Ngày xưa các phe lâm chiến có thể dùng kế đầu độc quân đội hoặc dân chúng bên địch, gọi là chiến tranh hóa học hay chiến tranh vi trùng. Những thứ vũ khí đó đã bị loài người lên án, ký kết những công ước ngăn cấm.
Bây giờ là thời đại thông tin bùng nổ; có một thứ vũ khí đầu độc mới, là đầu độc dư luận. Nước Nga đã thi hành kế đó, mở đầu hình thái “chiến tranh thông tin,” như người Nga đã đặt tên.
Bộ Tư Pháp Mỹ mới chính thức truy tố 13 người Nga tội đầu độc dư luận dân Mỹ trong năm bầu cử 2016 bằng những thông tin sai lạc, các danh mục (account) giả mạo trên Facebook, Instagram và Twitter. Họ đánh lừa khéo đến nỗi người Mỹ ngay tình tưởng các danh mục giả đó là của những cử tri Mỹ cùng chí hướng. Đi xa hơn nữa, các “dư luận viên” Nga đã dùng mạng xã hội kêu gọi các cuộc biểu tình ủng hộ hay đả đảo, có khi tổ chức hai cuộc biểu tình đã chống cả hai ứng cử viên trong cùng một thành phố!
Năm đó, Prigozhin đã thuê các dư luận viên tạo ra những danh mục giả trên mạng lưới xã hội, với nhiệm vụ tung ra các thông điệp toàn những lời khen ngợi thức ăn trong các ngôi trường ở thủ đô nước Nga. Những thông điệp đó được gửi đi khắp các cơ sở truyền thông, được truyền qua truyền lại nhiều lần. Những lời than phiền của phụ huynh bị đè bẹp!
Với kinh nghiệm “chiến tranh thông tin” đó, Prigozhin tiếp tục phục vụ ông chủ khi Putin chiếm Crimea và gây loạn ở Ukraine. Đội binh dư luận viên của công ty Internet Research Agency do ông ta nuôi đã tung lên mạng những thông điệp đả kích chính phủ và chia rẽ dân Ukraine, tuyên truyền cho “chính nghĩa” và thổi phồng những “thắng lợi” của phe ly khai do Putin dựng lên. Prigozhin trở thành một tỷ-tỷ phú khi được thầu cung cấp thức ăn cho quân đội Nga và lập một công ty mang tên Wagner tuyển mộ lính đánh thuê cho Putin sử dụng ở Ukraine và Syria.
Kế hoạch lũng đoạn dư luận trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2016 ở Mỹ sử dụng ít nhất 80 dư luận viên, nhiều người thông thạo tiếng Anh, để phá hoại một định chế căn bản của chế độ dân chủ tự do, là bỏ phiếu!
Bản cáo trạng của Bộ Tư Pháp Mỹ cho biết các dư luận viên của Prigozhin tìm cách đả kích ứng cử viên Hillary Clinton và hỗ trợ Donald Trump, gieo rắc nghi ngờ trên tất cả các ứng cử viên khác, Cộng Hòa và Dân Chủ; trừ ba người là ông Trump, ông Bernie Sanders đối lập với bà Clinton trong đảng Dân Chủ, và bà Jill Stein, ứng cử viên Đảng Xanh, người sẽ chia bớt phiếu của bà Clinton.
Nhưng mục tiêu quan trọng nhất của Putin là phá hoại thể chế dân chủ ở nước Mỹ. Ba người được Nga ủng hộ kể trên ngay trong lúc tranh cử, đều lên tố cáo hệ thống chính trị nước Mỹ là một trò gian lận do bọn chính khách và bọn lóp bi xếp đặt với nhau; những người nghèo và không kiếm ra việc làm đều bị gạt ra bên lề. Tổng Thống Trump sau khi nhậm chức vẫn còn mở một ủy ban điều tra gian lận bầu cử – giờ không biết họ đang làm gì.
Muốn làm cho mọi người hết tin vào chế độ dân chủ, không chiến thuật nào mạnh bằng làm sao cho người ta nghi ngờ quyền tự do bỏ phiếu, phương tiện thực thi dân chủ quan trọng nhất. Nếu cuộc bỏ phiếu nào cũng đầy gian lận, nếu các ứng cử viên đều dối trá, thì lá phiếu còn giá trị gì nữa? Dân chủ hay độc tài cũng chẳng khác gì nhau!
