
Hỡi căn nhà của ta thời tuổi trẻ
Của những chiều mưa buồn gõ xuống mái tôn
Những buổi sáng nắng lùa qua khe cửa
Vẫn theo ta những đêm tuyết mịt mùng
Hãy ngỏ cửa, đêm nay ta trở lại
Cánh cửa ơi có còn nhớ nhau không?
Chiếc chìa khóa năm xưa ta làm gẫy
Mấy chục năm trời trên cổ vẫn tòn ten
Này buổi tối, cứ nằm yên ở đó
Đèn ơi đèn, đừng trở dậy đêm nay
Ta nhớ kỹ ở đây là chiếc ghế
Tủ sách ngày xưa đứng ở chỗ này
Chiếc bàn viết chắc còn nguyên trong góc
Những đêm buồn ngồi dậy viết lăng nhăng
Giấy mực ơi, biết có còn trong hộc
Hãy ra đây, nói tiếp chuyện văn chương
Ở dưới bếp vẫn những đồ thân thiết
Bể nước mưa ngày đó phải nằm đây
Chiếc ống máng vẫn lạnh tanh mùi thiếc
Từ bếp này xưa khói ấm xa bay
Vòng trở lại là chiếc cầu thang gỗ
Ta vẫn thường rón rén tối về khuya
Ở trên gác, nơi các con ta ngủ
Mấy chục năm rồi, mùi chúng vẫn đâu đây
Phòng bên cạnh ta đã nằm đêm cuối
Ngó trần nhà mà nước mắt rưng rưng
Ngoài cửa sổ lao xao dàn bông giấy
Cỏ cây ơi, phút chốc đã như sương
Đêm còn tối trên tàng cây trứng cá
Ta phải đi, buổi sáng sắp lên
Căn nhà cũ sẽ bỗng đầy người lạ
Đường xá xác xơ, thành phố cũng thay tên.
GỬI CĂN NHÀ CŨ
Hãy tưởng tượng khi bước vào cuối ngõ
Căn nhà xưa rêu phong kín tường vôi
Khung cửa sắt sơn đã bong lỗ chỗ
Chìa khóa mòn trong ổ bỗng reo vui
Hãy tưởng tượng trong hộp thư ngoài cửa
Mấy bức thư đọng lại những năm qua
Một tấm thiệp báo tin người yêu nhỏ
Đã tìm ra hạnh phúc dưới trời xa
Hãy tưởng tượng trong khu vườn thuở trước
Cây ngọc lan ngày đó đã ra hoa
Mấy bụi trúc và một hàng thược dược
Mùi đất thơm cơn mưa nhỏ đầu mùa
Hãy tưởng tượng khi bước chân lên gác
Bàn ghế còn nguyên, sách vở còn bầy
Bỗng nghe thoáng tiếng mưa khuya dìu dặt
Những giọt buồn rơi mãi xuống đêm nay
Hãy tưởng tượng đêm sẽ nằm nghe gió
Trên chiếc giường thân thiết mấy năm xưa
Mấy con muỗi nhận ra người bạn cũ
Chú thạch sùng trong vách cũng bò ra
Hãy tưởng tượng trở về nơi hẹn cũ
Thăm hàng sao và bể nước đầy mây
Trên ghế đá vọng âm lời tình tự
Nét chữ mờ quấn quýt vẫn còn đây
Hãy tưởng tượng buổi chiều ra ngồi quán
Bạn cũ tới đầy, đủ mặt cố tri
Dăm ba đứa biệt tăm trong thời loạn
Đã trở về cùng khật khưỡng vài ly
Hãy tưởng tượng lại đi trên đường cũ
Những lề đường đá lát lá me non
Thời trốn học lang thang trên vỉa phố
Sách trong tay, mộng ước chất đầy hồn
Hãy tưởng tượng ghé vào thăm tên bạn
Bắc ghế ra ngồi đọc lại Đường thi
Trên căn gác năm xưa trăng vẫn sáng
Nhớ Hạc Vàng từ thuở mới bay đi
Và tưởng tượng vừa tan cơn mộng dữ
Bạn bè xưa, người tình cũ về đây
Căn gác nhỏ của một thời sách vở
Vẫn còn nguyên, cơn ác mộng xa bay.