Phá chế độ dân chủ ở Mỹ, quốc gia thiết lập chế độ này sớm nhất trên thế giới, ông Putin muốn chứng minh cho dân Nga thấy rằng việc đàn áp đối lập ở Nga là hữu lý! Chỉ những “người hùng,” những “lãnh tụ,” những nhà “độc tài sáng suốt” như ông Putin mới cứu được tình trạng “tổ quốc lâm nguy!”
Prigozhin đã chứng minh cho Putin thấy thứ vũ khí hữu hiệu nhất để đầu độc dư luận là dùng mạng xã hội tung tin thất thiệt, kích thích những bản năng thấp kém nhất như thù hận, kỳ thị, nghi ngờ, hô hào những ý kiến quá khích ở cả hai phía, để gây chia rẽ và tăng thêm hận thù.
Chiến dịch đầu dộc dư luận của Prigozhin nhắm nhiều mục tiêu song song. Ngoài hệ thống bầu cử, các dư luận viên của ông ta còn nhắm tạo không khí nghi ngờ trong tất cả nước Mỹ. Họ tung ra những tin bịa đặt như người Hồi Giáo đang tìm cách chiếm nước Mỹ, hay bức hình bà Clinton bắt tay Osama bin Laden, hoặc Obama và Hillary Clinton mở chiến dịch tuyên truyền chống cảnh sát và chống Hiến Pháp Mỹ. Những người nghe tin đó mà thích thú sẽ tự động đem chuyển cho người khác coi, có khi còn dịch từ tiếng Anh ra tiếng nước khác cho dễ hiểu. Dư luận viên của Prigozhin sử dụng hàng trăm “mạng robot” (intrernet bots) giúp các thông điệp họ “pốt” được loan truyền nhanh chóng và mở rộng gấp trăm ngàn lần. Không khác gì một nhà báo Mỹ đã dùng “bot” tạo ra hàng triệu người đọc mình và hoan hô mình – đã bị khám phá.
Cuối cùng, người ta không còn phân biệt được tin nào là giả, tin nào thật. Ông Putin đã trả đũa tất cả những người chỉ trích ông ta đàn áp tự do ngôn luận và kiểm soát chặt chẽ các mạng Internet. Ông có thể hỏi ngược lại: Đó! Tự do ngôn luận quý như thế đó! Cứ cho các mạng xã hội tự do đi, hậu quả trước mắt đã thấy chưa? Giết những phóng viên, các nhà báo độc lập, khi họ điều tra và loan báo những tội ác của lính nga ở Chechnya, hoặc phơi bày gian lận bầu cử, dân Nga hãy nhớ, đó là những hành động sáng suốt! Dân Nga hãy coi chừng, tự do phát biểu, tự do dùng Internet không có gì tốt đẹp, mà chính là để hở chỗ yếu cho quân thù lợi dụng!
Nhất là đối với dân nước Mỹ, đã nổi tiếng là những người hồn nhiên, cả tin, nghĩ rằng ai cũng có thể thành thật, lương thiện! Cho nên, một trang facebook do dư luận viên Nga lập ra TEN-GOP, mạo danh đảng Cộng Hòa tiểu bang Tennessee, đã thu hút được hơn một trăm ngàn người theo dõi, trong khi chính chi bộ Cộng Hòa thật ở tiểu bang này chỉ có 14,000 người vào coi!
Công ty Facebook báo cáo với Quốc Hội Mỹ rằng 13 trang mạng của người Nga đã cổ động 130 cuộc biểu tình, phần lớn chống bà Clinton nhưng cũng có khi chống ông Trump, trong cùng thành phố New York! Những trang mạng này đã đi tới tận nhà 126 triệu người Mỹ, theo Fecebook, để kích thích họ về các vấn đề chủng tộc, tôn giáo, vấn đề di dân, dùng súng, vân vân! Trên mỗi vấn đề, các dư luận viên Nga sản xuất những thông điệp quá khích ở cả hai phía. Những vụ bất đồng ý kiến, hiện tượng tự nhiên trước xã hội tự do dân chủ, được đào sâu biến thành mối chia rẽ, hận thù, đẩy tới lối suy nghĩ “không đội trời chung!”
Với chiến dịch đầu độc đó, kết quả cuộc bầu cử không quan trọng đối với Putin và Prigozhin! Dù ai đắc cử vào Tòa Bạch Ốc, cũng bị rất nhiều người nghi ngờ là không xứng đáng, vì gian lận, vì cuộc bầu cử nào cũng gian lận! Làm cho người Mỹ chia rẽ, mất tin tưởng vào di sản hơn 200 năm là chế độ dân chủ tự do, đó là mục tiêu chính của Vladimir Putin.
Đúng như Tổng Thống Donald Trump tuýt, Puin và Prigozhin đang cười sung sướng vì đã chia rẽ được dân Mỹ. Prigozhin đã nhìn thấy mình thành công, cao hứng quá, đến nỗi vào Tháng Sáu năm 2016, đã thuê một người Mỹ mang tấm bảng chúc mừng sinh nhật 55 tuổi của ông ta, “Happy 55th Birthday, Dear Boss!” Người mang “thiệp” chúc mừng này đi qua đi lại ngay trước Tòa Bạch Ốc!
Với thành quả đó, chiến dịch đầu độc đã được tăng cường sau cuộc bầu cử năm 2016. Vì Putin và Prigozhin thấy chiến thuật và vũ khí của họ hiệu nghiệm. Việc truy tố 13 người chỉ có tính cách tượng trưng. Một dư luận viên trong danh sách bị Bộ Tư Pháp Mỹ, Mikhail L. Burchik, mới 31 tuổi, tuyên bố với một tờ báo Nga rằng, cùng lắm là anh ta không thể du lịch khắp thế giới (vì có thể bị dẫn độ sang Mỹ), nhưng đi thăm các thắng cảnh ở nước Nga cũng đủ rồi!
Cho nên các dư luận viên của Prigozhin còn tiếp tục hoạt động. Mỗi lần có một tin chấn động ở nước Mỹ, đạo quân của Putin và Prigozhin lại ra tay. Gần đây nhất, sau vụ tàn sát 14 học sinh và 3 người lớn ở một ngôi trường tại Parkland, Florida, các nhà nghiên cứu Mỹ, tư nhân và cảnh sát, tình báo, đã thấy xuất hiện ngay những danh mục (account) Twitter mới nhắm khai thác tin buồn thảm này. Những danh mục như #Parklandshooting, hoặc #guncontrolnow, #gunreformnow, đã bị khám phá, lúc đầu chỉ loan tin để thu hút người theo, sau đó tung ra các luận điệu chống bán súng và bênh vực quyền mua súng, nói những lời quá khích để “xui nguyên dục bị.”
Việc khám phá ra những vũ khí của các dư luận viên không khó. Người ta có thể dùng máy, với kỹ thuật thông minh nhân tạo, tìm đọc hàng triệu danh mục trong vài giây đồng hồ, thấy ngay những trang mạng và danh mục đáng nghi ngờ là giả mạo. Với kỹ thuật đó, các FBI và các công ty Facebook, Twitter, Google có thể đề phòng những cuộc tấn công mới của Prigozhin!
Tất nhiên, đầu bếp của Putin sẽ còn những món võ mới sẽ khai triển! Muốn cho người Nga phải chấm dứt cuộc công kích này, người Mỹ phải chứng tỏ cho họ biết rằng: Đánh trộm một lần thì dễ, vì những người ngay tình không có tính nghi ngờ. Đánh trộm lần nữa, sẽ có phản công. Quan trọng nhất, phải cho ông Putin thấy rằng những cuộc tấn công sau sẽ phải trả một giá rất đắt!
Cuộc chiến tranh thông tin của thế kỷ 21 đã mở màn. Nước Mỹ đã có một đội ngũ chuyên gia sẵn sàng ứng chiến. Chỉ còn đợi một tổng tư lệnh huy động công cuộc phòng thủ và phản công. Cho tới nay, chính phủ Trump vẫn chưa đưa ra các biện pháp thi hành đạo luật trừng phạt Nga mà hai viện Quốc Hội đã thông qua năm ngoái. Bây giờ là lúc ông Trump phải đứng dậy đối đầu trực tiếp – vì nước Mỹ thực sự đang bị tấn công!
Ngô Nhân Dụng