GỬI NGƯỜI SẮP RỜI SÀI GÒN
Em Sài Gòn, bao giờ em đi
nhớ mang theo chút trời và chút đất
tẩm trong mái tóc
nhớ mang theo chút gió, chút mưa
chút nắng mùa hạ
gói trong vạt áo
nhớ mang theo tiếng guốc trên đường về học
những chiều tan trường
những bàn tay thơm
và những trang sách
cất trong ngăn kéo bàn học từ mấy chục năm nay
Em Sài Gòn, bao giờ em đi
nhớ mang cho anh miếng môi
miếng mắt
miếng tóc
miếng đồng tiền
miếng cằm chẻ, miếng nốt ruồi duyên
miếng chanh chua, miếng hay hờn, miếng làm cao, miếng điệu
miếng ngúng và miếng nguẩy, miếng mắc cở, miếng bầy đặt
miếng nguýt, miếng lườm, miếng làm lành, miếng nói mát...
Em Sài Gòn bao giờ em qua đây
làm ơn mang theo chút bụi đường tội nghiệp
chút thổ mộ khốn khổ
chút xích lô nhọc nhằn
chút xe lam chật chội khói mù
và chút xe buýt ngột thở buổi chiều
chút xe lô mệt mỏi qua cầu
Em yêu dấu bao giờ em đi
mang cho anh miếng nước mía Viễn Đông
mang cho anh miếng đậu đỏ bánh lọc
mang cho anh miếng bò khô, miếng bò bía, miếng bia 33
miếng chanh muối, miếng bánh cuốn Phan đình Phùng
miếng bia ôm, miếng quán cóc, miếng phở đêm, miếng mì thất nghiệp...
Em Sài Gòn bao giờ em lên đường
nhớ mang cho anh
thật nhiều Việt Nam
thật nhiều Sài Gòn, thật nhiều Chợ Lớn, thật nhiều Phú Nhuận, Đa Kao
nhớ mang cho anh thật nhiều Thủ Đức và Gia Định
thật nhiều ngã năm, ngã bẩy
thật nhiều ngoại ô, thật nhiều ngõ tối
thật nhiều ổ gà, thật nhiều mái tôn, thật nhiều ngõ lội
thật nhiều bùn lầy đêm mưa
và thật nhiều số nhà năm bẩy lần chồng chất lên chúng ta
Em Sài Gòn, bao giờ em đi
nhớ thăm hộ anh những hàng cây trong sở thú
đọc hộ anh những hàng chữ viết trên tường
thăm hộ anh những chiều mưa
những đêm cúp điện
những đầu ngày nóng hổi mệt nhoài trước mặt
những rạp ciné thường trực
những quán nước, những hàng hiên đã giữ chúng ta trong cơn mưa hạnh phúc
nhớ mang câu vọng cổ trưa buồn não nuột xuyên qua vách ván
nhớ mang truyện tình kết rất đẹp đêm cải lương thứ bẩy
và nhớ mang cho anh một chút dịu dàng mà ở đây anh rất thiếu
Em Sài Gòn, bao giờ em đi....
Ngày 22 tháng 4 năm 2014
Bạn ta,
Đáng lẽ tôi không mất thì giờ để đề cập tới người này, và những điều ông ta viết xuống không đáng để nhắc lại ở đây và cũng không đáng được một đôi câu trả lời.
Ông ta đọc bài viết của tôi (12 tháng 3 năm 2014) về mấy phụ nữ Việt bị những tên ma cô ma cạo người Hoa đưa sang Ghana ép làm điếm rồi "nổi sùng như hỏa diệm sơn vừa mới bộc phát". Ông nói là đã muốn "lặng" nhưng "gió chẳng muốn ngừng" vì ông nhận được bạn bè của ông gửi bài viết của tôi cho ông tới hai lần khiến ông ta "nổi giận, hơi nóng tỏa ra xì xèo trên đầu". Ông cho là tôi, khi viết về những việc làm của những người Hoa đó, đã "dùng từ ngữ xấu xa không tốt xỉ vả cả dân tộc Trung quốc". Ông cho biết ông "ngứa tai vì chữ dùng khinh miệt gọi người Trung quốc" trong bài viết của tôi và vì tôi đã "xúc phạm" khi dùng những chữ mô tả những người Hoa ma cô ma cạo đó. Ông ta còn viết thêm là nếu "chủ tịch Đảng Cộng Sản Trung Quốc Tập Cận Bình là người nóng tính, đọc được tiếng Việt" có thể "xua quân đánh Việt Nam" thì mọi chuyện sẽ ra sao.
Xin nói với bạn ngay là trong vài viết tôi không hề "vơ đũa cả nắm" như ông ta đề quyết. Trong bài, tôi đề cập rõ ràng tới "hai người Hoa", tới "bọn Tầu bất lương sang tận Việt Nam dụ dỗ (người) đem sang Ghana bắt làm điếm", tới "mấy thằng Tầu khốn nạn (ở Ghana)", rồi "mấy thằng Tầu khốn kiếp đó", và "bọn Tầu khốn nạn vẫn được tự do ra vào đất nước Việt Nam". Những cách đề cập đó không hề mang ý nghĩa miệt thị toàn thể dân tộc Trung Hoa mặc dầu trong suốt chiều dài lịch sử Việt Nam, cái quốc gia phương Bắc đó không bao giờ để nước của chúng ta yên. Cách đối xử của họ dành cho các triều đại và người dân Việt Nam không bao giờ là cách đối xử tử tế.
Trong lịch sử hiện đại, Tầu Tưởng (Giới Thạch) cũng như Tầu Mao (Trạch Đông) đều có tham vọng đất đai nhắm vào biển đảo của chúng ta. Tầu quốc (gia) cũng như Tầu Cộng đều không bao giờ tử tế gì với chúng ta hết.
Tôi nghĩ bài viết của tôi, bạn đọc lại sẽ thấy, không có một đoạn nào mảy may "xúc phạm" tới dân tộc Trung Hoa mặc dù là nếu có, thì cũng chẳng sao khi nhớ lại cái thái độ không tốt của nước Trung Hoa dành cho chúng ta suốt chiều dài lịch sử. Ông ta đòi tôi nên viết rõ thêm chữ "này" khi đề cập tới những người Hoa trong vụ Ghana để thành "bọn Tầu bất lương NÀY", "bọn Tầu khốn nạn NÀY" "mấy thằng Tầu khốn kiếp NÀY". Ông ta coi tôi vì giận quá nên đã mất khôn và viết ra những điều mà ông cho là "xúc phạm" tới cả một tỉ người Hoa.
Rõ ràng là ông ta đọc bài viết của tôi mà không hiểu, rồi cố tình xuyên tạc những điều tôi viết xuống. Vậy nên chính ông ta mới là "giận quá mất khôn" như ông đã thú nhận là "nổi giận, hơi nóng tỏa ra xì xèo" ngay trong mấy dòng đầu.
Bạn xem Nguyễn Trãi viết ở đầu bài Bình Ngô Đại Cáo có cần phải viết "mấy thằng giặc Minh NÀY đang xâm lấn Việt Nam" đâu. Cứ viết thẳng thừng: "Cường Minh tứ khích"... bọn cường Minh thừa cơ tứ ngược ... nướng dân đen trên ngọn lửa hung tàn, vùi con đỏ xuống dưới hầm tai vạ..."
Đâu có cần viết phải "bọn quân Minh NÀY" bao giờ.
Người đàn ông đó đọc bài viết của tôi, rồi hoặc vì không hiểu hết, hoặc cố tình bẻ cong để chỉ trích và méc bu Tập Cận Bình dọa Tập Cận Bình sẽ nổi giận đem quân sang đánh Việt Nam.
Tôi không nghĩ bài viết của tôi lọt vào mắt của Tầu phệ Tập Cận Bình và tôi cũng không bao giờ cho rằng thằng híp đó đọc bài của tôi rồi đem quân sang đánh Việt Nam. Tôi không hề hoang tưởng đến mức đó.
Bài ông ta viết được chuyển đi nhiều nơi cùng với câu hỏi của ông: "Nên hay không nên viết". Ý nói (tôi) có nên viết xuống những điều không tử tế về những người Hoa ở Ghana, ở Việt Nam, ở vùng biển của Việt Nam, và về những chuyện không tốt họ đang làm ở đất nước chúng ta không.
Chắc chắn ông ta nghĩ là không.
Tôi thì nghĩ là phải viết nữa, tiếp tục viết mãi về bọn Tầu khốn nạn ấy.
Còn ông ta, cái người viết lá thư ấy, nếu còn ở Việt Nam chắc chắn phải là một trong đám ngợm hóa dại kéo nhau ra nhẩy đầm ở vườn hoa Hà Nội để phá thối khi có những người tụ họp tưởng niệm các nạn nhân của bọn Tầu trong cuộc chiến biên giới. Ông ta cũng có thể là thứ chỉ điểm để công an bắt Điếu Cầy, Phương Uyên, Mẹ Nấm và những người can đảm xuống đường đòi Tầu khựa cút khỏi biển Đông ... hay cái thứ động một chút là lôi thằng mặt chó Tập Cận Bình ra dọa sẽ đem quân sang đánh Việt Nam lần nữa.
Câu hỏi "nên hay không nên viết" thì trả lại cho ông mang về ... luộc lên mà ăn. Làm cứ như những bài viết đụng nhẹ tới mấy thằng Tầu chó má đó là động mồ động mả cha mả bố nhà ông ta.
Khốn khổ cho cái thân vừa nô dịch vừa hèn hạ.
Hệt như suốt mấy chục năm qua, cứ vừa nhắc tới Hoàng Sa là như phạm húy ba đời bọn chó dại lên không bằng.
ANH NGỮ TRONG ĐỜI SỐNG HÀNG NGÀY
VẪN LẠI KHÔNG MÀ CÓ, CÓ MÀ KHÔNG
LÃM THÚYThưa anh, có mấy lần Thúy nghe con gái của Thúy nói chuyện điện thoại với bạn, Thúy nghe nó nói WOULD OF gì gì đó. Hồi học ESL (English as a Second Language) ở college Thúy nhớ là chưa nghe thấy kiểu nói như thế bao giờ. Nói như vậy có đúng không thưa anh?
BÙI BẢO TRÚC
Nói vậy là sai. Nhưng cách nói này, và đôi khi còn được viết xuống nữa, càng ngày chúng ta càng nghe thấy nhiều hơn, thường hơn, nhất là từ các thành phần trẻ. Nghiêm khắc hơn thì người ta sẽ coi đó là lối nói của những thành phần ít học.
QUỲNH ANH
Vậy nếu nói đúng ra thì phải nói thế nào, thưa anh?
BBT
Đúng ra phải nói là WOULD HAVE. Nhưng khi nói nhanh, hay khi viết lại cho ngắn (contracted) thành WOULD’VE thì người ta có khuynh hướng phát âm WOULD’VE thành WOULD OF. Lý do là vì âm cuối (VE và OF) đều phải dùng răng trên với môi dưới. Cũng còn lý do khác nữa là chúng ta nhấn (stress) vào chữ WOULD, không nhấn vào ‘VE nên ‘VE dễ trở thành OF. Rồi sau đó cũng vì lười biếng trong khi phát âm nên WOULD HAVE thành WOULD OF như hai cô đã thấy.
LÃM THÚY
Thưa anh, kiểu phát âm đó cũng còn thấy ở COULD HAVE để thành COULD OF phải không?
BBT
Đúng là như thế. Ngoài WOULD, COULD, còn MIGHT, SHOULD ... OF nữa. Hai cô nhớ là nghe thì cứ nghe, cứ hiểu nhưng nên tránh nói như thế.
QUỲNH ANH
Anh giảng qua về cách dùng WOULD HAVE được không?
BBT
Sau WOULD, SHOULD, COULD, MIGHT chúng ta dùng HAVE (nguyên mẫu KHÔNG có TO tức là INFINITIVE WITHOUT TO) rồi theo sau bằng PAST PARTICIPLE của động từ chính (MAIN VERB). Cách đặt câu này được dùng để nói về một việc đáng lẽ đã xẩy ra, đáng lẽ đã diễn ra, nhưng lại KHÔNG DIỄN RA mặc dù chúng ta không thấy bóng dáng của chữ NOT ở đâu cả. Thí dụ I WOULD HAVE HELPED HIM. Câu này có nghĩa là đáng lý ra tôi đã giúp anh ấy.
LÃM THÚY
Nhưng tôi đã không giúp phải không thưa anh? Thúy thấy câu ấy không phải là câu phủ định nhưng ý nghĩa KHÔNG thì vẫn có. BUT I DID NOT HELP HIM phải không Quỳnh Anh?
QUỲNH ANH
Đúng vậy. Nhưng thưa anh có cần phải nói thêm BUT I DID NOT HELP HIM không?
BBT
Không cần. Nói cũng được mà không cũng chẳng sao. Chuyện tôi không giúp anh ấy đã được hiểu ngầm khi chúng ta nói I WOULD HAVE HELPED HIM. Hai cô cho nghe mỗi cô hai câu với WOULD HAVE coi.
LÃM THÚY
SHE COULD HAVE GONE TO CHICAGO TO STUDY nghĩa là đáng lý ra, cô ấy đã đi học ở Chicago.
WE WOULD HAVE BOUGHT THAT HOUSE ON THE CORNER là lý ra chúng tôi đã mua căn nhà ở góc đường.
QUỲNH ANH
THEY WOULD HAVE DRIVEN TO SAN DIEGO AFTER THE SPRING BREAK là đáng lẽ ra họ đã lái xe về San Diego sau kỳ nghỉ mùa xuân.
HE WOULD HAVE STAYED LONGER IN LONDON là lẽ ra ông ấy đã ở thêm vài ngày ở Luân Đôn. Thế còn COULD, SHOULD và MIGHT được dùng như thế nào?
BBT
WOULD được dùng với những việc mà người ta sẵn lòng làm. Thí dụ I WOULD HAVE GIVEN HIM A RIDE đáng lẽ ra tôi đã cho ông ta đi quá giang. Dùng WOULD vì ông ấy là người tử tế, nên tôi sẵn lòng giúp ông ấy, cho ông ấy đi nhờ xe.
COULD được dùng với ý nghĩa là có thể, có khả năng, có phương tiện. Thí dụ WE COULD HAVE GONE TO FRANCE IN 1975 là chúng tôi đáng lẽ đã có thể đi Pháp năm 1975. Chúng ta dùng COULD vì hồi ấy chúng tôi có khả năng, có phương tiện để đi Pháp, có người bảo lãnh để đi Pháp.
QUỲNH ANH
Thế còn SHOULD thì dùng thế nào?
BBT
Chúng ta dùng SHOULD để nói về một việc nên làm, làm thì tốt hơn. Thí dụ HE SHOULD HAVE STAYED WITH HIS AILING UNCLE là đáng lẽ anh ấy nên ở lại với người chú đang bệnh nặng.
LÃM THÚY
Còn động từ cuối trong bộ tứ là MIGHT thì dùng thế nào thưa anh?
BBT
MIGHT được dùng để chỉ một chuyện, một việc có lẽ, có cơ hội xẩy ra, diễn ra nhưng cũng có thể không. Thí dụ HE MIGHT HAVE MET US AT THE MEETING là anh ấy đáng lẽ ra đã có thể gặp chúng tôi tại cuộc họp nhưng có thể anh ấy quên, hay mải nói chuyện với những người khác nên đã không đến gặp chúng tôi. Bây giờ hai cô giải thích tại sao lại dùng WOULD, COULD, SHOULD và MIGHT HAVE trong những câu sau đây nhé. Thí dụ tuần qua, tôi ở Houston nhưng đã không tới thăm một người đàn ông nọ. Ông ta là người dễ mến nhưng vì bận quá tôi không ghé được thì Quỳnh Anh nói thế nào?
QUỲNH ANH
Quỳnh Anh sẽ dùng WOULD: I WOULD HAVE VISITED HIM. Quỳnh Anh sẵn lòng ghé thăm ông ấy vì ông ấy tốt lắm.
BBT
Tôi đáng lý ra đã thăm Richard vì anh ấy đang đau nặng mà tôi lại đang ở Houston. Tôi có khả năng đến thăm Richard chứ không phải bay năm sáu tiếng mới tới thì Thúy nói thế nào?
LÃM THÚY
I COULD HAVE VISITED HIM vì Thúy đang ở Houston, lái xe khoảng nửa tiếng là thăm Richard được rồi. Thúy dùng COULD HAVE vì đây là một khả năng, một việc có thể làm được với phương tiện và khả năng của Thúy.
BBT
Còn Quỳnh Anh nói thế nào nếu bà ấy là giáo sư cũ của Quỳnh Anh ở Sài Gòn?
QUỲNH ANH
Trong trường hợp đó, chuyện đi thăm là chuyện nên làm, gần như là một bổn phận nên Quỳnh Anh sẽ dùng SHOULD để nói là I SHOULD HAVE DROPPED BY TO SEE HER.
BBT
Đúng lắm. Nếu tôi có mặt ở Houston, nhà ông ấy cũng ở Houston, thăm ông ấy cũng được, mà không thì cũng chẳng sao nhưng mắc bận vài ba chuyện khác, rồi quên đi thăm ông ấy luôn thì Thúy nói như thế nào?
LÃM THÚY
Thúy sẽ nói I MIGHT HAVE SEEN HIM WHEN I WAS IN HOUSTON.
BBT
Cám ơn hai cô. Bây giờ chúng ta qua chuyện nói KHÔNG mà là CÓ. Khi tôi nói HE WOULD NOT HAVE BOUGHT THAT CAR thì ông ấy có mua cái xe đó không, Quỳnh Anh?
QUỲNH ANH
Quỳnh Anh nghĩ là có, là ông ấy đã mua cái xe ấy vì người chủ xe nói khéo quá trong khi cái xe thì quá dở.
BBT
Cám ơn cô. Đúng vậy. Bây giờ Thúy cho nghe một câu với COULD NOT HAVE coi.
LÃM THÚY
Thí dụ họ không có khả năng mua căn nhà đó nhưng người em đã giúp họ mấy chục ngàn tiền down nên họ đã mua được nhà thì Thúy sẽ nói thế này: THEY COULD NOT HAVE BOUGHT THE HOUSE WITHOUT HELP FROM HIS BROTHER là đáng lẽ ra họ đã không mua được căn nhà đó nếu không có sự giúp đỡ của người em.
BBT
Thank you. Còn Quỳnh Anh cho nghe một thí dụ với SHOULD NOT HAVE coi.
QUỲNH ANH
OUR FAMILY SHOULD NOT HAVE STAYED IN SAIGON AFTER APRIL 1975 BUT WE DID là gia đình Quỳnh Anh đáng lẽ đã không nên ở lại Sài gòn sau tháng Tư năm 1975 nhưng lại tiếc căn nhà nên đã ở lại.
BBT
Còn câu cuối với MIGHT NOT HAVE Thúy cho nghe thí dụ của Thúy coi.
LÃM THÚY
I MIGHT NOT HAVE GONE TO SPAIN WITHOUT HER là suýt nữa Thúy đã không đi Tây Ban Nha nếu không có cô bạn rủ đi.
BBT
Nhưng chắc cô có ghé Tây Ban Nha chứ, tôi tin là thế. Để chấm câu chuyện về những cách dùng WOULD, COULD, SHOULD, MIGHT HAVE tôi nhắc hai cô một câu rất hay của một nhà thơ Mỹ, JOHN GREENLEAF WHITTIER, đó là câu: OF ALL SAD WORDS OF TONGUE OR PEN, THE SADDEST ARE THESE: IT MIGHT HAVE BEEN. Câu này nghĩa là trong số những câu nói buồn chán mà chúng ta đã viết xuống hay đã nói ra thì câu này là câu buồn nhất: đáng lẽ đã phải là..." Hai cô hiểu nhà thơ này muốn nói gì?
QUỲNH ANH
Quỳnh Anh nghĩ đây là một câu nói lên sự hối tiếc cùng cực, hối tiếc về một chuyện đáng lẽ đã phải xẩy ra nhưng đã không xẩy ra.
LÃM THÚY
Thuý nghĩ cách kết thúc cuộc chiến ở Việt Nam là chuyện đáng tiếc đó. Đáng lẽ miền Nam phải là phe chiến thắng mới phải nhưng sự thực đã không diễn ra như thế.
BBT
Đúng lắm. IT MIGHT HAVE BEEN A VICTORY FOR THE SOUTH VIETNAMESE.
QUỲNH ANH
Bài học Anh ngữ trong đời sống hàng ngày của đài Hồn Việt Television tạm chấm dứt tại đây. Lớp học sẽ trở lại vào tuần tới. Bùi Bảo Trúc, Lãm Thúy và Quỳnh Anh xin kính chào quý vị khán giả.
